Acı, Günah ve Ötekinin Yaratılışı: Ahraz

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 11, 30.09.2022

Büşra Şengül

https://doi.org/10.56671/hafizadergisi.1130356

Öz

İnsanlık, tabiat karşısında girdiği canlı kategorisinde aklı, duyguları ve iradesi ile özerkleşir. İnsanoğlunu hayvan ve bitkiden ayırdığı iddia edilen bu özelliklerle kendisinin anlam bulma yolunda ürettiği mitolojik temeller vardır. Edebiyat ile mitolojinin kesişimi de merak ve kökene dayanır. Kimi zaman yüzey yapıda kimi zamansa derin yapıda varlık bularak metinlere işlenen mitoslar, eserlerdeki düğümlerin temellerini oluşturur. İnsanın insana karşı tavrında belirleyici olan etmenlerin kimin bakış açısına dayandığı ise önemlidir. Kötülük, ötekileştirme ve yadsımanın mitoslara kadar uzanan gerçekliğinin çatladığı bir eser olarak Deniz Gezgin’in Ahraz romanı okuru kendi ile yüzleşmeye sevk eden bir yerdedir. Uzun bir zamana yayılan bu inanışların toplumda karşılık geldiği biçimler ve kişinin hayatını dönüştürdüğü yerler kritiktir çünkü normale ve sınırlı normlara dayanan bir şekilde inşa edilmişlerdir. Kökleri mitoslara dayanan Ahraz’ın karakterleri normalin ve normların karşısında mücadele verir. Bu çalışmada da mitoloji bağlamında metindeki karakterlerin temsili incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

ahraz, kötülük, engellilik, ötekileştirme, mitoloji

Kaynakça

• Akalın, K. H. (2016). Göğün Kraliçesi İsis’in Geri Dönüşü: Hristiyanlıkta Meryem Ana Tapınması. İLTED, Erzurum, 45(1), 81-107.
• Akça, C. & Güneş, A. (2009). Male Myth-Making: The Origins of Feminism. Nebula
• Berens, E. M. (2014). Antik Yunan Efsaneleri ve Roma Mitleri. (N. Benzergil, Çev.). İzmir: İlya Yayınevi.
• Burge, S. R. (2009). Angels in Islam: A Commentary with Selected Translations of Jalāl al-Dīn al-Suyūṭī’s Al-Ḥabā’ik fī akhbār almalā’ik (The Arrangement of the Traditions about Angels). The University of Edinburgh.
• Doğrucan, M. & Karabulut, D. (2018). İnsan Anlayışının Ontolojik Bağlamıyla Felsefi Antropolojisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (2), 726-739. DOI: 10.21547/jss.374614.
• Eliade, M. (2018). İmgeler ve Simgeler. (M. A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları. (Orijinal yayın tarihi, 1952).
• Erhat, A. (2013). Mitoloji Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gezgin, D. (2012). Ahraz. İstanbul: Can Yayınları.
• Kılınç, C. (2014). Mitoloji Sözlüğü. Cilt: 2, İzmir: İlya Yayınevi.
• Nickel, G. D. (2009). Adam and Eve in Islam. The Encyclopedia of the Bible and its Reception, 1, cols. 350-352.
• O'Meara, T. A. (1964). Marian Theology and the Contemporary Problem of Myth, Marian Studies: Vol. 15, Article 10, Pages: 127-156.
• Özerol, Z. & Okray, Z. (2020). Yunan Mitolojisinde Medusa’nın Gorgon Dönüştürülmesi ve Öldürülmesinin Töre Mitinin Foucalt’a Söylem Analizi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2 (1), 48-53. DOI: 10.35365/ctjpp.20.2.7.
• Scott, L. & McClure, M. (2004). Myth and Knowing: An Introduction to World Mythology. İstanbul: Bogazici University Library.
• Si̇vri̇, M & Akbaba, C. (2018). Dünya Mitlerinde Yılan. Folklor/Edebiyat, 24 (96), 53-64. DOI: 10.22559/folklor.363.
• Tökel, D. A. (2012). Edebiyat Mitolojinin Mitoloji Edebiyatın Neresinde?. Bizim Külliye, S:51, s. 23-29.
• Turan, C. (2020). Hristiyan Tasvir Sanatında Aziz Yusuf İkonografisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research. 13(71). ORCID: 0000-0002-1191-1614.
• Turan, S. (2018). Tanrı’nın Engeli Mi Engelli Tanrı mı? Hristiyan Geleneğinde Engellilik. İstanbul: Okur Akademi.
• Van Aarde, A. (2000). The carpenter's son (Mt 13:55): Joseph and Jesus in the Gospel of Matthew and other texts. Neotestamentica, 34(1), 173-190. (Retrieved May 7, 2021), from http://www.jstor.org/stable/43048384.
• Ukray, M. (2014). Jung Psikolojisi: Carl Gustav Jung. Ankara: Yason Yayınları.