DEMİRYOLU İŞÇİLERİNİN ÇALIŞMA YAŞAMLARINDA KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLER ÜZERİNE NİTEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2021, , 391 - 408, 30.12.2021

Yücel Uyanık , Abdulkadir Yüksel

https://doi.org/10.31199/hakisderg.978474

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de demiryolları, taşımacılık alanında önemli bir konuma sahiptir. Osmanlı’dan kalan demiryolu ağı Cumhuriyet ile gelişim stratejilerinin temeline alınmış ve önemli bir milli servet haline gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları yıllardan beri bünyesinde yüzbinlerce işçi ve memur çalıştıran Kamu İktisadi Teşebbüsü niteliğinde bir kuruluştur. Bu araştırmanın amacı demiryolu işçilerinin çalışma yaşamlarında karşılaştıkları birtakım güçlükleri belirlemek ve mevcut durumlarını betimlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcı grubu belirlenirken seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçsal örneklem kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın örneklem grubunu 11 demiryolu işçisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analize tabii tutularak demiryolu işçilerinin çalışma yaşamlarındaki güçlükler vurgulanmıştır. Katılımcı ifadeleri doğrultusunda demiryolu işçilerinin; ülkenin ekonomik şartları doğrultusunda ücret düzeylerinin yoksulluk sınırında kaldığı, sosyal harcamalarının ve tasarruflarının sınırlı olduğu, iş ortamlarında çeşitli iyileştirmelerin yapılması gerektiği ve iş sağlığı ve iş güvenliği konusunda gerekli önlemlerin yeterince alınmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları, demiryolu işçisi, sosyal politika

A QUALITATIVE STUDY ON THE DIFFICULTIES OF THE RAILWAY WORKERS FACED IN THE WORKING LIFE

Öz

Railways in Turkey has an important position in the field of transportation. Takenover railway network from the Ottoman Empire has been taken as the foundation of development strategies and became an important national wealth. The Republic of Turkey State Railways is a Public Economic Enterprise that has been employing hundreds of thousands of workers and civil servants for years. The aim of this research is to identify some of the difficulties that railway workers face in their working life and to describe their current situation. The research was designed as a phenomenology research from qualitative research methods. Purposive sampling, one of the non-random sampling methods, was used while determining the participant group of the study. In this context, the sample group of the research consists of 11 railway workers. Interview technique was used as a data collection tool. Obtained data were analyzed descriptively and the difficulties in working life of railway workers were emphasized. As a result of the analyzes and in accordance with the participant worker expressions; In line with the economic conditions of the country, it has been concluded that wage levels remain at the poverty line, social expenditures and savings are limited, various improvements in the work environment should be made and necessary precautions are not taken in terms of occupational health and safety.

Anahtar Kelimeler

The Republic of Turkey State Railways, Railway Worker, social policy

Kaynakça

• Akalan, A. O. (2010). Bir kurum olarak Türkiye Cumhuriyeti Devler Demir yolları tarihi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Atatürk İlke ve İnkılapları Enstitüsü, Ankara.
• Akbulut, G. (2012). Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne gerçekleşmeyen demiryolu projeleri ve etkileri (1876-1939). Atatürk Dergisi. 1(1). 225-255.
• Altınok, S. (2004). Türkiye’de ulaştırma politikaları, karayolları ve demiryollarının mukayesesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(1-2), 72-87.
• Altundaş, E., Arslan, G., Akıngöl, Z., Varol, A., Turan, C., ve Kalaça, S. (2010). Demiryolu işçilerinin çalışma koşullarından kaynaklanan sağlık sorunları. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 10 (37), 36-43.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem A Yayıncılık.
• Budakoğlu, I. İ., Bakar, C., Atlı, K., ve Akgün, S. (2015). T.C. devlet demir yolları behiç bey fabrikalarında çalışan işçilerde iş kazaları sıklığı ve bazı risk faktörleri. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 8(29), 27-32.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Collins, K. M. T., Onwuegbuzie, A. J. ve Jiao, Q. G. (2006). Prevalence of mixed-methods sampling designs in social science research. Evaluation & Research in Education, 19 (2), 83-101.
• Demiryol-İş (1996). 21. Yüzyıla doğru demiryollarının modernizasyonu yeni bir gelişme stratejisi, Ankara: Moray Ajans
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş, (A. Ersoy & P. Yalçınoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Anı.
• Kahya, E. (1988). Türkiye’de ilk demiryolları. Belleten, 202, 209-18
• Kent ve Demiryolu (2014). Demiryolu meslek okulu yeniden açılır mı? 15.05.2021 Tarihinde http://kentvedemiryolu.com/demiryolu-meslek-okulu-yeniden-acilir-mi/ adresinden erişilmiştir.
• Koçak, D. (2014). Demiryolu çalışmalarında iş sağlığı ve güvenliği vagon bakım onarım atölyesi risk değerlendirmesi örneği. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzmanlığı Tezi. Ankara.
• Nastasi, B. (2015). Study notes: Qualitative research: Sampling ve sample size considerations. http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:qN67UD2NsgJ:https://my.laureate.net/Faculty/docs/Faculty%2520Documents/qualit_res__smpl_size_consid.doc+vecd=1vehl=envect=clnkvegl=tr. Erişim tarihi: 05.11.2020
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Çeviri Editörleri: Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir), Ankara: Pegem Akademi
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık. Şenol, S. B. (1994). Tülomsaş; Türkiye demiryollarında 100 yıl, Eskişehir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2000-2004. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/webfiles/userfiles/files/ 20002004ist.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2002-2006. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/ webfiles/userfiles/files/2006yillik.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2006-2010. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/ webfiles/userfiles/files /20062010yillik.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2010-2014. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/ webfiles/userfiles/files /20102014yillik.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2013-2017. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/ webfiles/userfiles/ files/20132017yillik.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2015-2019. 17.05.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/webfiles/userfiles/files/istrapor/20152019%20%C4%-B0STAT%C4%B0ST%C4%B0K%20YILLI%C4%9EI%20.pdf adresinden erişilmiştir.
• TCDD İstatistik Yıllığı 2016-2020. 07.12.2021 Tarihinde https://static.tcdd.gov.tr/webfiles/userfiles/files/istrapor/20162020ist.pdf adresinden erişilmiştir.
• Topgül, S. (2017). TÜLOMSAŞ kuruluşu ve kurulduğu dönemdeki çalışma ilişkilerinin sözlü tarihten yararlanma yolu ile incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8(21), 184-196.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.