Öz
İslam’dan önce kölelik kökleşmiş ve yerleşmiş bir müessese idi. Böyle köklü bir yapının birden tümüyle kaldırılması sosyolojik olarak imkânsızdı. Bu sosyolojik realiteden dolayı İslam dini, köleliği hemen kökten kaldırma yoluna gitmemiş, bunu nihaî bir hedef olarak uzun vadeye yaymıştır. Kısa vadede ise bu yapının ıslahı sadedinde “kölelik statüsünün sınırlandırılması, kölelerin yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve çeşitli vesilelerle köle azat etmeyi teşvik etmek” gibi düzenlemeler getirmiştir. İslam, kölelere işkence etmeyi ve onları güçlerinin yetmeyeceği ağır işlerde çalıştırmayı yasaklamış; efendisinin hayat standartlarında yaşamasını ve insanca muamele görmesini emretmiştir. Kur’an’a göre tıbbî amaçlar dışında insan bedenine yapılan cerrahi müdahaleler, “Allah’ın yarattığını değiştirmek” diye nitelendirilen şeytanî bir fiildir. Hz. Peygamber (s.a.v.) bazı sahabilerin kendi rızalarıyla hadım olma taleplerini, Kur’an’ın bu yaklaşımına uygun olarak reddetmiş ve “Kölesini hadım edeni biz de hadım ederiz,” sözüyle kölelerin hadım edilmesini yasaklamıştır. İslam bilginleri de elde ettikleri deliller ışığında “hür ya da köle, Müslüman veya gayr-i Müslim, kim olursa olsun bir erkeğin kendi rızasıyla veyahut cebren hadım edilmesinin haram olduğu” sonucuna varmışlar ve bu hususta ittifak etmişlerdir
Kaynakça
- el-‘Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Akdemir, Hikmet, İnsan Hak ve Hürriyetlerinin Gelişmesinde Kur’an-ı Kerim’in Rolü, Şanlıurfa 2001.
- ________ “Şeytanî Bir Fiil Yaratılışı Değiştirmek”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VI, 2000.
- Buhârî, Muhammed b.İsmâil, el-Câmiu’s-Sahih, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
- Ebû Davud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî, Sünenü Ebî Davud, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
- İbn Hişâm, Sîretü İbn Hişâm, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- İbn Kesir, Ebu’l Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru’l-Kur’an’il- Azim, Tahkik: Sami b. Muhammed Salame, Medine 1420/1999.
- Kurtubî, el-Câmi‘ li Ahkâmi’l-Kur’an, Ebû Abdullah Muhammed Ahmed el- Ensârî, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Müslim, Ebu’l-Huseyn Müslim b. Haccac el-Kuşeyrî, (1992), el-Cami‘u’s-Sahih, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992. Oymak, Filiz, “Haremde Yaşam”, http://www.erkekadam.com/kad/kad.asp?mak_id=62.
- Razi, Fahruddin, Mefatihu’l- Gayb, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Sarıcık, Murat, Batılı Kölelik Anlayışı Karşısında Osmanlı’da Kölelik, Câriyelik ve Harem, Isparta 1999.
- Taberani, el-Mu’cemu’l Kebir, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Taberi, Muhammed b. Cerir, Cami‘u’l-Beyan an Te’vili’l-Kur’an, Tahkik: Ahmed Muhammed Şakir, Medine 1420/2000.
- Taneri, Aydın, “Hadım”, DİA (Diyanet İslam Ansiklopedisi), İstanbul 1997.
- Yaran, Rahmi, “Hadım”, DİA (Diyanet İslam Ansiklopedisi), İstanbul 1997.
Öz
Slavery was a deep rooted institution and it was sociologically impossible to abolish such an instituion at once. Given this sociological reality, Islam did not prefer to eradicate it but rather choosed to abolish it gradually. In short term, to this effect, the standard of living conditions of the slaves was improved; the status of slavery was limited; setting free the slaves was encouraged. In Islam, torturing of the slaves and forcing them to work under hard conditions was forbidden; improving their living standard to that of their masters was ordered. According to the Qur’an, intervention to human body other than neccessary surgical operation was considered a Satanic act described in the Qur’an as “changing God’s creation”. The demands of some companions for vasectomy was considered by the prophet as an intervention to God’s creation and forbidden. He also forbade castration of the slaves saying that “we castrate those who castrate their slaves”. Islamic scholars, relying on various evidences, are unanymously agree that “free or slave, muslim or non-muslim, either by his consent or by force, no one can be castrated; it is totally unlawful”
Kaynakça
- el-‘Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Akdemir, Hikmet, İnsan Hak ve Hürriyetlerinin Gelişmesinde Kur’an-ı Kerim’in Rolü, Şanlıurfa 2001.
- ________ “Şeytanî Bir Fiil Yaratılışı Değiştirmek”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VI, 2000.
- Buhârî, Muhammed b.İsmâil, el-Câmiu’s-Sahih, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
- Ebû Davud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî, Sünenü Ebî Davud, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
- İbn Hişâm, Sîretü İbn Hişâm, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- İbn Kesir, Ebu’l Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru’l-Kur’an’il- Azim, Tahkik: Sami b. Muhammed Salame, Medine 1420/1999.
- Kurtubî, el-Câmi‘ li Ahkâmi’l-Kur’an, Ebû Abdullah Muhammed Ahmed el- Ensârî, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Müslim, Ebu’l-Huseyn Müslim b. Haccac el-Kuşeyrî, (1992), el-Cami‘u’s-Sahih, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992. Oymak, Filiz, “Haremde Yaşam”, http://www.erkekadam.com/kad/kad.asp?mak_id=62.
- Razi, Fahruddin, Mefatihu’l- Gayb, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Sarıcık, Murat, Batılı Kölelik Anlayışı Karşısında Osmanlı’da Kölelik, Câriyelik ve Harem, Isparta 1999.
- Taberani, el-Mu’cemu’l Kebir, el-Mektebetü’ş -Şamile, el- İsdar es-Sani.
- Taberi, Muhammed b. Cerir, Cami‘u’l-Beyan an Te’vili’l-Kur’an, Tahkik: Ahmed Muhammed Şakir, Medine 1420/2000.
- Taneri, Aydın, “Hadım”, DİA (Diyanet İslam Ansiklopedisi), İstanbul 1997.
- Yaran, Rahmi, “Hadım”, DİA (Diyanet İslam Ansiklopedisi), İstanbul 1997.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA23UA37MY |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009 Sayı: 21 |
Harran İlahiyat Dergisi-Harran Ilahiyat Journal Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.