TÜRKÇE DEYİMLER ÜZERİNE YAZILAN MAKALELER HAKKINDA BİR KAYNAKÇA (1962-2020)

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 7, 170 - 231, 30.06.2021

Aysun Kanmaz

Öz

Toplumların kültürel birikiminin ürünü, gelenek, görenek, örf ve âdetlerinin taşıyıcısı olan kalıplaşmış dil birimleri; atasözleri, deyimler, ikilemeler ve kalıplaşmış sözler olarak karşımıza çıkar, az sözle çok şey söylemeye imkân verir. Bu dil birimleri, kültürü yansıtmaları bakımından da birçok çalışmaya konu olmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de yayımlanan ve kalıplaşmış dil birimlerinden deyimlerin yer aldığı makalelerin açıklamalı kısa özetlerinin bulunduğu bir kaynakça denemesidir. Erişime açık kaynaklardan ve elde bulunan kitaplardan derlenen, en eskisi 1962 ve en yenisi 2020 yılına tarihlenen 130 makale, künyesi verildikten sonra içerik bakımından kısaca tanıtılmaya çalışılmıştır. Erişim imkânı bulunan makalelerden oluşması sebebi ile bir çeşit seçki olarak kabul edilmesi beklenen kaynakça, yazar adına göre alfabetik ve yayın yılı esasında verilmiştir.
Deyimler üzerine yapılmış çalışmaların burada adı geçen kaynaklarla sınırlı kalmayacağını peşinen kabul etmek gerekir. Bu kabulle, Türkçede deyimler üzerine yapılan çalışmaların literatürün ortaya konulması açısından bildiriler, tezler ve kitaplarla seçkinin genişletilmesi ve tamamlanması noktasında bu tür çalışmaların sürdürülmesi gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, deyim, deyim bilimi, atasözleri, kaynakça

Kaynakça

• Akar, Y. (1991). Türkçe Deyimler ve Sorunları, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 1-13.
• Aksan, Doğan (2015). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Bilgi Yayınları.
• Aksoy, Ömer Asım (1963). Atasözleri, Deyimler, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten-1962, s. 131-166.
• Çotuksöken, Yusuf (1992). Deyimlerimiz, İstanbul: Özgün Yayınları.
• Dilbilim Terimleri Sözlüğü (1949). Ankara: TDK Yayınları.
• Doğan, Ahmet (1994). Açıklamaları ve Örnekleriyle Deyimler Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Gencan, Tahir Nejat (1979). Dilbilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
• Gökdayı, Hürriyet (2008). Türkçede Kalıp Sözler, Bilig, S. 44, s. 89-110.
• Hatiboğlu, Vecihe (1982). Türkçenin Sözdizimi, Ankara: DTCF Yayınları.
• https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/ (Erişim Tarihi: 16.02.2021).
• https://dergipark.org.tr/tr/ (Erişim Tarihi: 13.01.2021).
• https://www.tdk.gov.tr/sureli-yayinlar-veri-tabani / (Erişim Tarihi: 05.02.2021).
• Karataş, Turan (2004). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Sütun Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
• Sinan, Ahmet Turan (2015). Türkçenin Deyim Varlığı, İstanbul: Kesit Yayınları.
• Subaşı Uzun, Leyla (1991a). Deyimlerde Bildirinin Düzenleniş Biçimi ve Özellikleri, Türk Dilleri Araştırmaları, s. 111-120.
• Subaşı Uzun, Leyla (1991b). Deyimleşme ve Türkçede Deyimleşme Dereceleri, Dilbilim Araştırmaları, Ankara-Hitit, S. 2, s. 29-39.
• Tülbentçi, Feridun Fazıl (1977). Türk Atasözleri ve Deyimleri. İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri.
• Yurtbaşı, Metin (1996). Örnekleriyle Deyimler Sözlüğü. İstanbul: Özdemir Yayıncılık.