Doğu Anadolu Bölgesinde Kaz Eti Üretiminde Organik Üretim Olanaklarının Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 61 Sayı: 2, 151 - 156, 29.12.2020

Hülya Hanoğlu Oral İbrahim Ak

https://doi.org/10.29185/hayuretim.676556

Öz

Bu çalışmada Doğu Anadolu bölgesinde organik hayvancılık ilkelerine benzer bir yetiştiricilik ile yapılan ekstansif kaz yetiştiriciliğinin organik üretim koşullarına uygun olup olmadığı ve organik kaz eti üretim olanakları değerlendirilmiştir. Kazlar diğer kanatlılardan farklı verim özelliklerine sahip, hastalıklara karşı daha dayanıklı,  barınak gereksinimleri daha az olan ve mera otlarını değerlendirebilen sindirim sistemine sahip bir kanatlı türüdür. Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinin yerli ırklarla ve çoğunlukla küçük aile işletmelerinde yapılması, kazların diğer kanatlı hayvanlara göre hastalıklara daha dayanıklı olmaları ve Doğu Anadolu bölgesinde iklim koşulları, su kaynakları ve geniş mera alanlarının bulunması, ekstansif olarak yürütülen kaz yetiştiriciliğinin organik üretim koşullarına uygun olabileceğini göstermektedir. Öncelikli olarak et üretimine yönelik olarak yapılan kaz yetiştiriciliği, meraya bağlı olarak ekstansif sistemle gerçekleştirilmekte, et üretimi kimyasal kullanılmamış doğal meralara dayalı olarak yapılmaktadır. Bölgede barınak koşullarının düzenlenmesi ve meraya ek yemleme için organik yem üretimi ve kullanımı ile organik kaz yetiştiriciliği mümkün görülmektedir. Bölgeye yönelik eko turizmin yaygınlaşması ve kaz etine talebin artması, organik kaz eti ihraç potansiyelinin yüksek olması nedeniyle organik kaz yetiştiriciliği bölge hayvancılığının geleceği açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Organik kaz eti, Organik hayvancılık, Kaz yetiştiriciliği

Evaluation of Organic Production Possibilities in Goose-Meat Production in the Eastern Anatolia Region of Turkey

Öz

This study was evaluated whether extensive goose breeding performed using a breeding method that is similar to organic livestock principles in the Eastern  Anatolia Region of Turkey is suitable for organic production conditions, and the potential for organic goose-meat production. Geese have efficiency properties different from those of other poultry species. They are resistant to diseases, require minimal shelter, and have a digestive system that can digest pasture grasses. The use of indigenous geese for goose breeding performed mostly in small family farms in Turkey, higher resistance of geese to diseases compared to other poultry species, and appropriate climate conditions as well as the presence of river resources and large pasture areas in the Eastern Anatolia region imply that goose breeding that is performed extensively is suitable for organic production conditions and can be transformed into an organic system. Goose breeding that is primarily conducted to produce meat is performed in extensive systems depending on the availability of pastures, and meat production is conducted depending on natural pastures where no chemicals are used. Organic goose breeding is possible by regulating the shelter conditions within the region and by producing and using organic feed as a supplement to pasture feeding. Because of the widespread ecotourism within the region, the increasing demand for goose meat and the high potential for exporting organic meat, organic goose breeding has become an important enterprise for the future of the regional stockbreeding.

