Kur'an'da Bir Ahlak Ölçüsü Olarak "Yürüme Tarzı"

Yıl 2011, Cilt: 26 Sayı: 26, 31 - 60, 01.12.2011

Ergün Çapan

Öz

Kur’an, insanın yürüme fiilini, ideal fert ve toplum portresinin temel esaslarını ve ahlâkî değerlerini verdiği yerlerde ele almış; tevhit inancı, ibadet, muamelat ve ahlâkî değerler blokajı üzerinde konu ile ilgili düzenlemelerini zikretmiştir. İnsanın ilahî öğretiler istikametinde belli bir kalıba koyması gereken ahlakî davranışlarından bir tanesi de onun yürüyüş keyfiyetidir. Kur’an, bir Müslümanın fert ve toplum hayatında, tebliğ, irşat ve ibadet hayatında sergilemesi gereken önemli bir beden dilinin de yürüme olduğuna dikkatleri çekerek bu konuda uyulması gereken disiplinleri çok canlı bir şekilde ortaya koymuştur. Gurur, kibir ve çalımla yürümeyi yasaklamış, tevazu, vakar ve denge içinde yürümeyi emretmiş; özellikle bayanların haya, edep ve fitneye sebebiyet verebilecek tavır ve davranışlardan uzak bir şekilde yürümelerinin önemine vurgu yapmıştır. Yeryüzünde Allah’ın sanat eserlerini ibret ve tefekkürle müşahede ederek gezip –dolaşmayı emretmiş, gurur, kibir ve çalımla yürüyenlerin, koğuculuk eksenli, insanları birbirine düşürme gayesiyle hareket eden tiplerin ahirette karşılacağı feci akibeti bildirmiştir

Anahtar Kelimeler

Ahlak, yürüme tarzı, beden dili, gurur, çalım, tevazu

“Walking Manner” As a Measure of Ethics in The Qur’an

Öz

The Qur’an mentions “walking manner” in the context of fundamental principles of its idealized person and society, moral values, and how it is considered as a measure of conduct based on tawhid, worship, social relations, and ethics. Thus, according to the Qur’an, “walking manner” is one of the physical actions people are supposed to give a form in line with the divine guidance. The Qur’anic description of walking is very vivid in laying out the disciplines to follow and as an important body language needed in one’s personal as well as social life, in the practice of proclaiming and teaching of the religion and during worship. While walking in conceit, arrogance, and ostentation is forbidden, walking in humility, dignity, and in a balanced manner is enjoined, and a special emphasis is given to women walking in modesty and with caution not to give rise to any possible provocation. The Qur’an encourages walking and traveling in a contemplative observation of the marvelous works of art created by God, and admonishes those walking in conceit and moving around playing both ends to cause conflict between people of the grievous consequences they will face in the hereafter

