SAĞLIK KURUMLARINA YAPILAN GERİ ÖDEME YÖNTEMLERİ: SUT-TİG KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 1, 15 - 28, 24.03.2021

Pınar Erdoğan

Öz

Bu çalışmada, Karaman Devlet Hastanesi’nin 2018 yılı Tanı İlişkili Gruplar (TİG) verileri kullanılarak dolaşım sistemi hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin, nutrisyonel ve metabolik hastalıklar ile böbrek ve idrar yolları hastalıkları major tanı sınıfında yer alan her bir TİG’in toplam bağıl değer içindeki oranı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Medula sisteminde yer alan aynı vakalar için hesaplanan toplam fatura tutarının içindeki oranının kıyaslanması, böylece bu üç majör tanı sınıfına ait TİG ve Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ödeme oranlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya ait veriler tigkds.saglik.gov.tr ve medula.sgk.gov.tr adreslerinden elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre 2018 yılı dolaşım sistemi hastalıkları major tanı sınıfına ait 1.147 vakanın oluşturduğu 36 TİG’den 25’inde TİG ödeme oranı SUT ödeme oranına göre daha yüksek bulgulanırken, 11 TİG’de bulunan vakalarda ise SUT ödeme oranı TİG ödeme oranından daha yüksek bulgulanmıştır. Sindirim sistemi hastalıkları major tanı sınıfı ait 178 vakanın oluşturduğu 31 TİG’den 17’si toplam bağıl içinde SUT’a göre daha yüksek oranda faturalandırılırken, 14 TİG’de bulunan vakalarda ise SUT ödeme oranı TİG’den daha yüksek oranda bulgulanmıştır. Endokrin, nutrisyonel (beslenme) ve metabolik hastalıklar major tanı sınıfına ait 292 vakanın oluşturduğu 9 TİG’den 4’ü toplam bağıl içinde SUT’a göre daha yüksek oranda faturalandırılırken, 5 TİG’de bulunan vakalarda ise SUT ödeme oranı TİG’den daha yüksek oranda bulgulanmıştır. Böbrek ve idrar yolları hastalıkları major tanı sınıfına ait toplam. 171 vakanın oluşturduğu 15 TİG’den 8’i toplam bağıl içinde SUT’a göre daha yüksek oranda faturalandırılırken, 7 TİG’de bulunan vakalarda ise SUT ödeme oranı TİG’den daha yüksek oranda bulgulanmıştır. Araştırma bulgularına göre iki yöntem arasında biri diğerine ödeme oranları açısından net bir şekilde üstünlük sağlamamıştır. Her bir geri ödeme yönteminin istenilen etkilerinin yanında istenmeyen etkileri de bulunmaktadır. Ülkelerin tüm sağlık hizmetlerinin finansmanında tek bir geri ödeme yöntemini benimsemek yerine farklı yöntemlerin farklı üstünlüklerinden faydalanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geri Ödeme Yöntemleri, Global Bütçe, TİG

Kaynakça

• Aas, I. M. (1995). Incentives and financing methods. Health Policy, 34(3), 205-220.
• Akbulut, Y. (2012). Sağlık sigortacılığında ödeme yöntemleri. İçinde Hasan Hüseyin Yıldırım (Ed.), Sağlık sigortacılığı (1. bs., ss.100-122). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayımları.
• Akyürek, Ç. E. (2012). Sağlıkta bir geri ödeme yöntemi olarak global bütçe ve Türkiye. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(2), 124-153.
• Arık, Ö., & İleri, Y. Y. (2016). Sağlık hizmetlerinin finansmanında Türkiye’de yeni yaklaşım; teşhis ilişkili gruplar (TİG). SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 45-50.
• Aydemir, İ., & Ağırbaş, İ. (2017). Sağlık kurumlarına yapılan geri ödeme yöntemleri: Teşhis ilişkili gruplar. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(1), 1-21.
• Barnum, H., Kutzin, J., & Saxenian, H. (1995). Incentives and provider payment methods. The International Journal of Health Planning and Management, 10(1), 23-45.
• Carlsen, F. (1994). Hospital financing in Norway. Health Policy, 28(2), 79-88.
• Erdoğan, P., & Şanlı, Y. (2019). Karaman ilinde 2012-2018 yılları arasında hasta yatışına ve ölümüne sebep olan hastalıkların tig sistemi aracılığıyla MTS dağılımının araştırılması: Retrospektif bir çalışma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(4), 781-798.
• Jegers, M., Kesteloot, K., De Graeve, D., & Gilles, W. (2002). A typology for provider payment systems in health care. Health Policy, 60(3), 255-273.
• Kadız, Y.(2011). DRG ile geri ödeme sistemi ve hastane yöneticilerinin bu sisteme ilişkin tutumları (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Kalkınma Bakanlığı (2013, 10 Temmuz). 10. Kalkınma planı 2014-2018. https://sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/ Onuncu- Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2014-2018.pdf
• Sağlık Bakanlığı (S.B) https://shgmsgudb.saglik.gov.tr/TR-7133/ozel-ve-universite-hastanelerinin-tig-veri-sistemine-veri-gondermesi-hakkinda-resmi-yazionemli.html
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK). Medula. https://medula.sgk.gov.tr/hastane/login.jsf Teşhis İlişkili Gruplar (TİG). Karar Destek Sistemi, http://tigkds.saglik.gov.tr/kdslogin
• Teşhis İlişkili Gruplar Daire Başkanlığı (2014). Teşhis ilişkili gruplar bilgilendirme rehberi. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Teşhis İlişkili Gruplar Daire Başkanlığı, Ankara.
• Top, M., & Tarcan, M. (2007). Hastane sektöründe kaynak akışı: Hastane ödeme yöntemleri (mekanizmaları). Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(1), 169-189.
• Waters, H. R., & Hussey, P. (2004). Pricing health services for purchasers—A review of methods and experiences. Health Policy, 70(2), 175-184.
• Yıldırım H. H. (2012) Sağlık harcamaları ve sağlık finansmanı. İçinde Hasan Hüseyin Yıldırım (Ed.) Sağlık sigortacılığı, (1. bs., ss.40-70). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayımları.