10-14 Yaş Grubu Çocuklarda Dijital Oyun Bağımlılığını Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 253 - 266, 22.08.2025

Funda Güler , Canan Sümeyra Özyurt , Öznur Yıldırım , Hüsniye Çalışır

https://doi.org/10.54189/hbd.1605247

Öz

Amaç: Çocuklar ve ergenler, yaygınlaşan ve önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelen dijital oyun bağımlılığı için risk grubunu oluşturmaktadır. Bu çalışma, ortaokullarda öğrenim gören 10-14 yaş arası çocuk ve ergenlerde dijital oyun bağımlılığının oluşmasına neden olan faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Veriler, 20 Mart 2021 ile 19 Mart 2022 tarihleri arasında 151 öğrencinin katılımıyla tamamlanmıştır.
Bulgular: Analizler, evde bilgisayar oyunu oynamanın cinsiyet olarak erkeklerde ve yaş grubu olarak 10-11 yaş grubunda dijital oyun bağımlılığı düzeylerinde anlamlı bir fark yarattığını göstermiştir.
Sonuç: Bulgulara dayanarak, pediatri hemşireleri dijital oyunların çocuk gelişimi üzerindeki olumsuz etkisini araştırmalı ve eğitim, danışmanlık, destekleyici ve savunucu rolleri ile çocuk ve ailesine eğitim ve danışmanlık sağlamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Adölesan , Çocuk , Hemşirelik , Video Oyunları

Proje Numarası

Yok.

Investigation of Factors Affecting Digital Game Addiction in 10-14 Age Group Children

Öz

Objective: Children and adolescents constitute the risk group for digital game addiction, which has become a widespread and important public health problem. This study was conducted to determine the factors that cause digital game addiction in children and adolescents aged 10-14 years studying in secondary schools.
Methods: The data were completed with the participation of 151 students between March 20, 2021 and March 19, 2022.
Results: The analysis showed that playing computer games at home made a significant difference in the levels of digital game addiction in boys as gender and in the 10-11 age group as age group.
Conclusion: Based on the findings, pediatric nurses should investigate the negative impact of digital games on child development and provide education and counseling for the child and his/her family through education, counseling, supportive and advocacy roles.

Anahtar Kelimeler

Adolescent , Children , Nursing , Video Game Addiction

Etik Beyan

Conflict of Interest Declaration Conflict of Interest: The authors declare no conflicts of interest. Financial Disclosure: The authors state that no financial support was received for this study. Authors Phd, Funda Güler, Phd, Canan Sümeyra GÜN R.N.Öznur YILDIRIM Professor. Hüsniye ÇALIŞIR Conflict of interest: There is no conflict of interest among the authors.

Destekleyen Kurum

Yok.

Proje Numarası

Yok.