Anahtar Kelimeler

Morality, walking manner, body language, conceit, ostentation, humility

Kaynakça

• Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfü’l-Hafâ, (Tahk.: Ahmed Fellaş), Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 1984.
• Aliyyü’l-Kari, Fethu Babi’l-İnaye bi Şerhi’n-Nükaye, Daru’l- Erkam, Beyrut, 1997. •
• Aynî, Bedreddin, Umdetü’l-Kâri fi şerhi’l-Buhari, Dâru ihyai’t- Turas, Beyrut, (t.s.) • --Şerhu Süneni Ebi Davud, (Tahk.: Ebu’l-Münzir Halid b. İbrahim), Mektebetü Rüşd, Riyad, 1999.
• Azimâbâdî, Ali, Avnü'l-Ma'bud Şerhu Süneni Ebî Davud, (Tahk: Abdurrahman Muhammed Osman), el-Mektebetü's-Selefiyye, Medine, 1968. •
• Bağavî, Hüseyin b. Mes’ud, Şerhu’s-Sünne, (Tahk.: Şuayb el- Arnavut, Muhammed Züheyr Şaviş), el-Mektebu’l-İslâmî, Dimeşk, Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali, el-Medhal ile’s- Süneni’l-Kübra, (Tahk.: Muhammed Ziyaurrahman el-A’zamî, Dâru’l- Hulefa li’l-Kitabi’l-İslâmî, Kuveyt, 1993.
• Bikaî, Burhaneddin Ebu’l-Hasan, Nazmü’d-Dürer fi Tenasübi’l- Ayi ve’s-Süver, Daru’l-Kütübi’l-İslâmî, Kahire, t.y. Buhari, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, Sahihü'l-Buhari, el- Mektebetü'l-İslâmiyye, İstanbul, 1979.
• Dârimî, Abdullah b. Abdurrahman b. Fadl, Sünenü’d-Dârimî, (Tahk.: Fevvâz Ahmed ez-Zemerlî, Hâlid es-Sebi’ Alemi), Dârü'l- Kitâbi'l-Arabi, Beyrut, 1987.
• Ebu’s-Suud, Muhammed b. Muhammed, İrşadü’l-Akli’s-Selim ila Mezaya’l-Kur’ani’l-Kerim, Beyrut, Dâru İhya-i’t-Turasi’l-Arabi, (t.y.) Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Neşriyat, İstanbul, t.s. Erul, Bünyamin, “Hz. Peygamber ve Beden Dili” İslam’ın Güncel Sunumu (Kutlu Doğum 2003) Türkiye Diyanet Vakfı Yay. Ankara, •
• Feyyûmî, Ahmed b. Muhammed, El-Misbahu’l-Münîr, el- Mektebetü’l-İlmiyye, Beyrut, t.s. • İbn Aşur, Muhammed Tahir b. Muhammed, Tefsirü’t-Tahrir ve't-Tenvir, ed-Dârü't-Tunusiyye, Tunus, 1984. •
• İbn Atiyye, el-Muharreru’l-Vecîz fi Tefsiri’l-Kitabi’l-Aziz, (Tahk. Abdüsselam Abdü’ş-Şafii), Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Lübnan, 1993. •
• İbn Ebî Hâtim, Tefsiru İbn Ebi Hâtim, (Tahk.: Es’ad Muhammed et-Tayyib) el-Mektebetü’l-Asriyye, Sayda, (t.y.). • İbn Esir, İzzeddin, Üsdü’l-Ğabe, Dâr-u İhyâi’t-Turasi’l-Arabî, Beyrut, 1996
• İbn Hacer el-Askalani, Fethü'l-Bâri bi Şerhi Sahihi'l-Buhari, (Tahk.: Muhammed Fuad Abdülbaki, Muhibbüddin el-Hatîb), Dârü’l- Ma’rife, Beyrut, t.s. --Lisanü’l-Mizan, (Tahk.: Dâiretü’l-Maarifi’n-Nizamiyye), Müessesetü’l-A’lemî, Beyrut, 1986.
• İbn-i Kesir, Ebü’l-Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru’l-Kur’an’il-azîm. Beyrut, Dâru’l-Fikr, 1982.
• Kara, Necati, Bir İletişim Aracı Olarak Kur’ân’da Beden Dili, Bilge Yayınları, İstanbul, 2004.
• Kutub, Seyyid, Fi Zilali’l-Kur’an, Beyrut, Dâru’ş-Şurûk, 1986
• Kurtubi, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el- • Câmiu li Ahkâmi’l-Kur’an, Dâru’ş-Şa’b, Kahire, (t.y.) el- Mevsuatü’l-Fıkhiyyetü’l-Küveytiyye, Vizaretu’l-Evkaf ve’ş- Şuûni’l-İslâmiyye, Küveyt, 1983-2006.
• Muhammed Beşir b. Cedidiyye, Tenvîru’l-Müstenîr fi Beyani Meani’l-Kur’an, 4/24. Mübarekfuri, Ebü'l-Ula Muhammed Abdurrahman b. Abdirrahim, Tuhfetü'l-Ahvezi bi Şerhi Câmii't-Tirmizi, Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, Beyrut, (t.s.) Münavi, Abdurraûf, Feydu’l-Kadîr, el-Mektebetü’l-Ticariyyeti’l- Kübrâ, Mısır, 1935
• Müslim b. el-Haccac, Sahihu Müslim, (Naşir: Muhammed Fuad Abdülbaki), Dâru İhyai'l-Kütübi'l-Arabiyye, Kahire, 1955.
• Müslim, Mustafa, et-Tefsiru’l-Mevdûî li Suveri’l-Kur’an, Câmi’atu Şarika, Birleşik Arap Emirlikleri, 2010. •
• Nevevî, Minhac şerhu Sahihi’l-Müslim, el-Matba’atu’l-Mısriyye, Ezher, Kahire, t.y. • Oral, Rıfat, “Kur’an’da Lokman (a.s.) ve Çocuk Eğitimi”, Mehir Dergisi, İlkbahar 1999. •
• Rağıb el-Isfahanî, Mu'cemu Müfredati Elfazi'l-Kur'ân, (Tahk.: Nedim Mar'aşli) Dârü'l-Fikr, Beyrut, t.s. Razi, Fahreddin, Mefatihu’l-Ğayb. Beyrut, Daru’l-Kütübi’l- İlmiyye, 2000
• Sehavî, Muhammed b. Abdurrahman, el-Makâsidu’l-Hasene, (Tahk.: Muhammed Osman el-Hışt), Dâru’l-Kütübi’l-Arabî, Beyrut, Taberi, İbn Cerîr, Câmiu’l-Beyan an Te’vil-i Ayi’l-Kur’an. Beyrut: Dar-ı fikir, 1994. •
• Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa, el-Câmiü's-Sahih, (Tahkik ve Şerh: Ahmed Muhammed Şakir), Mektebetu Mustafa el-Babi el- Halebi, Kahire,1977.
• Yardım, Ali, Peygamberimiz’in Şemaili, İstanbul, Damla Yayınevi, Yıldırım, Kadri, “Arap Dili ve Belağatında Bedensel Beyan”, Ekev Dergisi, 2002, sayı: 13. (s.295-314)
• Yılmaz, Mustafa, “Yürüme-Gurur İlişkisi”, Yeni Ümit Dergisi, Sayı: 80. • Zuhaylî, Vehbe, et-Tefsiru’l-Münir, Dâru’l-Fikr, 1991.