CITIZENSHIP EDUCATION IN SOCIAL SCIENCES EDUCATION PROGRAM

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 92 - 106, 30.06.2021

Hasan Bozkaya

Öz

The aim of this study is to examine the social studies curriculum in terms of citizenship education. For this purpose, the social studies curriculum used in the 2020-2021 academic year was examined in terms of citizenship education. The holistic multi-case design, which is one of the qualitative approaches, was used in the study. Document analysis, which is a qualitative data collection technique, was used to obtain study data. The curriculum from which the data was obtained has been accessed from the official website of the Ministry of National Education Curriculum Monitoring and Evaluation System. Descriptive analysis approach was used in the analysis of the obtained data according to the criteria determined in accordance with the aims of the study. The social studies curriculum was examined according to the determined criteria and the special aims, learning areas and achievements of citizenship education in the program were presented in tables

Anahtar Kelimeler

Social studies, citizenship, citizenship education., teaching program

Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Vatandaşlık Eğitimi

Öz

Bu araştırmada amaç, sosyal bilgiler öğretim programının vatandaşlık eğitimi açısından incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda 2020-2021 eğitim-öğretim yılında kullanılmakta olan sosyal bilgiler öğretim programı vatandaşlık eğitimi açısından incelenmiştir. Araştırmada nitel yaklaşımlardan birisi olan durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma verilerinin elde edilmesinde ise nitel veri toplama tekniği olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Verilerin elde edildiği öğretim programına Millî Eğitim Bakanlığı Öğretim Programlarını İzleme ve Değerlendirme Sistemi resmi internet sitesinden ulaşılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde, çalışmanın amaçlarına uygun olarak belirlenen ölçütlere göre betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Sosyal bilgiler öğretim programı, belirlenen ölçütlere göre incelenmiş ve programda yer alan vatandaşlık eğitimine ilişkin özel amaç, öğrenme alanı ve kazanımlar tablolar halinde sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, vatandaşlık, vatandaşlık eğitimi, öğretim programı

Kaynakça

• Ata, B. (2009). Sosyal bilgiler öğretim programı. B. Ata, & C. Öztürk (Dü.) içinde, Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: (s. 34-47). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aykaç, N. ve Başar, E. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim programının değerlendirilmesi. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 14-16.
• Dinç, E., ve Doğan, Y. (2010). İlköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler öğretim programı ve uygulanması hakkında öğretmen görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 17-49
• Doğan, A. (2004). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? Tebliğler: I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. (15-17 Mayıs 2003 İzmir). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Ersöz, T. (2011). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı. Ankara: Pasifik Yayınları.
• Gardner, W., Demirtaş, A., & Doğanay, A. (1997). Sosyal bilimler öğretimi (Cilt 2). Ankara: YÖK/Dünya Bankası.
• Glesne, C. (2013). Ntel araştırmaya giriş. P. Yalçınoğlu ve A. Ersoy (Çev. Ed.), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gömleksiz, M. N. ve Bulut, Ġ. (2006). Yeni sosyal bilgiler dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 47 (47), 393-421.
• Hablemitoğlu, Ş & Özmete, E. (2012). Etkili vatandaşlık eğitimi için bir öneri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 39-54.
• Heater, D. (2007). Yurttaşlığın kısa tarihi. (M. Delikara Üst, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Kara, C., Topkaya, Y., & Şimşek, U. (2012). Aktif vatandaşlık eğitiminin sosyal bilgiler programındaki yeri. Zeitschrift für die Welt der Türken, 4(3), 147-159 www.dieweltdertuerken.org › article › viewArticle adresinden edinilmiştir. 01 28, 2019 tarihinde alındı
• Karaman-Kepenekçi, Y. (2005). A study of effectiveness of human rights education in Turkey. Journal of Peace Education, 2(1), 39-55.
• Kaymakçı, S. (2012). Sosyal bilgiler öğretim programında ilişkilendirmeler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 273-304.
• Kılınç, H. (2013). 8. sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi kazanımlarının gerçekleşme düzeyine ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri ile derse yönelik öğrenci tutumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• MEB. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı 4, 5, 6, ve 7. Sınıflar. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354. (Erişim tarihi:12. 01.2019)
• Memişoğlu, H. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre vatandaşlık eğitimi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 1565-1584.
• Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk, & C. Öztürk (Dü.) içinde, sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplin sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış (3. baskı, s. 1-28). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Patton, M. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Bütün, M. ve Demir, S. B. (Çev. Ed.), Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Safran, M. (2008). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay, & A. Öcal içinde, Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 1-18). Ankara: Pegem Akademi.
• Sözer, E. (1998). Sosyal bilgiler programının amaçları, ilkeleri ve temel özellikleri. G. Can, Ş. Yaşar, E. Sözer, & G. Can (Dü.) içinde, Sosyal bilgiler öğretimi (No;1064 b., s. 17-42). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tarman, B., & Acun, İ. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi ve yeni bir sosyal bilgiler hareketi. Journal of Social Studies Education Research, 1(1), 1-16.
• TTKB (2010). İlköğretim vatandaşlık ve demokrasi dersi öğretim programı. 25.04.2021 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden alınmıştır.
• Üstel, F. (2019). "Makbul vatandaş"ın peşinde II. meşrutiyet'ten bugüne vatandaşlık eğitimi (8. baskı). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Yaşar, Ş. (2005). Sosyal bilgiler programı ve öğretimi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 329-342.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.