Kaynakça

• Aksoy Z, Erol S. (2021). Türk ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ve yaşam tarzı davranışları. Klinik ve Deneysel Sağlık Bilimleri, 11(3), 589-597. doi:10.33459/cbubesbd.1145244
• American Psychiatric Association (5. Baskı). (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington, DC: Author.
• Ankara HG, Baykal D. (2022). The socioeconomic and sociodemographic factors affecting digital gaming addiction among Generation Z. Telematics and Informatics Reports, 8, 100032. doi:10.1016/j.teler.2022.100032
• Atabay M, Şimşek M, Güllüoğlu K, Erdoğdu F. (2023). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun oynama alışkanlıklarının oyun bağımlılıkları ve çeşitli demografikler açısından karşılaştırılması. International Journal of Computers İn Education, 6(1), 30-46. doi:10.5281/zenodo.8117416
• Atak F. (2020). 10-14 yaş arasındaki çocukların dijital oyun bağımlılığı ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Avşar AH. (2013). Ergen bireylerde sosyal beceri düzeyinin kardeşli ve tek çocuk olma açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydoğdu F. (2018). Dijital oyun oynayan çocuklarin dijital oyun bağimliliklarinin çeşitli değişkenler açisindan incelenmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(31), 1-18. doi:10.7816/ulakbilge-06-31-01
• Balıkçı R. (2018). Çocuklarda ve ergenlerde çevrimiçi oyun bağımlılığı ve agresif davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Boz C, Dinç M. (2023). Examination of game addiction studies conducted in Turkey: A systematic review study. Frontiers in psychiatry, 14, 1014621. doi:10.3389/fpsyt.2023.1014621
• Budak KS. (2020). Okul öncesi dönem çocukları için dijital oyun bağımlılık eğilimi ölçeğinin ve dijital oyun ebeveyn rehberlik stratejileri ölçeğinin geliştirilmesi, problem davranışlarla ilişkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Cabir FB. (2019). Adölesanlarda oyun bağımlılığı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul.
• Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B. (2021). Çocuk sağlığına genel bakış. Conk Z, Başbakkal Z, Yardımcı F. (Ed.), Pediatri hemşireliği içinde (3. bs., s.1-47) Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi.
• Demir Y. (2024). Çocukların dijital oyun bağımlılıklarının incelenmesi. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 24-42. Accessed Adress: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mrefdergi/issue/83002/1423338
• Dilci T, Arslan A, Ersoy M. (2019). 0-12 yaş aralığındaki çocukların dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre belirlenmesi: Sivas ili örneklemi. Tarih Okulu Dergisi (TOD). 12(38), 122-142. doi:10.14225/Joh1514
• Erdoğan NI. (2019). Dijital oyun popüler mi? Ebeveynlerin çocukları için oyun tercihlerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(46), 1-17. doi:10.9779/pauefd.446654
• Gökçearslan Ş, Durakoğlu A, (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.23, 419-435. Accessed Adress: https://dergipark.org.tr/tr/pub/zgefd/issue/47938/606448
• Hazar Z. (2016). Fiziksel hareketlilik içeren oyunların 11-14 yaş grubu ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığına etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hazar Z, Hazar K, Gökyürek B, Hazar M, Çelikbilek S. (2017). Ortaokul öğrencilerinin oyunsallık, dijital oyun bağımlılığı ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 4320-4332. doi:10.14687/jhs.v14i4.5035
• Horzum MB. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(159), 56-68. Accessed Adress: https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/268/238
• Juthamanee, S., Gunawan, J. (2021). Factors related to Internet and game addiction among adolescents: A scoping review. Belitung Nursing Journal, 7(2), 62. doi: 10.33546/bnj.1192
• Kablan MO, Imamoglu M. (2024). An investigation of secondary school students’ motivation and addiction towards digital gaming by age, gender and number of siblings. Journal of Education in Science, Environment and Health, 10(1), 32–41. doi:0.55549/jeseh.1418998
• Karaca S, Gök C, Kalay E, Başbuğ M, Hekim M, Onan N, et al. (2016). Ortaokul öğrencilerinde bilgisayar oyun bağımlılığı ve sosyal anksiyetenin incelenmesi. Clinical and Experimental Health Sciences, 6(1), 14-19. doi:10.5152/clinexphealthsci.2016.053
• Karacaoğlu, D. (2019). Çocuklarda bilgisayar oyun bağımlılığı ile aile ilişkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi) İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
• Kaya A, Türk N, Batmaz H, Griffiths MD. (2023). Online gaming addiction and basic psychological needs among adolescents: the mediating roles of meaning in life and responsibility. International Journal of Mental Health and Addiction, 1–25. doi:10.1007/s11469-022-00994-9
• King DL, Potenza MN. (2020). Gaming disorder among female adolescents: a hidden problem?. The Journal of Adolescent Health: Official Publication Of The Society For Adolescent Medicine, 66(6), 650–652. doi:10.1016/j.jadohealth.2020.03.011
• Leonhardt M, Overå S. (2021). Are there differences in video gaming and use of social media among boys and girls?-A mixed methods. International Journal of Environmental Research And Public Health, 18(11), 6085. doi:10.3390/ijerph18116085
• Lee H, Kim JW, Choi TY. (2017). Risk factors for smartphone addiction in korean adolescents: Smartphone use patterns. Journal of Korean Medical Science, 32(10), 1674–1679. doi:10.3346/jkms.2017.32.10.1674
• Lee C, Kim O. (2017). Predictors of online game addiction among Korean adolescents. Addiction Research & Theory, 25(1), 58-66. doi:10.1080/16066359.2016.1198474
• Mustafaoğlu R, Zirek E, Yasacı Z, Özdinçler AR. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21. doi:10.15805/addicta.2018.5.2.0051
• Nielsen P, Favez N, Rigter H. (2020). Parental and family factors associated with problematic gaming and problematic internet use in adolescents: A systematic literature review. Current Addiction Reports, 7, 365-386. doi:10.1007/s40429-020-00320-0
• Orhan E, Aktuğ ZB, İbiş S. (2018). Çocuklarda fiziksel aktivite seviyesi dijital oyun bağımlılığı ve dikkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 11(37-2), 447-469. doi:10.14225/Joh1497
• Özdamar K. (2019). SPSS ile Biyoistatistik. (11. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Özdemir M, Karaboğa MT. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları ve sosyal eğilimleri. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(5), 17-35. doi:10.19160/e-ijer.994099
• Öztürk Eyimaya A, Ugur S, Sezer TA, Tezel A. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde dijital oyun bagımlılıgının uyku ve diger bazi degişkenlere göre incelenmesi/investigation of digital game addiction in elementary school 4th grade students according to sleep and some other variables. Journal of Turkish Sleep Medicine, 7(2), 83-91. doi:10.4274/jtsm.galenos.2020.30502
• Rosen LD, Lim AF, Felt J, Carrier LM, Cheever NA, Lara-Ruiz JM, et al. (2014). Media and technology use predicts ill-being among children, preteens and teenagers independent of the negative health impacts of exercise and eating habits. Computers In Human Behavior, 35, 364–375. doi:10.1016/j.chb.2014.01.036
• Small GW, Lee J, Kaufman A, Jalil J, Siddarth P, Gaddipati H, et al. (2020). Brain health consequences of digital technology use. Dialogues In Clinical Neuroscience, 22(2), 179–187. doi:10.31887/DCNS.2020.22.2/gsmall
• Şimşek B, Hanayoğlu T, Bozdağ B. (2023). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve internet oyunları oynama bozukluğu düzeylerinin incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 17-27. Accessed Adress: https://dergipark.org.tr/tr/pub/besbid/issue/78539/1254291
• Toran M, Ulusoy Z, Aydın B, Deveci T, Akbulut A. (2016). Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 22–63. Accessed Adress: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/27735/317834
• Wu XS, Zhang ZH, Zhao F, Wang WJ, Li YF, Bi L, et al. (2016). Prevalence of Internet addiction and its association with social support and other related factors among adolescents in China. Journal of Adolescence, 52, 103–111. doi:10.1016/j.adolescence.2016.07.012
• Yalçın Irmak A, Erdoğan S. (2016). Digital game addiction among adolescents and young adults: A current overview. Turk Psikiyatr Derg., 27(2), 1–10. doi:10.5080/u13407
• Yang Q, Wang H, Wu H, Li W, Zhang Y, Yao Y, et al. (2023). Effect of online game policy on smartphone game play time, addiction, and emotion in rural adolescents of China. BMC Psychiatry, 23(1), 814. doi:10.1186/s12888-023-05325-3