5326 SAYILI KABAHATLER KANUNU’NDA DÜZENLENEN İDARİ YAPTIRIM KARARLARININ KESİNLEŞMESİNİN 5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 746 - 787, 31.08.2025

Yağmur Temiz Gül

https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.1724181

Öz

ÖZ
Kabahatler, toplumsal düzeni bozan ancak suçlar kadar haksızlık içeriği yoğun olmayan karşılığında idari yaptırım uygulanan haksızlıklardır. Suçlar ise haksızlık içeriği kabahatlerden daha yoğun fiillerdir. Kanunlarda suç olarak tanımlanmış fiiller karşılığında devlet, ceza verme yetkisini mahkemeler aracılığıyla kullanır. Suçlarla ilgili yargılama yapmak ve hüküm vermek yetkisi ceza mahkemelerindedir. Kabahatlere ise idari makamlar, Cumhuriyet savcısı ve mahkemeler karar verebilir. Suç işlenmesi sonucu verilen ceza hükmüne karşı kanun yollarına başvurulabilir. Kanun yolları, yargılama makamlarının verdiği hukuka aykırı veya yanlış olduğu düşünülen kararların başka bir yargılama makamı tarafından incelenmesidir. Kabahatlerle ilgili hukuka aykırı bir karar verilmesi durumunda ise kararı veren makama göre kararın kesinleşme süreci değişmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kabahat , Suç , İdari Yaptırım , Hüküm , Kanun Yolları

Etik Beyan

Akademik etik kurallarına uygun hazırlanmıştır.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

AN EVALUATION OF THE FINALIZATION OF ADMINISTRATIVE SANCTION DECISIONS REGULATED UNDER LAW NO. 5326 ON MİSDEMEANOURS IN LIGHT OF THE CODE OF CRIMINAL PROCEDURE NO. 5271

Öz

Misdemeanours are unlawful acts that disrupt public order but do not entail the same degree of injustice as crimes and are therefore subject to administrative sanctions. Crimes, on the other hand, are acts with a higher degree of unlawfulness compared to misdemeanours. For acts defined as crimes under the law, the state exercises its authority to impose penalties through the judiciary. The authority to conduct trials and issue judgments in criminal matters lies with criminal courts. In the case of misdemeanours, decisions may be rendered by administrative authorities, public prosecutors, or courts. Legal remedies may be sought against criminal judgments through appellate procedures. Legal remedies refer to the examination of decisions deemed unlawful or erroneous by a higher judicial authority. In contrast, when an unlawful decision is made concerning a misdemeanour, the process for finalizing the decision varies depending on the authority that issued it.

