The effect of keeping clusters on vines on berry quality and biochemical properties of Müşküle (V. vinifera L.) grape variety

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 1, 74 - 84

Alper Dardeniz , Esra Şahin , Harun Çoban , Çağlar Kaya

https://doi.org/10.29050/harranziraat.1588000

Öz

This research was conducted in the 'Table Grape Varieties Application and Research Vineyard' located in the ‘ÇOMÜ Dardanos Campus, Faculty of Agriculture, Plant Production Research and Application Unit’in 2020 and 2021. The aim was to determine the effects of keeping the clusters on the vine in the Müşküle (V. vinifera L.) grape variety on berry quality and biochemical properties. In this context, sampling was carried out in one-week periods for six weeks, starting from harvest maturity (EL–38; 23.10.2020–13.10.2021). According to the two–year findings; no significant change was detected between weeks in berry width, berry length and pH values. Berry weight followed a slightly fluctuating course but reached the highest value in the 6th week (4.35 g berry–1), and skin thickness decreased from 0.250 mm berry–1 to 0.180 and 0.160 mm berry–1 in the 6th and 5th weeks. It was determined that as the weeks progressed, the skin color of the berries changed from greenish–yellow to more yellow tones due to ripening, and the brightness and color vibrancy decreased. The TSS value increased by approximately 0.50% in the 6th week compared to the first weeks, the acidity value gradually decreased as the weeks progressed, and the maturity index gradually increased from 51 to 56. It was determined that total phenolic compound and tannin amounts decreased as maturity progressed, and the lowest values were determined to be 3.09 mg GAE 100 ml–1 and 0.557 mg kg–1 in the 6th week, respectively. This research reveals that in early autumn years when frosts are not seen in ecologies such as Çanakkale, keeping grape clusters on vines so that they can be offered for sale during a period when their marketing values are high will provide economic advantages.

Anahtar Kelimeler

Phenolic compound, quality, Müşküle, maturity, V. vinifera L.

Müşküle (V. vinifera L.) üzüm çeşidinde salkımların omcalar üzerinde bekletilmesinin tane kalitesi ve biyokimyasal özelliklere etkisi

Öz

Bu araştırma, ‘ÇOMÜ Dardanos Yerleşkesi Ziraat Fakültesi Bitkisel Üretim Araştırma ve Uygulama Birimi’nde yer alan ‘Sofralık Üzüm Çeşitleri Uygulama ve Araştırma Bağı’nda, 2020 ve 2021 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada, Müşküle (V. vinifera L.) üzüm çeşidinde salkımların omca üzerinde bekletilmesinin tane kalitesi ile biyokimyasal özelliklere etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, hasat olgunluğundan (EL–38; 23.10.2020–13.10.2021) itibaren altı hafta boyunca, birer haftalık periyotlarla örnekleme yapılmıştır. İki yıllık bulgulara göre; tane eni, tane boyu ve pH değerlerinde haftalar arasında önemli bir değişiklik tespit edilememiştir. Tane ağırlığı hafif dalgalı seyir izlemiş ancak 6. haftada (4.35 g tane–1) en yüksek değere ulaşmış, kabuk kalınlığı 0.250 mm tane–1’den, 6. ve 5. haftalarda 0.180 ve 0.160 mm tane–1’ye düşmüştür. Haftalar ilerledikçe olgunlaşmaya bağlı olarak tanelerde kabuk renginin yeşilimsi–sarıdan daha sarı tonlara doğru değiştiği, parlaklığın ve renk canlılığının azaldığı tespit edilmiştir. SÇKM değeri ilk haftalara kıyasla 6. haftada yaklaşık %0.50 artış göstermiş, asitlik değeri haftalar ilerledikçe giderek azalmış, olgunluk indisi ise giderek artış göstererek 51’den 56’ye yükselmiştir. Toplam fenolik bileşik ve tanen miktarlarında olgunluk ilerledikçe azalmaların meydana geldiği belirlenerek, en düşük değerlerin 6. haftada sırasıyla 3.09 mg GAE 100 ml–1 ve 0.557mg kg–1 olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma, erken sonbahar donlarının görülmediği yıllarda Çanakkale gibi ekolojilerde, üzüm salkımlarının pazarlama değerinin yüksek olduğu bir dönemde satışa sunulabilmesi için omcalar üzerinde bekletilmesinin ekonomik avantajlar sağlayacağını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fenolik bileşik, kalite, Müşküle, olgunluk, V. vinifera L.

