DÜŞÜK KARBON EKONOMİSİ VE TÜRKİYE’NİN KARBON AYAK İZİ

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 9, 198 - 215, 10.11.2015

Ceyda Erden Özsoy

Öz

Yeşil ekonomi bir düşük karbon ekonomisidir. Karbon ayak izi, küresel ölçekte toplam ekolojik ayak izinin en büyük bileşeni olduğu gibi, Türkiye’nin Ayak İzinin de en önemli parçasını oluşturmaktadır. Türkiye hidrolik, güneş, rüzgâr, jeotermal ve biyokütle gibi yenilenebilir enerji kaynakları bakımından oldukça yüksek bir potansiyele sahiptir. Ancak var olan potansiyelin sadece küçük bir kısmı kullanabilmektedir. Üretimde kullanılan enerji kaynaklarının (doğalgaz ve ham petrol gibi) büyük kısmı fosil yakıtlarla karşılanmaktadır. Bu kaynaklar ülke içinde yeterli düzeyde üretilemediği için ithal edilmek zorundadır. Türkiye’nin yüksek cari işlemler açığı vermesinin altında yatan en önemli nedenlerden biri üretimin ve enerji kullanımının ithalata bağımlı yapısıdır. Bu çalışma yeşil ekonomik dönüşüm sürecinde Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelini ortaya koymakta ve düşük karbon kullanımının sağlanmasında politika önerilerinde bulunmaktadır.

 

Anahtar kelimeler: Sürdürülebilir Kalkınma, Karbon Ayak İzi, Düşük Karbon Ekonomisi, Yeşil Ekonomi, Yenilenebilir Enerji, Türkiye.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Kalkınma, Karbon Ayak İzi, Düşük Karbon Ekonomisi, Yeşil

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• ADAÇAY, F. Rana (2014). Türkiye İçin Enerji ve Kalkınmada Perspektifler, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (2), ss. 87-103.
• BALAT, Havva (2008). Contribution of Green Energy Sources to Electrical Power Production of Turkey: A Review, Renewable and Sustainable Energy Reviews, no.12, pp. 1652–1666.
• BEKİROĞLU, Ozan (2011) Sürdürülebilir Kalkınmanın Yeni Kuralı: Karbon Ayak İzi, II. Elektrik Tesisat Ulusal Kongresi, (http://www.emo.org.tr/ekler/49c17cab08ed10e_ ek.pdf) Erişim Tarihi: 06.05.2014
• ÇAPİK, Mehmet; Yılmaz, Ali Osman ve Çavuşoğlu, İbrahim (2012). Present Situation and Poten-tial Role of Renewable Energy in Turkey, Renewable Energy, no: 46, pp. 1-13.
• DEMİR, Murat (2013). Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, Var Analizi İle Türkiye Üzerine Bir İnceleme, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Yıl 5, Sayı 9, ss. 2-27.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belge-si,(http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/Arz_Guvenligi_Strateji_Belgesi.pdf) Erişim Tarihi: 23.06.2014
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2013a). 2014 Yılı Bütçe Sunumu, Strateji Geliştirme Başkanlı-ğı.(http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2f1%2fDocuments%2fSayfalar%2f2014+Y%c4%b1l%c4
• %b1+B%c3%bct%c3%a7esinin+TBMM+Genel+Kuruluna+Sunumu.pdf) Erişim Tarihi: 29.09.2014
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2013b). 2013 Yılı Türkiye Elektrik İletimi Sektör Raporu, (http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/Sektor_Raporu_TEIAS_2013.pdf) Erişim Tarihi: 23.06.2014
• ERDEM, Z. Bengü (2010). The Contribution of Renewable Resources in Meeting Turkey’s Energy-Related Challenges, Renewable and Sustainable Energy Reviews, no: 14, pp. 2710–2722.
• HAN, Ergül ve KAYA, Ayşen Ayten (2013). Kalkınma Ekonomisi, Teori Ve Politika (8. bs.) Ankara: Nobel Yay.
• Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2013-2018)
• KICK, Christopher (2011). How is 100% Renewable Energy Possible for Turkey by 2020?, Global Energy Network Institute (GENI), July.
• ÖZSOY, Ceyda (2013). Yeşil Ekonomi ve Yeşil Yakalı Çalışanlar: Türkiye Potansiyel Yeşil İşlere Hazır mı? Kariyer Gündemi, Sayı: 3.
• Sağlık Bakanlığı, İklim Değişikliğinin Sağlık Etkilerinin Azaltılması Ulusal Programı ve Eylem Planı, (http://cevresagligi.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Iklim_degisikligi.pdf) Erişim Tarihi: 18.06.2014
• ŞİRİN, Selahattin Murat ve Ege, Aylin (2012). Overcoming Problems inTurkey’s Renewable Energy Policy: How Can EU Contribute? Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16 (2012) pp. 4917–4926.
• TEİAŞ (2013). Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü APK Dairesi Başkanlığı, Türkiye Elektrik Enerjisi 5 Yıllık Üretim Kapasite Projeksiyonu (2013 – 2017), Kasım. (http://www.epdk.gov.tr/documents/elektrik/rapor_yayin/UretimKapasiteProjeksiyonu_2013_2017.pdf) Erişim Tarihi: 02.06.2014
• TÜİK (2012). Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri, 2000-2011 Haber Bülteni, Sayı: 10910, 2012. (http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10910) Erişim Tarihi: 06.03.2014
• TOSUNOĞLU, B. Tuğberk (2014). Sürdürülebilir Küresel Refah Göstergesi Olarak Ekolojik Ayak İzi, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Cilt: 3, Yıl: 3, Sayı: 5, ss.154-171.
• WIEDMANN, Thomas. and MİNX, Jan. (2008). A Definition of 'Carbon Footprint'. In: C. C. Pertsova, Ecological Economics Research Trends: Chapter 1, pp. 1-11, Nova Science Publishers, Hauppauge NY, USA. (http://www.censa.org.uk/docs/ISA-UK_Report_07-01_carbon_footprint.pdf) Erişim: 13.05.2014
• WWF (2012a), Türkiye’nin Ekolojik Ayak İzi Raporu, WWF Rapor TR 2012, (http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/turkiyenin_ekolojik_ayak_izi_raporu.pdf Erişim Tarihi: 06.03.2014
• WWF (2012b), Living Planet Report 2012, Biodiversity, biocapacity and better choices, (http://awsassets.panda.org/downloads/1_lpr_2012_online_full_size_single_pages_final_120516.pdf) Erişim: 06.05.2014.
• YELDAN, Erinç (2014). İklimi Değil, Sistemi Değiştirmek İçin, Cumhuriyet Gazetesi, 22.09.2014 (http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/122685/iklimi_Degil__Sistemi_Degistirmek_icin.html) Erişim: 10.11.2014.
• http://www.footprintnetwork.org/en/index.php/GFN/page/trends/turkey/