Öğrenci Hemşirelerin Bakış Açısından Klinik Hemşirelerin Öğrencilere Yaklaşımları

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 3, 27 - 33, 31.01.2019

Nurgül Bölükbaş , Edanur Uzunsoy

Öz

Giriş: Klinik eğitimlerin, hemşirelik
mesleği için uygun ve yeterli nitelikte rol model olan, mesleki bilgi-beceriye
sahip ve davranışlarının sorumluluğunu alan hemşirelerin yanında
sürdürülmesinin öğrencilerin gelişimini olumlu yönde etkilediği, hemşirelik
öğrencilerinin, iletişim ve işbirliğinin açık ve sürdürülebilir olduğu klinik
ortamlardan daha çok yararlanabilecekleri bilinmektedir. Çalışan sağlık ekibi üyeleri ile
öğrenci arasında yaşanan birlikteliğin eğitim ve öğretim açısından önemi
büyüktür.

Amaç: Bu çalışma hemşirelik
öğrencilerinin bakış açısından, klinik uygulamalarda hemşirelerin öğrencilere
yaklaşımlarını saptamak amacıyla yapıldı.

Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma veriler
2018 Mart ayı içerisinde gerçekleştirildi. Araştırma evrenini Sağlık Bilimleri
Fakültesi Hemşirelik bölümünde 2017-2018 eğitim-öğretim yılında örgün öğrenim
gören 445 öğrenci, örneklemi ise 350 öğrenci oluşturdu. Araştırma verileri
toplandığında devamsızlık kullanan ve araştırmaya katılmayı kabul etmeyen 95
öğrenci çalışmaya alınmamıştır. Veriler öğrencilere ders öğretim elemanlarından
izin alınarak 24 sorudan oluşan anket formu uygulanarak toplandı. Anket
uygulanmadan önce Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanlığından yazılı izin alındı.
Veriler aritmetik ortalama, yüzde ve Ki-kare olarak değerlendirildi.

Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş
ortalaması 20.37±1.556 ve % 75.3’ü kız öğrenciydi. Öğrencilerin  %30.7’si 2. sınıf (102 öğrenci), %26.8’i 1. sınıftadır
(89 öğrenci). Öğrencilerin %52.7’si okudukları bölümü sevdiklerini, %34.9’u
kısmen sevdiklerini ifade etti.  Öğrencilerin
%43.4’ü iş olanağından dolayı, %15.1’i puanı gereği ve %13.9’u mesleği sevdiği
için bölümü tercih ettiklerini belirtti. Öğrencilerin %42.5’inin klinik
uygulamalarda kısmen sorun yaşadıkları, %37.7’sinin ise sorun yaşamadıkları
saptandı. Öğrencilerin %70.5’i hemşirelerin öğrenci ile iletişimini orta,  %19’u iyi olarak; hemşirelerin klinikte
öğrencilere karşı tutumlarını %48.2’si  kısmen olumlu, %28.9’u olumlu olarak belirtti.
Öğrencilerin %54.5’i hemşirelerin klinikte öğrencilere kısmen yardımcı
olduklarını, %32.5’i yardımcı olduklarını belirtti. Öğrencilerin %49.4’ünün
uygulamalarda arkadaşlarından, %37’sinin hemşirelerden, %5.4’ünün öğretim elemanlarından
destek aldıkları saptandı. Klinik uygulamada; bakım ve tedavilerde ortaya çıkan
eksiklik, aksaklık, yanlış tedavi ve bakım gibi durumlarda öğrencilerin %62’si
hemşire tarafından suçlanmak gibi bir durum yaşamadığını, %79.8’i klinik
uygulamalar sırasında görevleri dışında  
işlerde görev aldıklarını ifade etti. Öğrencilerin %39.2’si hemşirelerin
teorik bilgiye katkı sağladığını, %34.6’sı katkı sağlamadığını, %46.1’i beceri
kazanmaya katkıları olduğunu, %40.7’si kısmen katkıları olduğunu düşündüklerini
belirtti. Öğrencilerin % 69.6’sının klinik uygulamalarda hemşirelerin
öğrencilerden sorumlu olmasına olumlu baktıkları, %48.8’inin hemşirelerin öğrencileri
değerlendirmesini onayladığı  ve  %39.2’sinin onaylamadığı belirlendi. Hemşirelik
mesleğini  sevme ve sevdirmede
hemşirelerin tutumlarını öğrencilerin %43.4’ü kısmen olumlu, %34’ü olumsuz
olarak değerlendirdi. Öğrencilerin 
%54.2’si hemşirelerin keyitli-huzurlu bir ortamda çalışmayı
sağladıkları, %26.5’i ise böyle bir ortam sağlamadıklarını düşünmektedir.