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y. S. (2002). Bilimsel ve Uygulamalı Bağcılık. Cilt II. Asma Fizyolojisi, Ankara: Kavaklıdere Eğitim Yayınlar., No: 5.
• Altın Dünya, Ç., & Dardeniz, D. (2023). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin salkım ve tane özellikleri ile olgunluk kriterlerinin belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.), 11(1), 31–45. DOI: 10.33202/comuagri.1078966
• Altındişli, A., Kara, S., Çoban, H., & İlter, E. (1997). Erkenci sofralık olarak hasat edilen Yuvarlak Çekirdeksiz üzümlerde bazı olgunluk durumlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu Bildirileri, 61–66, Yalova.
• AOAC. (1998). Official Methods of Analysis, Method. 952–03, 16th Ed. Revision 4.
• Aydın, M. (2015). Amasya’da yetiştirilen üzüm çeşitlerinin farklı olgunluk dönemlerindeki bazı kimyasal içeriklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi). 53 s.
• Bindon, K., Varela, C., Kennedy J., Holt, H., & Herderich, M. (2013). Relationships between harvest time and wine composition in Vitis vinifera L. cv. Cabernet Sauvignon 1. Grape and wine chemistry. Food Chem., 138, 1696–1705.
• Cangi, R., Saraçoğlu, O., Uluocak, O., Kılıç, D., & Şen, A. (2011). Kazova (Tokat) yöresinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde olgunlaşma sırasında meydana gelen kimyasal değişmeler. Iğdır Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 9–14.
• Cemeroğlu, B. (2007). Gıda Analizleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları. Ankara. Bizim Büro Basımevi. Yayın No: 34. 535 s.
• Çelik, H. (2006). Üzüm Çeşit Kataloğu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü. Sun Fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi: 3. 165 s. Ankara.
• Çoban, H. (2023). The effect of girdling and cluster tipping on nutrient content of Superior Seedless (Vitis vinifera L.) grape variety. International Paris Congress on Agriculture & Animal Husbandry, 48–55, (June 29–30), Paris–France.
• Demir, E. (2019). Mecitözü ekolojisinde yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinde optimum hasat zamanlarının belirlenmesi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi). 72 s.
• Deryaoğlu, A., & Canbas, A. (2004). Elazığ yöresi Öküzgözü üzümlerinde olgunlaşma sırasında meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişmeler. Gıda, 28(2), 131–140.
• Doğan, A., Uyak, C., Kazankaya, A., Küsmüş, S., & Özatak, F. (2018). Malatya yöresinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde olgunlaşma sırasında meydana gelen kimyasal değişmeler. BAHÇE 47 (Özel Sayı 1: Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu), 55–62.
• FAO. (2024). The Food and Agriculture Organization. (Erişim adresi: https://www.fao. org/faostat/ en/#data/QCL), (Erişim Tarihi: 18.01.2024).
• Gomez, E., Martinez, A., & Laencina, J. (1995). Chances in Volatile Compounds During Maturation of same grape varieties. J. Sci. Food Agric, 67, 229–233.
• Göttingerová, M., Kumšta, M., Rampáčková, E., Kiss, T., & Nečas, T. (2021). Analysis of phenolic compounds and some important analytical properties in selected apricot genotypes. HortScience. 1(aop). 1–7.
• Harput, N., & Dardeniz, A. (2020). Cardinal üzüm çeşidinde aynı vejetasyon dönemi içerisinde çift ana ürün alma olanaklarının araştırılması. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.), 8(2), 359–366. DOI: 10.33202/comuagri.657157.
• Jin, Z. M., He, J. J., Bi, H. Q., Cui, X. Y., & Duan, C. Q. (2009). Phenolic compound profiles in berry skins from nine red wine grape cultivars in northwest China. Molecules, 14(12), 4922–4935.
• Kara, S., & Çoban, A. (2002). Örtü altına alınmış asmada üzümün omca üzerinde muhafazası üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39(3), 25–32.