Anahtar Kelimeler

Misdemeanour , Crime , Administrative Sanction , Judgment , Legal Remedies

Kaynakça

• ‘Kabahatler Kanunu Tasarısı’ (Türkiye Büyük Millet Meclisi, 10 Mart 2005); 19 Haziran, 2024.
• ‘Türkiye Barolar Birliği Tarafından Oluşturulan CMUK Tasarısı Hakkında Komisyon Tarafından Hazırlanan Genel Gerekçe’ (Türkiye Barolar Birliği, 2004); 19 Mayıs 2025.
• Akbulut B, Ceza Hukuku Genel Hükümler (9. Baskı, Adalet Yayıncılık 2022).
• Akbulut B, Kabahatler Hukuku (1. Baskı, Adalet Yayıncılık, 2022).
• Akın M, Bankacılığın Sarı Çizgileri Kabahatler (1. Baskı, Acar Basım 2013).
• Atay E E, İdari Yargılama Hukuku (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023).
• Bekar E, ‘Kabahatler Kanunu’nun Genel Hükümlerinin Değerlendirilmesi’ (2011) 69(1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1033-1050.
• Berrin Akbulut B, ‘İdari Para Cezası ve İdari Para Cezasının Belirlenmesi’ (2022) (9) Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 87-99.
• Centel N, ve Zafer H, Ceza Muhakemesi Hukuku (18. Baskı, Beta Yayıncılık 2020).
• Centel N, Zafer H ve Çakmut Ö, Türk Ceza Hukukuna Giriş (11. Baskı, Beta Yayıncılık 2020).
• Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Kanun Numarası: 7499, Kabul Tarihi: 02.03.2024, RG 12.03.2024/32487.
• Civan M, ‘Kabahatler Kapsamında Yargı Erkinin İdari Yaptırım Kararı Verme Yetkisi’, (2024) 28(4) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 497-532.
• Çağlayan R, ‘Kabahatler Kanunu ve Uygulaması’, (2010) Perşembe Konferansları 147-152.
• Çağlayan R, İdari Yargılama Hukuku (16. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Demirbaş T, Ceza Hukuku Genel Hükümler (19. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Dönmezer S ve Erman S, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku (2. Baskı, DER Yayıncılık 2021).
• Dülger M V ve Taşkın Ş C, Ceza Muhakemesi Hukuku (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Dülger M V, Ceza Hukuku Genel Hükümler (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023).
• Gündüz F E ve Gündüz H, ‘Kabahatler Kanunu’na Göre Cumhuriyet Savcısı Ve Mahkemenin İdari Yaptırım Kararı Verme Yetkisi’ (2022) (68) Adalet Dergisi 111-131.
• Hafızoğulları Z ve Özen M, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Baskı, US-A Yayıncılık 2022).
• Hakeri H, Ceza Hukuku Genel Hükümler Temel Bilgiler (20. Baskı, Adalet Yayıncılık 2023).
• İnan A ve Demir İ, Açıklamalı- Gerekçeli Kabahatler Kanunu (1. Baskı, Semih Ofset 2011).
• Kahveci M, ‘İdari Yaptırım Kararlarına Karşı Kabahatler Kanunu’nda Düzenlenen Kanun Yollarına İlişkin Bir İnceleme’ (2024) 82(2) İstanbul Hukuk Mecmuası 609-645.
• Kangal Z T, Kabahatler Hukuku (3. Baskı, Adalet Yayıncılık 2022).
• Karabulut M, ‘İdari Yaptırımların Hukuki Niteliği ve Anayasa Mahkemesinin Kabahatler Kanunu Hakkındaki Kararı’ (2006) 1(3) Terazi Hukuk Dergisi 63-68.
• Karabulut M, İdari Yaptırımların Hukuki Rejimi (1. Baskı, Turhan Yayıncılık 2008.
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (17. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Korkut L ve Otacı C, Türk Kabahatler Hukuku (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022).
• Kula A, ‘Kabahatler Kanunu’nun Genel Hükümleri’ (2019) (140) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 43-70.
• Cin M O, ‘Kabahatler Hukukunda Başvuru Kanun Yolu’ (2024) 32(3) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1459-1491.
• Özbek V Ö, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku (17. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Özbek V Ö, Doğan K, Meraklı S, Bacaksız P ve Başbüyük İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (19. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Öztürk B ve Erdem M R, Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku (23. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023).
• Öztürk B, Tezcan D, Erdem M R, Alan E, Sırma Gezer Ö, Saygılar Y F, Özaydın Ö, Erden Tütüncü E ve Tok M C, Nazari Ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (18. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024).
• Soyaslan D, Ceza Hukuku Genel Hükümler (13. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020).
• Şahin C ve Göktürk N, Ceza Muhakemesi Hukuku (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2024) 591.
• Şahin C ve Özgenç İ, ‘Kabahatler Kanununun Uygulanmasına İlişkin Hukuki Değerlendirmeler (I)’ (2010) (4) Fasikül Hukuk Dergisi 10-17.
• Şen E, ‘Kabahatler Kanunu’nun Ceza Muhakemesi Kanunu Hükümleri İle İlişkisi’ (2010) 5(12) Ceza Hukuku Dergisi 11-17.
• Uğur H, ‘Yüksek Mahkeme Kararları Işığında Kabahatler Kanunu’na Göre Kanun Yolları (Başvuru Ve İtiraz)’ (2010) 23(89) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 405-438.
• Ulusoy A, İdari Yaptırımlar (1. Baskı, 12 Yayıncılık 2013).
• Ünver Y ve Hakeri H, Ceza Muhakemesi Hukuku (17. Baskı, Adalet Yayıncılık 2020).
• Yeğrim K, Kabahatler Hukuku (1. Baskı, Adalet Yayıncılık 2023).
• Yenisey F ve Nuhoğlu A, Ceza Muhakemesi Hukuku (11. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023).
• Yıldız F, ‘İdari Yaptırımların Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması’ (2014) 9(92) Terazi Hukuk Dergisi 87-94. Zafer H, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m. 1-75 (8. Baskı, Beta Yayıncılık 2021).
• Zafer H, Pamuk G ve Çakır K, Gerekçeli-Açıklamalı-İçihatlı Kabahatler Kanunu (1. Baskı, Beta Yayıncılık 2014).