Determination of factors affecting agricultural insurance in the production of pistachio of Şanlıurfa

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 1, 96 - 104

Pınar İrven , Turan Binici

https://doi.org/10.29050/harranziraat.1593293

Öz

This study aims to determine the factors that are effective in making agricultural insurance for pistachio producing enterprises in Şanlıurfa province and to determine the most appropriate premium amount for pistachio plants. In order to achieve the aim of the study, a survey was conducted by face-to-face interviews with 300 pistachio producing enterprises selected through sampling in Şanlıurfa province. In this context, it was determined that 51 of the pistachio producing enterprises interviewed had agricultural insurance, while 249 did not have agricultural insurance. Logistic regression analysis was used in the statistical analysis of the obtained data. Additionally, t-test and chi-square tests were used in the analysis of the data. According to the results obtained from the logistic regression analysis, it was determined that the factors that are effective in making agricultural insurance in pistachio producing enterprises are the age of the producers, their education level and the annual total income of the producers. According to the results obtained from the test results, it was determined that the income levels of the producers, the land size of the enterprises and their membership status in farmer organizations affect the agricultural insurance of the enterprises. As a result of other analyses, it was determined that pistachio producing enterprises found the current premium amount high and that the presence of state support was effective in enterprises agricultural insurance.

Anahtar Kelimeler

Agricultural insurance, risk, logistic regression, pistachio, Şanlıurfa

Proje Numarası

18175

Şanlıurfa ilinde antepfıstığı üretiminde tarım sigortası yapılmasını etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Öz

Bu çalışma da Şanlıurfa ilinde antepfıstığı üretimi yapan işletmelerin tarım sigortası yapmalarında etkili olan faktörlerin belirlenmesi ve antepfıstığı bitkisi için en uygun prim miktarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın amacına ulaşması için, Şanlıurfa ilinde örnekleme yoluyla seçilen 300 antepfıstığı üretimi yapan işletmeyle yüz yüze görüşülerek anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda görüşülen antepfıstığı üretimi yapan işletmelerden 51’inin tarım sigortası yaptırdığı, 249’unun ise tarım sigortası yaptırmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen verilerin istatistiki analizinde, lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca verilerin analizinde t-testi ve khi-kare testlerinden de yararlanılmıştır. Lojistik regresyon analizinden elde edilen sonuçlara göre, antepfıstığı üretimi yapan işletmelerin tarım sigortası yapmalarında etkili olan faktörlerin; üreticilerin yaşı, eğitim durumları ve üreticilerin yıllık toplam gelir miktarı olduğu tespit edilmiştir. Test sonuçlarından elde edilen sonuçlara göre üreticilerin gelir düzeylerinin, işletmelerin arazi büyüklüklerinin ve çiftçi örgütlerine üyelik durumlarının, işletmelerin tarım sigortası yapmalarını etkilediği belirlenmiştir. Yapılan diğer analizler sonucunda ise antepfıstığı üretimi yapan işletmelerin mevcut prim miktarını yüksek bulduğu ve devlet desteğinin olmasının işletmelerin tarım sigortası yapmalarında etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarım sigortası, risk, lojistik regresyon, antepfıstığı, Şanlıurfa

Etik Beyan

Harran Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu’nun 09.05.2018 tarih ve 2018/35 numaralı kararı ile çalışmanın anketlerinin uygulanabilmesi için etik kurul izni alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koodinatörlüğü

Proje Numarası

18175

Teşekkür

Bu çalışma Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koodinatörlüğü tarafından finansal olarak desteklenmiştir (Proje Numarası: 18175). Bu çalışma Pınar İRVEN’in Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir.