• Kesici, A., Haspolat, G., & Oğuz, B. (2010). Ülkemiz florasında doğal olarak yayılış gösteren süs bitkilerinin survey–toplanması, muhafazası ve değerlendirilmesi. Anadolu J AARI. 20(2): 89–95.
• Keskin, N., Gökçen, İ. S., Kunter, B., Cantürk, S., & Karadoğan, B. (2017). Üzüm fitokimyasalları ve Türkiye’de yetiştirilen üzüm çeşitleri üzerindeki araştırmalar. Turkish Journal of Forest Science, 1(1), 93–111.
• Khalil, U., Rajwana, I. A., Razzaq, K., Farooq, U., Saleem, B. A., & Brecht, J. K. (2023). Quality attributes and biochemical changes in white and colored table grapes as influenced by harvest maturity and ambient postharvest storage. South African Journal of Botany, 154, 273–281.
• Kunter, B., Cantürk, S., & Keskin, N. (2013). Üzüm tanesinin histokimyasal yapısı. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Dergisi, 3, 17–24.
• Otağ, M. R. (2015). Denizli Çal yöresinde yetişen bazı üzüm çeşitlerinin farklı olgunlaşma evreleri ve kurutulması sonrasında bazı özellikleri ile resveratrol içeriğinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı (Doktora Tezi). 149 s.
• Özdemir, G., & Sessiz, A. (2018). Öküzgözü Boğazkere ve Şire üzüm çeşitlerine ait tanelerin farklı olgunluk dönemlerinde meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişimlerin belirlenmesi. BAHÇE 47, (Özel Sayı 1: Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu), 243–248.
• Piazzolla, F., Pati, S., Amodio, M. L., & Colelli, G. (2015). Effect of harvest time on table grape quality during on–vine storage. Journal of the Science Food Agriculture, 96(1), 131–139. DOI:10.1002/jsfa.7072
• Ribéreau–Gayon, P., Gloires, Y., Maujean, A., & Dubourdieu, D. (2000). Handbook of Enology Volume 2: The Chemistry of Wine and Stabilization and Treatments. John Wiley and Sons Ltd., West Sussex, England. 129–185.
• Singleton, V. L., & Rossi, J. A. (1965). Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic– phosphotungstic acid reagents. American journal of Enology and Viticulture, 16(3), 144-158.
• Slinkard, K., & Singleton, V. L. (1977). Total phenol analyses: automation and comparison with manual Methods. American Journal of Enology and Viticulture, 28, 49–55.
• Şahin, E., Turhan, R., & Dardeniz, A. (2024). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinde (V. vinifera L.) farklı olgunluk dönemlerinin tane biyokimyasal özelliklerine etkilerinin belirlenmesi. 7th International Congress on Agriculture, Environment and Health., 30 Mayıs–1 Haziran. 85–95. Bursa.
• Şan, H. F. (2016). Ülkemizde üretilen önemli yerli ve yabancı şaraplık üzüm çeşitlerinin şeker ve organik asit içeriklerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği ABD., Adana. 93 s.
• Şen, A. (2007). Kazova (Tokat) ekolojisinde yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinde etkili sıcaklık toplamlarının ve optimum hasat zamanının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens., (Yüksek Lisans Tezi). 90 s.
• Tangolar, S., Büyüktaş, N., Gök, S., & Ergenoğlu, F. (1999). Fenolik bileşiklerin asma sürgün uçlarında vegetasyon dönemindeki dağılımı ve sürgün ucu kültüründeki etkisi. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 383388. Ankara.
• TÜİK. (2024). Türkiye İstatistik Kurumu (Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/ GetKategori?p=tarim–111&dil=1), (Erişim Tarihi: 18.01.2024).
• Winkler, A. J. J., Cook, A., Kliewer, W. M., & Lider, L. A. (1974). General Viticulture (2nd ed.). Berkeley, CA: University of California Press. 633 pp.
• Yüksel, D. (2014). Bazı şaraplık ve sofralık üzüm çeşitlerinde toplam fenolik madde, toplam antosiyanin ve antioksidan kapasite miktarlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara. 100 s.