Anahtar Kelimeler

Organic goose meat, Organic livestock, Goose breeding

Kaynakça

• Referans1 Anonim, 2019. Organik tarımın esasları ve uygulanmasına ilişkin yönetmelik. https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.14217&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=organik%20tar%C4%B1m. (Erişim Tarihi: 10.10.2019)
• Referans2 Aral Y, Aydın E, 2007. Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinin ekonomik önemi ve kaz ürünlerinin değerlendirilme olanağı. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 78(3): 31-38.
• Referans3 Arslan C, 2013. Kaz besleme ve yetiştiriciliği, Birinci Baskı, Medipres Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti., Malatya.
• Referans4 Arslan C, Tufan T, 2011. Yarı entansif şartlarda beslenen yerli türk kazlarının besi performansı, kesim özellikleri ve bazı kan parametreleri. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(3): 487-491.
• Referans5 Boz MA, Sarıca M, Yamak US, 2014. Yozgat ilinde kaz yetiştiriciliği. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 11(1): 16-20.
• Referans6 Buckland R, Guy G, 2002. Goose production. FAO Animal Production and Health Paper-154, 151 p, Rome.
• Referans7 Chaveiro-Soares MA, Brás JLA, Mendes I, Gama LT, Prates JAM, Ferreira LMA, Fontes CMGA, 2008. pasture intake improves the performance and meat sensory attributes of free-range broilers. Poultry Science, 87(1): 71-79.
• Referans8 B, 2007. Muş yöresi yerli kazlarında kesim ve karkas özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Afyon.
• Referans9 P, Kırmızıbayrak T, Yazıcı K, 2013. Kaz yetiştiriciliğinin sosyo ekonomik önemi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 60(2): 129-134.
• Referans10, 2019a. Production-Live Animals. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QA. (Erişim Tarihi: 12.10.2019)
• Referans11, 2019b. Production-Livestock Primary. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QL. (Erişim Tarihi: 15.10.2019)
• Referans12, 2019c. Trade- Crops and livestock products. http://www.fao.org/faostat/en/#data/TP. (Erişim Tarihi: 18.10.2019)
• Referans13 A, Sibbald AR, Thomas C, 1999. Improved sustainability in livestock systems, a challenge for animal production science. Livestock Production Science, 61(2-3): 107-110.
• Referans14 S, Dölekoğlu ÖC, Say D, 2019. Kaz eti tüketim tercihleri ve ikame ürünlerle duyusal analiz. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 32-40.
• Referans15 A, Erginsoy S, Kaya N, 2003. Kazlarda karbon tetraklorür zehirlenmesinin biyokimyasal ve patolojik parametrelere etkisi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 9(2): 131-136.
• Referans16 A, Ripoll G, Alcalde MJ, Sañudo C, Teixeira A, Panea B, 2012. Fatty acid profile of three adipose depots in seven Spanish breeds of suckling kids. Meat Science 92: 89-96.
• Referans17 M, 2001. Animal health and welfare in organic systems. State Veterinary Journal, 1301, www.defra.gov.uk/animalh/svj/vol1301/two.pdf+mortality+organic+farming+uk&hl=en. (Erişim Tarihi: 17.10.2019)
• Referans18 Joseph M, 2019. Goose meat: nutrition facts and health benefits. https://www.nutritionadvance.com/goose-meat-nutrition-benefits/. (Erişim Tarihi: 18.10.2019)
• Referans19 B, Karaali A, Eser Ü, 2016. Kaz yetiştiriciliği, https://www.kozanbilgi.net/kaz-yetistiriciligi.html. (Erişim Tarihi: 20.10.2019)
• Referans20 T, 2019. Muş-Kars-Ardahan ve yöresinde kaz yetiştiriciliği. II. Türkiye Kaz Yetiştiriciliği Çalıştayı, 13-14 Mart 2019, Muş.
• Referans21 BY, Wang ZY, Yang HM, Wang JM, Xu D, Zhang R, Wang Q, 2011. Influence of rearing system on growth performance, carcass traits, and meat quality of Yangzhou geese. Poultry Science, 90(3): 653-659.
• Referans22 PIP, Rosado CMC, Crespo JP, Mourão JL, Miao ZH, Glatz PC, Ru YJ, 2004. Free-range poultry production: A review. Asian-Australian Journal of Animal Science, 18(1): 1-20.
• Referans23 Romanov MN, 1999. Goose production efficiency as influenced by genotype, nutrition and production systems. World’s Poultry Science Journal, 55(3): 281-294.
• Referans24 M, Peña F, Domenech V, Clemente I, Polvillo O, Valera M, Verona JC, Rubí M, Molina A, 2016. Carcass and meat quality traits in an Embden × Toulouse goose cross raised in organic Dehesa. Asian-Australian Journal of Animal Science, 29(69): 838-844.
• Referans25 EN, Dal Bosco A, Castellini C, Grashorn MA, 2015. Effects of pasture management on poultry welfare and meat quality in organic poultry production systems. World's Poultry Science Journal, 71(2): 375-384.
• Referans26 A, 2001. Organic livestock farming- A critical review. Livestock Production Science, 67(3): 207-215.
• Referans27 A, Karadavut U, Camcı Ö, 2017. Kırşehir ilindeki damızlık kaz yetiştiriciliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2): 138-144.
• Referans28 M, Saatcı M, 2016. Dünyada ve Türkiye’de kaz yetiştiriciliği. Türkiye Klinikleri Özel Sayı, 2(1): 27-34.
• Referans29, 2019. Hayvancılık İstatistikleri Veritabanı-Canlı Hayvan Sayısı https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=101&locale=tr. (Erişim Tarihi: 20.10.2019)
• Referans30 Woodward BW, Fernández MI, 1999. Comparison of conventional and organic beef production systems ii: carcass characteristics. Livestock Production Science, 61(2-3): 225–231.