ALGI YÖNETİMİ BAĞLAMINDA SOSYAL MEDYA: TERÖRİZMLE MÜCADELEDE TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 34, 427 - 451, 23.12.2023

Erman Işık Emel Poyraz

https://doi.org/10.31199/hakisderg.1384902

Öz

Yapılan çalışma günümüzün en önemli kitle iletişim aracı olan sosyal medyanın algı yönetimi
kavramı bağlamında incelenmesini, sosyal medyanın geleneksel kitle iletişim araçlarına kıyasla
algı yönetimi faaliyetlerini yürütebilmek adına daha uygun bir zemin olduğunu ortaya koymayı
ve sosyal medyanın en sorunlu alanlarından bir tanesi olan bilgi düzensizlikleri, dezenformasyon
ve manüpilatif içerikler kapsamında algı yönetimi faaliyetlerine karşı farkındalık yaratarak bu
tarz faaliyetlere karşı terörizm kavramı çerçevesinde çözüm önerilerinin ve yaklaşımlarının
geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın araştırma bölümünde amaçlı örnekleme yöntemi
kullanılarak alanda belirtilen konu kapsamında çalışmaları bulunan ve bu bağlamda hem teorik
hem de pratik bilgiye sahip on altı akademisyen ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler
neticesinde elde edilen veriler MAXQDA Analytics Pro 2022 programı yardımıyla tematik
ve içerik analiz yöntemlerine tabii tutulmuştur. Yapılan analizler neticesinde, terörizmle
mücadele kapsamında sosyal medya üzerinden yürütülen algı yönetimi faaliyetlerine karşı
önlemler geliştirilebilmesi ve bu süreç içerisinde sosyal medyanın etkin olarak kullanılabilmesi
amacıyla konu hakkında terörizmle mücadele kapsamında medya faaliyetleri, kamu kurum ve
kuruluşlarının sosyal medya kullanımı, terör örgütlerinin sosyal medya kullanımı ve terörizmle
mücadelede sosyal medya paylaşım sorumluluğu olmak üzere dört ana temaya ulaşılmıştır.
Bu kapsamda sosyal medyanın algı yönetimi ve manipülasyon bağlamında nasıl ve ne şekilde
kullanılması gerektiğine, özellikle terörizmle mücadele yöntemlerinden bir tanesi olan medya
faaliyetleri kapsamında sosyal medyanın nasıl daha etkin bir araç olarak kullanılabileceğine ve
konu hakkında farkındalık yaratılabileceğine dair çözüm önerileri sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Algı Yönetimi, Sosyal Medya, Terörizm, Terörizmle Mücadele

Etik Beyan

Araştırma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırma Etik Kurulu’na sunulmuş ve kurul tarafından 23 Haziran 2022 tarihinde 2022-3/21 karar numarası ile etik açıdan uygun bulunmuştur.

PERCEPTION MANAGEMENT IN THE CONTEXT OF SOCIAL MEDIA: THE CASE OF TÜRKİYE IN COUNTER-TERRORISM

Öz

The study aims to examine social media, which is the most important mass communication
tool of today, in the context of perception management concept, to reveal that social media
is a more suitable ground to carry out perception management activities compared to traditional mass media, and to raise awareness against perception management activities within
the scope of information irregularities, disinformation and manipulative content, which is
one of the most problematic areas of social media, and to develop solutions and approaches
within the framework of the concept of terrorism against such activities. In the research part
of the study, purposeful sampling methods were used and interviews were conducted with
sixteen academics who have studies in the field within the scope of the specified subject and
have both theoretical and practical knowledge in this context. The data obtained as a result
of the interviews were subjected to thematic and content analysis methods with the help of
MAXQDA Analytics Pro 2022 program. As a result of the analysis, in order to develop measures against perception management activities carried out through social media within the
scope of combating terrorism and to use social media effectively in this process, four main
themes were reached: media activities within the scope of combating terrorism, social media
use by public institutions and organizations, social media use by terrorist organizations and
social media sharing responsibility in combating terrorism. In this context, solutions are offered on how and how social media should be used in the context of perception management
and manipulation, how social media can be used as a more effective tool and how awareness
can be raised about the issue, especially within the scope of media activities, which is one of
the methods of combating terrorism.

