Etik Kodlar, Ahlak ve Hukuk - Hakemli Makale

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 9 - 26, 01.06.2015

Mehmet Yüksel

Öz

Bu çalışmanın temel inceleme konusunu etik kodlar ile ahlak ilişkisi oluşturacaktır. Çalışma kapsamında yeri geldikçe ahlak-hukuk ilişkisine de değinilecektir. Günümüzün giderek karmaşık, dinamik ve çoğulcu bir niteliğe kavuşan yaşam dünyasında etik, ahlak ve hukuk bağlamındaki tartışmalar yoğunlaşmaktadır. Böyle bir ortamda insan ilişkilerine ve davranışlarına yön verecek veya rehberlik edecek birtakım standartlara, normlara ve düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Böylesi bir ihtiyaç karşısında akla gelen ilk çare, etik kodlara ve hukuki düzenlemelere başvurmak olmaktadır. Ancak bu başvurulardan arzu edilen sonuçların alınamadığı da anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında şu soruları cevap aramak üzere bu çalışma tasarlanmıştır: İnsan ilişkilerini ve sosyal yaşamı sadece etik ve hukuki kodlar ile düzenlemek mümkün müdür? Toplum hayatından soyutlanmış kodlar yoluyla insan ilişkilerine ve davranışlarına ne kadar yön verilebilir? Hayatın belli alanlarını kodlaştırmaya çalışmak, ötekine karşı ahlaki duyarlılıkları zayıflatmayacak mıdır? Birtakım soyut ve sistematik nitelikteki ilkeler veya düzenlemeler bütünü niteliğindeki etik ve hukuki kodlar, dinamik ve değişken karakterdeki toplumsal

Anahtar Kelimeler

Etik, etik kodlar, ahlak, Berdyaev, Kant, Levinas

Code of Ethics, Morality and the Law

Öz

The main focus of this study is the relationship between code of ethics and morality. When necessary, the paper will also shed light on the relationship between morality and law. Discussions regarding the interaction among ethics, morality and law deepen and intensify especially in today’s life world, which is increasingly getting complicated, dynamic and pluralistic. In such a setting, particular standards, norms and regulations seems to be necessary to shape and guide human behavior and social relationships. Thus, codes of ethics and legal regulations appear to be the initial solution that comes to mind. However, it is self-evident that these solutions do not lead to expected results. For this reason, this study is designed to investigate the following questions: ‘Is it possible to regulate both human behavior and social life only with code of ethics and code of law?’, ‘How efficient would those codes be in terms of directing human relationships and behavior?’, ‘Doesn’t codification of particular fields of social life weaken moral sensitivities?’, ‘Would such general and abstract regulations provide coherence with the concrete, flowing and changing character of life?’

Anahtar Kelimeler

Ethics, code of ethics, Berdyaev, Kant, Levinas

Kaynakça

• ARENDT, Hannah, İnsanlık Durumu, (Çev. Bahadır Sina Şener), İletişim Yayınları, İstanbul, 2000.
• ARENDT, Hannah, Kötülüğün Sıradanlığı, (Çev. Özge Çelik), Metis Yayınları, İstanbul, 2009.
• BAUMAN, Zygmunt, Modernite ve Holocaust, (Çev. Süha Serthabiboğlu), Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1997.
• BAUMAN, Zygmunt, Postmodern Etik, (Çev. Alev Türker), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1998.
• BECKER, Howard S., Sosyal Bilimcilerin Yazma Çilesi: Yazımın Sosyal Organizasyon Kuramı, (Türkçe Söyleyen: Şerife Geniş), Heretik Yayınları, Ankara, 2013.
• BENHABİB, Şeyla, Buhran Çağında Haysiyet: Zor Zamanlarda İnsan Hakları, Çev. Barış Yıldırım, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2013.
• BERDYAEV, Nikolay, İnsanın Yazgısı, (Çev. Hüsamettin Arslan), İstanbul, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2012.
• BRENKERT, George G., Marx’ın Özgürlük Etiği, (Çev. Yavuz Alogan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1998.
• DİREK, Zeynep, Başkalık Deneyimi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2005
• FELDMAN, Fred, Etik Nedir?, (Çev. Ferit B. Aydar), Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2012.
• HELLER, Agnes, Bir Ahlak Kuramı, (Çev. A. Yılmaz-K. Tütüncü-E. Demirel), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2006.
• NUTTALL, Jon, Ahlak Üzerine Tartışmalar, (Çev. Abdullah Yılmaz), İstanbul, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2011.
• KANT, Immanuel, Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, (Çev. İoanna Kuçuradi), Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
• KROPOTKİN, P. A., Etik, Çev. Sinan Altıparmak, Öteki Yayınevi, İstanbul, 2007.
• LEVİNAS, Emmanuel, Zaman ve Başka, Çev. Özkan Güzel, Metis Yayınları, İstanbul, 2005.
• LEVİNAS, Emmanuel, Sonsuza Tanıklık: Emmanuel Levinas’tan Seçme Yazılar, (Yay. Haz. Zeynep Direk- Erdem Gökyaran), Metis Yayınları, İstanbul 2003.
• MACLNTYRE, Alasdair, Erdem Peşinde: Ahlak Teorisi Üzerine Bir Çalışma, (Çev. Muttalip Özcan),
• Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001.
• PİEPER, Annemarie, Etiğe Giriş, (Çev. V. Atayman-G. Sezer), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2012.
• ZİZEK, Slavoj ve Boris Gunjevic, Acı Çeken Tanrı: Kıyameti Tersyüz Etmek, Çev. Arda Çiltepe, Sel Yayınları, İstanbul, 2013.