MEDİKAL TURİZM TERCİHİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 3, 633 - 652, 20.09.2019

Ekrem Sevim Ebru Sevim

Öz

Medikal turizm; kişilerin ülkelerindeki yüksek maliyetler, uzun bekleme süreleri ve bazı tedavilerin yapılamaması gibi çeşitli sebeplerle, tedavi olmak amacıyla başka bir ülkeye gitmesi olarak tanımlanabilir. Sağlık hizmetlerinin maliyeti arttıkça özellikle gelişmiş ülkelerdeki hastalar, denizaşırı ülkelerde medikal tedavi arayışına girmiştir. Bu arayışta hastaların ülke ve devamında hastane seçimlerini yapmaları gerekmektedir. Literatürde bu seçimin yapılmasında etkili olan faktörlerin neler olduğu ile ilgili az sayıda çalışma vardır. Bu çalışmanın amacı, medikal turizm kapsamında Türkiye’ye gelen hastaların bu tercihlerinde etkili olan faktörlerin incelenmesidir. Ayrıca medikal turistlerin demografik ve sosyoekonomik özellikleri de tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma; Moghimehfar ve Nasr-Esfahani (2011) tarafından medikal turizmde destinasyon seçiminde belirleyici faktörlerin değerlendirildiği çalışmada kullanılan anket soruları ile, yüz yüze anket yöntemi kullanılarak İstanbul’da özel bir hastanede 284 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre medikal turizm tercihinde; hizmet kalitesinin, seçilen kurumun modernliğinin ve Türkiye’nin doğal güzelliklerinin yer aldığı ifadeler en yüksek ortalama ile değerlendirilmiştir. Diğer yandan 51 yaş ve üzeri kişilerin (%70,4) ve düşük eğitim düzeyindeki (lise ve altı) kişilerin (%63,7) öne çıktığı görülmüştür. Ayrıca katılımcıların %54,6’sının medikal turizm amacıyla Türkiye’yi en az 2 kez ziyaret ettiği, dahası medikal turizmde doktor yönlendirmesinin (%39,8) en önemli bilgi kaynağı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medikal Turizm, Ülke Tercihi, Sağlık Kuruluşu Tercihi