Kaynakça

• Alay, Ö. (2012). Kastamonu İli Tarım Kredi Kooperatiflerinde Tarım Sigortaları Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 110s.
• Anonim, (2018). Tanıtım Sunumu, 2019 Yılı Değişiklikleri Temel Sunum, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM).
• Anonim, (2024). Tarım Ürünleri Piyasaları Antepfıstığı. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE), (Son erişim tarihi: Temmuz 2024).
• Aydın, B., Özkan, E., Hurma, H., & Yılmaz, F. (2016). Kırklareli Ve Edirne İllerinde Üreticilerin Ürün Sigortası Uygulamalarına Yaklaşımı. Derim Dergisi, 33 (2), 249-262.
• Bal, Ç., & Özüdoğru H. (2021). Kalecik Karası Üzüm Üreticisinin Tarım Sigortasına Yönelik Yaklaşımlarının Analizi: Ankara İli Kalecik İlçesi Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56 (4), 2874-2891.
• Barış, Ö. (2007). Türkiye'de ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Risk Yönetimi ve Tarım Sigortalarının AB'ne Uyumu Açısından Değerlendirilmesi. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 154s.
• Ceyhan, V., Türkten, H., Yıldırım, Ç., & Canan, S. (2021). Samsun İli Tarım İşletmelerinin Sigortalanabilir Risklerinin Belirlenmesi Ve Tarım Sigortası Yaptırma Durumu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 58 (4), 569-579.
• Dinler, T., Yaltırık, A., Çetin, B., Özkan B., Gülçubuk, B.,Sürmeli, E., Ekmen, E., Saner, G., Akçaöz, H., Uysal, Ö.K., Karaslan, S. & Kıymaz, T. (2005). Tarımda Risk Yönetimi ve Tarım Sigortaları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak, Ankara, s.5-12.
• Ertan, A., & Gök, M. (2012). Eğirdir İlçesi Tarım Üreticilerinin Tarım Sigortası Yaptırmaya Karar Verme Sürecinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi. Odü Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(5), 67-76.
• Güngör, M. (2006). Türkiye'de Tarım Sigortası Uygulamaları ve Devlet Destekli Tarım Sigortası, Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Sigortacılık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 98s.
• Hayran, S., Berk, A., & İmamoğlu, H. (2020). Yem Bitkisi Üreticilerinin Tarım Sigortası Yaptırma Kararlarına Etki Eden Faktörler: Balıkesir İli Örneği. Ziraat Mühendisliği Dergisi, (369), 22-29.
• İsel, M. (2010). AB Ortaklık Sürecinde Türkiye'nin Tarım Politikaları ve Buna Bağlı Olarak Değişen Tarım Sigortalarının (TARSİM) İncelenip Değerlendirilmesi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 77s.
• İşceberen, V. (2018). Tekirdağ İli Süleymanpaşa İlçesi Ziraat Odasına Üye Çiftçilerin Tarım Sigortasına Olan Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ, 102s.
• Kabaoğlu, H. (2017). Fındık Üreticilerinin Tarım Sigortası Yaptırmaya Karar Verme Sürecinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi: Düzce İli Örneği, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 154s.
• Keskinkılıç, K. (2013). Tarım Sigortacılığı: Dünya ve Türkiye'deki Uygulamaların Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 107s.
• Kızıloğlu, R. (2017). Üreticilerin Tarım Sigortası Yaptırmaya Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Konya İli Akşehir İlçesi Örneği. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 32 (1), 19-26.
• Newbold, P. (1995). Statistics For Business and Economics Fourth Edition. Prentice Hall, Internatıonal Editions, 350-500s.
• Perçin, E. (2011). Geleneksel Tarım Sigortaları İle Devlet Destekli Tarım Sigortaları Uygulamalarının Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 62s.
• Sevim, U. (2010). Türkiye'de Tarım Sigortalarında Tarım Sigortaları Havuzu ve TARSİM Uygulaması, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 171s.
• Tekin, A., & Karlı, B. (2021). Denizli İli Çivril İlçesinde Elma Üretimi Yapan Tarım İşletmelerinde Üreticilerin Tarım Sigortası Yaptırma Tercihleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26 (1), 8-19.
• Tufan, H., Pahsa, S., Işık B., Bağcı, E., Demir, F., & Akın, T. (2019). Türkiye’de Tarım Sigortaları: Aydın İlindeki Üreticilerin Tarım Sigortası Bilinci. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 4 (1), 44-60.
• Tümer, İ. E., Ağır, B. H. &Uslu, Z. (2019). Çiftçilerin Tarım Sigortası Yaptırma İstekliliği: Konya İli Ilgın İlçesi Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 22 (4), 571-576.
• Tümer, İ. E. (2004). Erzurum Merkez İlçe Köylerindeki Çiftçilerin Tarım Sigortası İle İlgili Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 57s.
• Yavuz, G.G. (2010). Polatlı İlçesinde Üreticilerin Tarım Sigortası Yaptırmaya Karar Verme Sürecinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 128s.
• Yazgı, E. F. (2017). Türkiye'de Tarım Sigortası Uygulamaları, Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar ve Alternatif Model Arayışı, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 108s.