BATALYEVSİ'YE GÖRE HADİSLERDE ORTAYA ÇIKAN İHTİLAFLARIN SEBEPLERİ

Yıl 2003, Cilt: 11 Sayı: 11, 135 - 154, 01.06.2003

Yavuz Köktaş

Öz

Tarihte ortaya çıkmış herhangi bir metin kritik edilirken genelde iki
problem göz önünde bulundurulmuştur: Sübut ve delalet problemi. Bu
problemler aynıyla Kur'an ve hadisler için de geçerlidir. Ancak Kur'an'ın
tevatürle nakledilmesi onun sübut problemini ortadan kaldırmıştır. Bununla
birlikte delalet problemi kısmen devam etmektedir. Hadisler ise hem sübut
hem de delalet problemini birlikte ihtiva etmektedir. Bu haliyle hadisler
alim !erin hükümleri arasındaki ihtilafların önemli bir nedenini
oluşturmaktadır.
İşte bu nedenle tarihte zaman zaman alimler arasında hadislerden
kaynaklanan ihtilafların sebepleri araştırma konusu edilmiştir. Bu ihtilafları
esas itibariyle iki başlık altında toplamak mümkündür:
I. Hadislerin müctehidlerin görüşleriyle çelişmesinden kaynaklanan
ihtilaflar
2. Bizzat hadislerin doğasından kaynaklanan ihtilaflar
Bu çalışma temelde ikinci noktayla alakalı olmakla birlikte "ihtilaf'
açısından birinci hususun üzerinde durmak faydalı olacaktır.