Kaynakça

• 1. Ahmed G., Al Amiri N. and Khan W. (2018) Outward Medical Tourism: A Case of UAE. Theoretical Economics Letters 8(7): 1368-1390. 2. Akdu S. A. (2009) Sağlık Turizmi Kapsamında Medikal Turizm ve Türkiye’deki Uygulamalar Üzerine bir Araştırma: İstanbul ve Ankara Örneği. Gazi Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. 3. Alsharif M. J., Labonte R. and Lu Z. (2010) Patients Beyond Borders: A Study Of Medical Tourists In Four Countries. Global Social Policy 10: 315–335. 4. Aydın O. (2012) Türkiye’de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 14 (23): 91-96. 5. Bristow R. S., Yang W. and Lu M. (2011) Sustainable Medical Tourism in Costa Rica. Tourism Review 66(1/2): 107-117. 6. Connell J. (2013) Contemporary Medical Tourism: Conceptualisation, Culture And Commodification. Tourism Management 34: 1-13. 7. Connell J. (2006) Medical Tourism: Sea, Sun, Sand and Surgery. Tourism Manage 27: 1093–1100. 8. Crooks V. A., Li N., Snyder J., Dharamsi S., Benjaminy S., Jacob J. J. and Illes J. (2015) You Don’t Want to Lose That Trust That You’ve Built With This Patient...: (dis)Trust, Medical Tourism, and The Canadian Family Physician-Patient Relationship. BMC Family Practice 16(25): 1-7. 9. Glinos I. A., Baeten R., Helble M. and Maarse H. (2010) A Typology of Cross-Border Patient Mobility. Health & Place 16: 1145–1155. 10. Gözüm S. ve Aksayan S. (2003) Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi 1: 3-14. 11. Gümüş S. ve Polat N. (2012) Sağlık Turizminde Pazarlama Değişkenlerine Bir Bakış ve İstanbul Örneği. Hiperlink Yayınları, İstanbul. 12. Hall C. M. (2013) Medical Tourism; The Ethics, Regulation and Marketing of Health Mobility. Routledge, First Edition, UK. 13. Hamlin L. (2012) Patients Without Borders: The Rise of Surgical Tourism. AORN Journal 95 (4): 529-534. 14. Hanefeld J., Smith R., Horsfall D. and Lunt N. (2014) What Do We Know About Medical Tourism? A Review of the Literature With Discussion of Its Implications for the UK National Health Service as an Example of a Public Health Care System. Journal of Travel Medicine 21(6): 410–417. 15. Horowitz M. D., Rosensweig J. A. and Jones C. A. (2007) Medical Tourism: Globalization Of The Healthcare Marketplace. MedGenMed 9: 33. 16. Kalaycı Ş. (2010) SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayınevi, 6. Baskı, Ankara. 17. Khan S. ve Alam A. (2014) Kingdom of Saudi Arabia: A Potential Destination For Medical Tourism. Journal of Taibah University Medical Sciences 9(4): 257-262. 18. Khanna T. (2007) The Rise of Medical Tourism. Harvard Business School Publishing, USA. 19. Lautier M. (2008) Export of Health Services From Developing Countries: The Case of Tunisia. Soc Sci Med 67: 101–110. 20. Lee J. Y., Kearns R. A. and Friesen W. (2010) Seeking Affective Health Care: Korean Immigrants’ Use of Homeland Medical Services. Health Place 16: 108–115. 21. Lunt N. and Carrera P. (2010) Medical Tourism: Assessing The Evidence On Treatment Abroad. Maturitas 66: 27–32. 22. Health-Tourism (2019) Medical Tourism Statistics and Facts. https://www.health-tourism.com/medical-tourism/statistics/, (Erişim: 10.04.2019). 23. Moghimehfar F. and Nasr-Esfahani M. H. (2011) Decisive Factors In Medical Tourism Destination Choice: A Case Study Of Isfahan, Iran And Fertility Treatments. Tourism Management 32: 1431-1434. 24. Park J., Ahn J. and Yoo W. S. (2017) The Effects of Price and Health Consciousness and Satisfaction On The Medical Tourism Experience. Journal of Healthcare Management 62(6): 405-417. 25. Rezaee R. and Mohammadzadeh M. (2016) Effective Factors in Expansion of Medical Tourism in Iran. Medical Journal of The Islamic Republic of Iran 30: 409. 26. Siddiqi S., Shennawy A., Mirza Z., Drager N. and Sabri B. (2010) Assessing Trade In Health Services In Countries of The Eastern Mediterranean From A Public Health Perspective. International Journal of Health Planning and Management 25: 231–250. 27. Smith P. C. and Forgione D. A. (2007) Global Outsourcing Of Healthcare: A Medical Tourism Decision Model. Journal of Information Technology Case and Application Research 9(3): 19-30. 28. Smith R. D., Chanda R. and Tangcharoensathien V. (2009) Trade in Health-Related Services. Lancet 373: 593–601. 29. Sumant O. and Shaikh S. (2017) Medical Tourism Market By Treatment Type (Cardiovascular Treatment, Orthopedic Treatment, Neurological Treatment, Cancer Treatment, Fertility Treatment, And Others) - Global Opportunity Analysis and Industry Forecast, 2017-2023. https://www.alliedmarketresearch.com/medical-tourism-market, (Erişim:13.02.2019). 30. Tavşancıl E. (2014) Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara. 31. Topuz N. (2012) Türkiye Sağlık (Medikal) Turizmi Stratejisi 2023. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara. 32. T.C. Kalkınma Bakanlığı (2015). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı ve Eylem Planı. http://odop.kalkinma.gov.tr/dokumanlar/17Saglik_Turizminin_Gelistirilmesi_Programi.pdf, (Erişim:09.01.2019). 33. T.C. Sağlık Bakanlığı (2013) Türkiye Medikal Turizm Değerlendirme Raporu 2013. Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara. 34. T.C. Sağlık Bakanlığı (2012) Stratejik Plan 2013-2017, Ankara. 35. Whittaker A., Manderson L. and Cartwright E. (2010) Patients Without Borders: Understanding Medical Travel. Medical Anthropology 29(4): 336–343. 36. Wong K. M., Velasamy P. and Arshad T. N. T. (2014) Medical Tourism Destination SWOT Analysis: A Case Study of Malaysia, Thailand, Singapore and India. SHS Web of Conferences 12: 1-8. 37. Wongkit M. and McKercher B. (2013) Toward A Typology Of Medical Tourists: A Case Study Of Thailand. Tourism Management 38: 4-12. 38. Yeoh E., Othman K. and Ahmad H. (2013) Understanding Medical Tourists: Word-of-Mouth And Viral Marketing As Potent Marketing Tools. Tourism Management 34: 196-201. 39. Yu J. Y. and Ko T. G. (2012) A Cross-Cultural Study Of Perceptions Of Medical Tourism Among Chinese, Japanese And Korean Tourists in Korea. Tourism Management 33: 80-88.