Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Şairin Mutfağından Şerbet Çeşitleri

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 69 - 91, 06.07.2023
https://doi.org/10.56671/hafizadergisi.1296088

Öz

Türk mutfak kültüründe şerbet, önemli bir yer tutmaktadır. On birinci yüzyıldan bugüne şerbetler, Türk mutfağında yer almaktadır. İslam dininde alkolün yasak oluşu ile içecek ihtiyacı daha çok şerbetler ile giderilmiştir. Bu da şerbetlerde çeşitliliği artırmıştır. Şerbetlerin yapımında taze ve kuru meyveler, bal, çiçekler, şeker, endemik bitkiler ve baharatlar kullanılmıştır. Kimi zaman bu hammaddeler kaynatılıp soğutularak kimi zaman ise sadece su ile karıştırılarak servis edilmiştir. Şerbetlerin sunumu ve muhafazası için özel kaplar yapılmış, Osmanlı sofra kültürüne bu eşyalar zenginlik katmıştır. Şerbetlerin çok tüketilmesi Osmanlı toplumunda iş kolları da açmıştır. Soğuk servis edilmesi için dağlardan kar ve buz temin edilmiş, İstanbul’da karlıklarda muhafaza edilmiştir. Sarayın şerbet ihtiyacı için şerbetlerin bir kısmı Şerbethane’de üretilmiş, bir kısmı Anadolu ve Mısır’dan getirtilmiştir. Halk için şerbetçiler bu şerbetleri üretirken bu üretim sistemi kanunname ile düzenlenmiştir. Şerbetler hem serinletici hem de sağlığa yararlı oluşu ile divan şairinin de dikkatini çekmiştir. Şerbetler dönemin hekimlerince çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Kimi zaman da acı ilaçlar şerbete katılarak içilmiştir. Bu çalışmada ilk olarak Türk mutfağında şerbetlerin yeri ve önemi incelenmiş daha sonra divanlarda bahsedilen 20 çeşit şerbet türü hakkında bilgi verilmiştir. Tespit edilen şerbet türleri şunlardır: Hünnap, bal, şeker, erguvan, sirkencübin, gül, menekşe, reyhan, nilüfer, üzüm, hindiba, sübye, nar, kırmız, kavun, vişne, nar çiçeği (gülnâr), dinar, anber ve fuka’a şerbetleri. Bu çalışmada bahsedilen her bir şerbet türünün nasıl yapıldığı ve nelere iyi geldiği hakkında kısaca bilgi verilerek divan şiirinde ele alınışları örneklendirilmiştir.

Kaynakça

  • Açıkel (Demirkol), H. (2003). Divan-ı Nüzhet: İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi SBE, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
  • Ahterî, M. E. (2009). Ahterî-i Kebir. Ankara: TDK.
  • Akçay, M. (2008). İslâmiyette Nar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 3 (5), 113-133.
Toplam 3 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sanat ve Edebiyat
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fatıma Aydın 0000-0002-6245-4492

Erken Görünüm Tarihi 6 Temmuz 2023
Yayımlanma Tarihi 6 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aydın, F. (2023). Şairin Mutfağından Şerbet Çeşitleri. HAFIZA, 5(1), 69-91. https://doi.org/10.56671/hafizadergisi.1296088

Creative Commons Atıf-Gayriticari  Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Derginin tüm içeriğine açık erişim sağlanmaktadır.

Yayınlanan makaleler öncelikle iThenticate programında taranmaktadır.
Dergimizde yayınlanan makalelerin sorumluluğu yazara ait olup, tüm telif hakları devrolunmuştur.

.278312783027829