Anahtar Kelimeler

Perception Management, Social Media, Terrorism, Counter-Terrorism

Kaynakça

• Anık, C. (2015). Meşruiyetin Sosyal Psikolojisi. İstanbul: Kaktüs Yayınları.
• Avşar, Z. (2017). İnternet Çağında Medya Terör ve Güvenlik, TRT Akademi Dergisi, 2(3), 116-32.
• Bakan, İ. ve Kefe, İ. (2012). Kurumsal Açıdan Algı ve Algı Yönetimi, KSÜ İİBF Dergisi, 1(2), 19-34.
• Başıbüyük, O. (2017). Algı Yönetimi ve Bilgi Savaşlarında Sosyal Medyanın Rolü.
• B.Karabulut (Ed.), Algı Yönetimi (2.Baskı) içinde (ss. 39-64). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Boyd, D. M. and Ellison, N. M. (2007). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1): 210-230. DOI: 10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x
• Britannica. (n.d.). Social Media. In Britannica.com dictionary. Retrieved October 5, 2023, from https://www.britannica.com/topic/social-media
• Byman, D. (2018). An Intelligence Reserve Corps to Counter Terrorist Use of the Internet. AEGIS Paper Series. Hoover Institution. https://www.hoover.org/sites/default/files/research/docs/byman_webreadypdf.pdf
• Callamari, P. ve Reveron, D. (2003). China’s Use of Perception Management, International Journal of Intelligence and CounterIntelligence, 16, 1-15. DOI: 10.1080/08850600390121430
• Chandler, D. & Munday, R. (2018). Medya ve İletişim Sözlüğü. B. Taşdemir (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Creswell, J.W. (2021). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. M.Bütün ve S.B.Demir (çev.), (6. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çalışkan, M. ve Mencik, Y. (2015). Değişen Dünyanın Yeni Yüzü: Sosyal Medya, Akademik Bakış Dergisi, 50, 254-277.
• Çiftlioğlu, E. (2012). Siyasi Propaganda ve Algı Yönetimi. Ankara: Polpaum Yayınları.
• Garfield, A. (2002). The Offence of Strategic Ifluence: Making the Case for Perception Management Operations, Journal of Information Warfare, 1(3), 30-39.
• Gültekin, M. (2020). Algı Yönetimi ve Manipülasyon Kanmanın ve Kandırmanın Psikolojisi. (9.Baskı). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ishengoma, F.R. (2014). Online Social Networks and Terrorism 2.0 in Developing Countries, International Journal of Computer Science & Network Solutions, 1(4), 1-12. DOI: 10.48550/arXiv.1410.0531
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum Algı İletişim. (5.Baskı). İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi.
• Karaağaç, Y. (2019). Terörizmle Mücadele Yöntemleri: İngiltere ve Kolombiya Örneği, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 231-242.
• Karabulut, B. (2017). Algı Yönetimi Hakkında. B.Karabulut (Ed.), Algı Yönetimi (2.Baskı) içinde (ss. 7-11). Alfa Basım Yayım.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler (26. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Martin, G. (2017). Terörizm: Kavramlar ve Kuramlar. İ.Çapcıoğlu ve B.Metin (çev.), Ankara: Adres Yayınları.
• Mayfield, A. (2008). What İs Social Media? (e-kitap) iCrossing. http://crmxchange.com/uploadedFiles/White-Ppers/PDF/What _is_Social_Media_iCrossing_ebook.pdf
• Merriam, S.B. (2018). Nitel Araştırma, Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. S.Turan (çev.), (3.Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• OECD. (2007). Participative Web and User-Created Content: Web 2.0, Wikis and Social Networking. https://doi.org/10.1787/9789264037472-en
• Öksüz, H. (2013). Algı Yönetimi ve Sosyal Medya, İdarecinin Sesi Dergisi, MayısHaziran, 12-15.
• Özdağ, Ü. (2020). Algı Yönetimi (9.Baskı). Ankara: Kripto Kitaplar.
• Rheingold, H. (2008). Using Social Medial to Teach Social Media. New England Journal of Higher Education, 23 (1), 25-26. https://eric.ed.gov/?id=EJ850702
• Saydam, A. (2012). İletişimin Akıl ve Gönül Penceresi Algılama Yönetimi (9.Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Scott, D. M. (2015). The New Rules of Marketing and PR: How to Use Social Media, Blogs,News Releases, Online Video, and Viral Marketing to Reach Buyers Directly. (5th Edition). John Wiley & Sons.
• Siegel, P. C. (2005). Perception Management: IO’s Stepchild?, Low Intensity Conflict and Law Enforcement, 13(2) 117-134. https://doi.org/10.1080/09662840500347314
• Simpson, J.F. (2007). More than Simply “Hanging Out”: The Nature of Participant Observation and Research Relationsship, Doctoral Dissertations, University of New Hampshire.
• Tunç, A.ve Atılgan, A. (2017). Algı Üzerine Kurulu Yönetsel bir Anlayış: Algı’nın Yönetimi, International Journal of Disciplines in Economics and Administrative Sciences Studies. 3(3), 228-238. DOI: 10.26728/ideas.43
• We Are Social Ltd. (2023). Global Digital Report 2023.
• Weimann, G. (2004). How Modern Terrorism Uses the Internet. Special Report 116. https://www.usip.org/sites/default/files/sr116.pdf
• Wilkinson, P. (2011). Terrorism Versus Democracy: The Liberal State Response (3rd Ed.). Taylor & Francis.
• Yıldırım, Ş. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, A., Yanık, A., Ayazlar, R.A. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: KavramlarAnalizler-Araştırmalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.