DISMISSAL JUDGEMENTS IN INDIVIDUAL APPLICATION

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 189 - 232, 31.12.2023

Servet Alyanak , Hamdi Kaan Başbuğ

https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.1360583

Öz

Anahtar Kelimeler

Constitutional Court, Individual Application, Dismissal Judgements, Death of the Applicant, Waiving.

BİREYSEL BAŞVURUDA DÜŞME KARARLARI

Öz

Türkiye'nin Avrupa Birliğine entegrasyon arzusunun başlangıcından bu yana insan hakları alanında yaşanan birçok önemli gelişmenin yanı sıra, Türkiye'deki en önemli gelişmelerden birisi 2012 yılı sonundan itibaren geçerli olan Anayasa Mahkemesine bireysel başvurudur. Bireysel başvuru, bireylerin kamu otoritesi tarafından hak ihlaline uğradıkları iddiasıyla son çare olarak başvurdukları bir haktır. Ancak hak ihlali iddiasıyla yapılan bireysel başvurularda, belirli nedenler gereğince başvurunun düşmesi kararı verilebilir. Makale, bu kararlara ilişkin mevzuatı ve AİHM ile AYM uygulamalarını yorumlamaktadır. Düşme kararlarının sonuçları ve bu kararların verilmesi durumunda yargılama giderleri konusunda avukatlar arasında bazı farklı yorumların olduğu göz önünde bulundurularak makalede bu konular da analiz edilmiştir. Bazı ayrıksı durumların mevcudiyeti nedeniyle her ne kadar düşme kararları içerisinde görülse de ‘başvuranın ölümü hali’ de makalenin sonuna bırakılarak açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anayasa Mahkemesi, Bireysel Başvuru, Düşme Kararları, Başvurucunun Ölümü, Feragat Etme

Kaynakça

• Akyılmaz B, M Sezginer ve C Kaya, Türk İdari Yargılama Hukuku (3. Baskı, Savaş Yayınevi 2019).
• Altunç MS, ‘Yargılamanın Yenilenmesi Muhakemesinin Bireysel Başvuru Bakımından Ortaya Çıkardığı Hukuki Meseleler’ (2017) (30) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 199-220.
• Arslan R, E Yılmaz, S Taşpınar Ayvaz ve E Hanağası, Medeni Usul Hukuku (5. Baskı, Yetkin Yayınları 2019).
• Aslan V, ‘Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Dostane Çözüm Yolu’ (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi 2013).
• Aydın ÖD, ‘Türk Anayasa Yargısında Yeni Bir Mekanizma: Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru’ (2011) 15(4) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 121-170.
• Bağcı S, ‘Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Bireysel Başvuru Kurumunun İncelenmesi’ (Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi 2017).
• Çelik Y, ‘Türk Hukukunda Bireysel Başvuru ve Anayasa Mahkemesi Uygulaması’ (Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi 2015).
• Dae KJ, ‘Anayasa Şikâyeti Sistemi: Kore Deneyimi’ (2009) 25(1) Anayasa Yargısı Dergisi 145-153.
• Doğanoğlu AE, ‘Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Bireysel Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması Yasağı’ (2018) 67(3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 535-575.
• Doğru O, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Rehberi (1. Baskı, Legal Yayınları 2012).
• Efe M, Anayasa Mahkemesi Uygulamaları Kapsamında Bireysel Başvuruda Kabul Edilebilirlik Şartları (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2016).
• Ergül E, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Uygulaması, (2. Baskı, Yargı Yayınevi 2004).
• Erol G, ‘Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda “Tedbir”’ (2017) (130) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 55-88.
• Gölcüklü F ve AŞ Gözübüyük, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması (1. Baskı, Turhan Kitabevi 1994).
• Gözler K, Türk Anayasa Hukuku Dersleri (Düzeltilmiş ve Güncelleştirilmiş 21. Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım 2017).
• Göztepe E, Anayasa Şikâyeti (1. Baskı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1998).
• Hamdemir B, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2018).
• Kaplan R, ‘Bireysel Başvuruda Düşme Kararı’ iç Muharrem İlhan Koç ve Recep Kaplan (edr), T.C. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi (Anayasa Mahkemesi Yayınları 2017) 53-64.
• Koca M ve İ Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (12. Baskı, Seçkin Yayınları 2019)
• Koç Mİ, 'Mükerrer Bireysel Başvuru’ iç Muharrem İlhan Koç ve Recep Kaplan (edr), T.C. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi (Anayasa Mahkemesi Yayınları 2017) 27-32.
• Korkmaz R, ‘Medenî Usûl Hukuku Açısından Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru’ (Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi 2013).
• KURU B, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku Ders Kitabı (3. Baskı, Yetkin Yayınları 2019).
• Mellinghorf R, ‘Federal Almanya Cumhuriyeti’nde Anayasa Şikâyeti’ (2009) 25 (1) Anayasa Yargısı Dergisi 31-44.
• Özbek VÖ, K Doğan ve P Bacaksız, Ceza Muhakemesi Hukuku (13. Baskı, Seçkin Yayınları, 2020).
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku (14. Baskı, Seçkin Yayınları 2018).
• Pekcanıtez H, O Atalay ve M Özekes, Medenî Usûl Hukuku, (14. Baskı, Yetkin Yayınları 2013).
• Polat Goral B, ‘Bireysel Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması Yasağı’ (2022) 28(1) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 256-302.
• Regenhardt B, ‘Federal Almanya'da Bireysel Başvurunun Anlamı ve İşlevi İlk Bölüm’ İbrahim Aşık (çev) (2017) 23(3) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Bülent Tahiroğlu'na Armağan) 521-532.
• Regenhardt B, ‘Federal Almanya'da Bireysel Başvurunun Anlamı ve İşlevi İkinci Bölüm’ Hamide Özkan Özkaya Ferendeci (çev) (2017) 23(3) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Bülent Tahiroğlu'na Armağan) 533-546.
• Şirin T, ‘Türkiye’de Anayasa Şikâyeti (İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Almanya Uygulaması ile Mukayeseli Bir İnceleme)’ (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi 2013).
• Şirin T, Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Bireysel Başvuru Hakkı (1. Baskı, On İki Levha Yayınları 2015).
• Şirin T, Bireysel Başvuru Usul Hukuku, Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti) El Kitapları Serisi-7 (1. Baskı, Avrupa Konseyi Program Ofisi 2018).