Sağlık Hizmetlerinde Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanma Davranışını Etkileyen Faktörler

Yıl 2017, Cilt: 20 Sayı: 3, 313 - 328, 29.09.2017

Havva Çalışkan

Öz

Bu araştırma, sağlık personelinin kişisel koruyucu ekipman kullanma davranışını etkileyen faktörleri belirlemek amacı ile yapılan tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmada, 06.05.2014 – 16.07.2014 tarihleri arasında sağlık hizmetlerinde görevli 253 sağlık personeli incelenmiştir. Araştırmada veri toplamak amacı ile ölçek formu uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler yüzde (%) ve ortalama, Kruskal-Wallis H testi ve Mann Whitney U testi, korelasyon ve aşamalı regresyon analizi kullanılmıştır. Wallis H testi ve Mann Whitney U testi sonucunda kişisel koruyucu ekipman kullanma davranışında cinsiyet, yaş, meslek, çalışılan kurum ve eğitim alma durumu değişkenlerinin etkili olduğu, yapılan aşamalı çoklu regresyon analizi sonucunda ise sırasıyla çalışanın sağlığını koruma farkındalığı, kişisel koruyucu ekipman ulaşılabilirliği, kişisel koruyucu ekipman fiziksel uygunluğu değişkenlerinin etkili olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak, çalışanların sağlığını koruma ihtiyacı hissetmeleri durumunda, ulaşılabilir ve fiziksel olarak uygun bir koruyucu malzemenin bulunması, çalışan güvenliğinin temelini oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kişisel koruyucu ekipman, çalışan güvenliği, çalışan sağlığı

Kaynakça

• 1. Akgün S. (2015) Work Accidents in Health Sector. Health Care Academician Journal 2(2): 67-75. 2. Aldem M., Arslan F. T., Kurt A. S. (2013) Sağlık Profesyonellerinde Çalışan Güvenliği. Tıp Araştırmaları Dergisi 11(2): 60-67. 3. Altıok M., Kuyurtar F., Karaçorlu S., Ersöz G. ve Erdoğan S. (2009) Sağlık Çalışanlarının Delici Kesici Aletlerle Yaralanma Deneyimleri ve Yaralanmaya Yönelik Alınan Önlemler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2(3): 70-79. 4. Aygün P. (2007) Kesici-Delici Alet Yaralanmaları ve Korunma Önlemleri. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongre Kitabı, ss: 385-391. 5. Bayılmış O. Ü. (2013) İş Sağlığı ve Güvenliği Farkındalık Değerlendirmesi: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Alan Araştırması. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Yalova. 6. Beşer A. ve Topçu S. (2013) Sağlık Alanında Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu E Dergisi 6(4): 241-247. 7. Cebeci H. (2013) Hastanelerde İş Kazaları ve Çalışan Güvenliği: Karabük Şehir Merkezi Örneği. Work-Related Accidents and Employee Safety in The Hospitals: An Application At Karabuk City Centre. Business and Management Studies: An International Journal 1(1): 62-82. 8. Cürcani M. ve Tan M. (2009) Diyaliz Üniteleri ve Nefroloji Servislerinde Çalışan Hemşirelerin Karşılaştıkları Mesleki Riskler ve Sağlık Sorunları. TAF Preventive Medicine Bulletin 8(4): 339-344. 9. Çopur Z., Varlı B. E., Avşar M. ve Şenbaş M. (2006) Ege Üniversitesi Hastanesi’nde Çalışan Ev İdaresi Personelinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusundaki Görüşlerinin İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 9(1): 39-53. 10. Demirbilek T. ve Çakır Ö. (2013) Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımını Etkileyen Bireysel ve Örgütsel Değişkenler. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23(2): 173-191. 11. Esin M. N., Yılmaz D. ve Ardıç A. (2012) Otomotiv Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir Fabrikanın Kaynak Bölümü Çalışanlarında Maske Kullanımı ve Etkileyen Faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin 11(3): 299-306. 12. Gören D. ve Fen T. (2005) Hematoloji-Onkoloji Kliniklerinde Enfeksiyondan Korunmada Fiziksel ve Kimyasal Yöntemler. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 25(5): 706-723. 13. Güden E., Öksüzkaya A., Balcı E., Tuna R., Borlu A. ve Çetinkaya K. (2012) Radyoloji Çalışanlarının Radyasyon Güvenliğine İlişkin Bilgi, Tutum ve Davranışı. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi 3(1): 29-45. 14. Centers for Disease Control and Prevention (2004) http://www.cdc.gov/hai /pdfs/ppe/ppeslides6-29-04.pdf Erişim Tarihi: 25.04.2014 15. Sağlıkta Buluşma Noktası (2011) Hastanelerde Hasta ve Çalışan Güvenliği Ne Boyutlarda. http://www.sbn.gov.tr/icerik.aspx?id=113 Erişim Tarihi: 04.07.2014 16. Karayemişoğlu A. ve Baykal Ü. (2011) Çalışan Güvenliği Açısından Hemşirelerin Çalışma Koşullarının Değerlendirilmesi. III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Poster Bildiriler Kitabı, ss: 227-252. 17. Kişioğlu, A. N., Öztürk M., Usku N. E. ve Kırbıyık S. (2002) Bir Üniversite Hastanesi Sağlık Personelinde Kesici Delici Yaralanma Epidemiyolojisi ve Korunmaya Yönelik Tutum ve Davranışlar. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 22(4): 390-396. 18. Meydanlıoğlu A. (2013) Sağlık Çalışanlarının Sağlığı ve Güvenliği. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3): 192-199. 19. Parlar S. (2008) Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı. Sağlıklı Çalışma Ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin 7(6): 547-554. 20. Sarıçam H. (2012) İş Sağlığı Ve Güvenliği Kapsamında Hemşirelerin Karşılaştığı Risk ve Tehlikelerin İş Stresi Düzeyleri Üzerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İzmir. 21. Taşçıoğlu İ. (2007) Lüleburgaz Devlet Hastanesi ve Lüleburgaz 82. Yıl Devlet Hastanelerinde ve Çalışma Ortamından Kaynaklanan Riskler ve Bu Risklere Hemşirelerin Algılama Düzeylerinin Saptanması. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Edirne 22. Uçak A. (2009) Sağlık Personelinin Maruz Kaldığı İş Kazaları ve Geri Bildirimlerinin Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Afyon. 23. Zenciroğlu D. (2011) Hastanelerde Kişisel Koruyucu Giysiler, Ekipmanlar ve Kullanımları. Ankem Dergisi 25(2): 314-319.