Sonuç: Öğrencilerin  mevcut şartlarda; hemşirelerin klinik
uygulamalarda olumlu desteğini  kısmen
hissettikleri,  uygulamalarda öğretim
elemanlarından  destek alamadıklarını, mesleği
sevdirme konusunda hemşirelerin tutumlarının kısmen olumlu olarak
değerlendirdikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Klinik uygulamalar, Hemşirelik öğrencileri

Kaynakça

• 1. Akgün Kostak M, Aras T, Akarsu Ö. (2012). Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Hemşirelerinin Eğitimlerine Verdiği Katkıya İlişkin Görüşleri . Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2:39-46.2. Akyüz A, Tosun N, Yıldız D, Kılıç A. (2007). Klinik Öğretimde Hemşirelerin, Kendi Sorumluluklarına Ve Hemşirelik Öğrencilerinin Çalışma Sistemine İlişkin Görüşleri . TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6),459-64.3. Addis G, Karadağ A.(2003), An Evaluation of Nurses’ Clinical Teaching Role in Turkey. Nurse Educ Today, 23(1), 27–33.4. Ay F. (2007). Hemşirelik eğitiminde yeterliliğin sağlanması için yeni bir yaklaşım: Rehber hemşire (koçluk) sistemi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 52-65.5. Aydın M.F., Argun, M.Ş. (2010). Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik bölümü öğrencilerinin hastane uygulamalarından beklentileri ve karşılaştıkları sorunlar. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 209-213.6. Baraz S, Memarian R, Vanaki Z. (2015). Learning challenges of nursing students in clinical environments : A qualitative study in Iran. J Educ Health Promot, 4:52. 7. Bayar, K., Çadır, G., Bayar, B. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(1), 37-42.8. Biçer S, Ceyhan YŞ, Şahin F. (2015). Hemşirelik öğrencileri ve klinik hemşirelerin klinik uygulamada öğrenciye yapılan rehberlik ile ilgili görüşleri. F.N. Hem. Derg., 23(3),215-223.9. Chan, D.S.K. (2002). Association between student learning outcomes from their clinical placement and their perceptions of the social climate of the clinical learning enviroment. International Journal of Nursing Studies, 39(5), 517-524.10. Çelikkalp Ü., Aydın, A., Temel, M. (2010). Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), 3-14.11. Dikmen Aydın Y, Şahin Orak N, Gürkan A, Aslan G, Demir F. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin klinik eğitimleri sırasında hemşirelerden aldığı desteğin değerlendirilmesi. G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN, 3(3),109-115.12. Doğan Konak Ş., Dericioğulları, A., Kılınç, G. (2008). Burdur Devlet Hastanesi’nde çalışan hemşirelerin, öğrenci hemşirelerinin klinik uygulamalarına ve öğretim elemanlarıyla işbirliği yapmaya ilişkin görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-5.13. Elçigil A, Sarı, H.Y. (2011). Facilitating factors in clinical education in nursing (Hemşirelik öğrencilerinin klinik eğitiminde kolaylaştırıcı faktörler). Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 67-71.14. Erenel A.Ş, Dal Ü, Kutlutürkan S ve ark. (2008). Hemşirelik dördüncü sınıf öğrencilerinin ve hemşirelerin intörnlük uygulamasına ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 15(2),16-25.15. Eskimez Z, Alparslan N, Öztunç G ve ark.(2005). Hemşirelerin Adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 30-39.16. Karadağ G, Uçan Ö.(2006), Hemşirelik eğitimi ve kalite. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(3), 43-50.17. Karadağ G., Parlar Kılıç, S., Ovayolu, N., Ovayolu, Ö., Kayaaslan, H. (2013). Öğrenci hemşirelerin klinik uygulamada karşılaştıkları güçlükler ve klinik hemşireler hakkındaki görüşleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 12(6), 665-672.18. Keser İ.K., Çalışkan, M., Keskin, T.Z., Gördebil, E. (2008). Ebelik ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin okul-hastane iş birliğine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(4), 1-9.19. Karaöz S. (2013). Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve Öneriler. DEUHYO ED, 6(3), 149-58.20. Koç, M. & Batkın, D. (2016). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin uygulama alanlarında meslektaş şiddetine maruz kalma durumları, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(3), 189-196.21. Rafiee G, Moattari M, Nikbakht AN, Kojuri J, Mousavinasab M.(2014). Problems and Challenges of Nursing Students ‘ Clinical Evaluation: A Qualitative Study. Iran J Nurs Midwifery Res, 19(1), 41-9. 22. Öner Altıok, H., Üstün, B. (2013). The Stress Sources of Nursing Students. Educational Sciences: Theory&Practice, 13(2), 760-766.23. Özbayır, T. ve ark. (2011). Cerrahi hastalıkları hemşireliği intörn öğrencilerinin klinik uygulamayı değerlendirmeleri ve akademik başarı durumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 27(1), 1-9.24. Öztürk H., Çilingir, T., Şenel, P. (2013). Communication Problems Experienced by Nursing Students in Clinics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 2227-2232. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.10.194. Erişim tarihi: 07.11. 2018.25. Taşcı K.D. (2006). Hemşirelik öğrencilerinin doğum ve kadın hastalıkları hemşireliği dersi klinik uygulamasına yönelik değerlendirmeleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(3), 52-61.26. Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun No:5634, Kabul Tarihi: 24/04/2007 Remi Gazete Sayı:26510 Tarih:02/05/2007, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm Erişim tarihi: 07.11.2018