Türkiye’nin Batısında Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Araştırma Kullanım Engelleri

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 6, 31.05.2020

Adile Tümer Gülbahar Korkmaz Aslan Asiye Kartal

Öz

Giriş: Bu araştırma, bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin araştırma kullanım engelleri ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma 2015 yılında, bir hastanede, 224 hemşire üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri “Tanımlayıcı Özellikler Formu” ve “Hemşirelik Araştırmalarından Yararlanmada Engeller Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Kolmogorov Smirnov testi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır.
Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalaması 37.31±6.71’dır. Bu çalışmada Araştırma Kullanım Engelleri Ölçeği puan ortalamasının 2.82±0.64, en yüksek puan ortalamasının “kurum/çalışma ortamı” (3,05±0,75) alt boyutundan alındığı tespit edilmiştir. Bunu “hemşirelerin araştırma değerleri, becerileri ve farkındalığı” (2.79± 0.77), “araştırma özellikleri” (2.69±0.76) ve “araştırma sonuçlarının sunumu” (2.69±0.88) izlemiştir. Hemşirelik araştırmalarından yararlanmada engeller ölçeği toplam puan ortalamasının 2.82±0.64 olduğu; ölçek alt boyutlarından en yüksek puan ortalamasının kurum/çalışma ortamı (3.05±0.75) alt boyutundan alındığı saptanmıştır. Araştırma projelerine katılmayı isteyen hemşirelerin engel algısının düşük olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Diğer bağımsız değişkenlere göre, ölçek puan ortalamasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05).
Sonuç: Çalışmada, hemşireler tarafından araştırma sonuçlarının kullanımına yönelik algılanan engelin yüksek ve daha çok kurumsal faktörlerle ilgili olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, araştırma sonuçlarının eğitim ve araştırma hastanelerinde uygulamada kullanımını artırmak için kurumsal düzenlemelerin yapılması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Araştırma kullanımı, Engeller, Hemşirelik araştırması

Kaynakça

• 1. Omer, T. (2012). Research utilization in a multicultural nursing setting in Saudi Arabia: barriers and facilitators. Journal of Nursing Research, 20(1), 66-73. 2. Aljezawi, M., Al Qadire, M., Alhajjy, M. H., Tawalbeh, L. I., Alamery, A. H., Aloush, S., & ALBashtawy, M. (2019). Barriers to Integrating Research Into Clinical Nursing Practice. Journal of nursing care quality, 34(3), 7-11. 3. Sanjari, M., Baradaran, H. R., Aalaa, M., & Mehrdad, N. (2015). Barriers and facilitators of nursing research utilization in Iran: A systematic review. Iranian journal of nursing and midwifery research, 20(5), 529. 4. Forsman, H., Gustavsson, P., Ehrenberg, A., Rudman, A., & Wallin, L. (2009). Research use in clinical practice–extent and patterns among nurses one and three years postgraduation. Journal of Advanced Nursing, 65(6), 1195-1206. 5. Forsman, H., Wallin, L., Gustavsson, P., & Rudman, A. (2012). Nursing students’ intentions to use research as a predictor of use one year post graduation: a prospective study. International Journal of Nursing Studies, 49(9), 1155-1164. 6. Heiwe, S., Kajermo, K. N., Tyni-Lenné, R., Guidetti, S., Samuelsson, M., Andersson, I. L., & Wengström, Y. (2011). Evidence-based practice: attitudes, knowledge and behaviour among allied health care professionals. International Journal for Quality in Health Care, 23(2), 198-209. 7. Melnyk, B. M., Gallagher‐Ford, L., Long, L. E., & Fineout‐Overholt, E. (2014). The establishment of evidence‐based practice competencies for practicing registered nurses and advanced practice nurses in real‐world clinical settings: Proficiencies to improve healthcare quality, reliability, patient outcomes, and costs. Worldviews on Evidence‐Based Nursing, 11(1), 5-15. 8. Johansson, B., Fogelberg‐Dahm, M., & Wadensten, B. (2010). Evidence‐based practice: the importance of education and leadership. Journal of nursing management, 18(1), 70-77. 9. Temel, A. B., Uysal, A., Ardahan, M., & Ozkahraman, S. (2010). Barriers to Research Utilization Scale: psychometric properties of the Turkish version. Journal of Advanced Nursing, 66(2), 456-464. 10. Cline, G. J., Burger, K. J., Amankwah, E. K., Goldenberg, N. A., & Ghazarian, S. R. (2017). Promoting the utilization of science in healthcare (PUSH) project: A description of the perceived barriers and facilitators to research utilization among pediatric nurses. Journal for nurses in professional development, 33(3), 113-119. 11. Hendricks, J., & Cope, V. (2017). Research is not a ‘scary’word: Registered nurses and the barriers to research utilisation. Nordic Journal of Nursing Research, 37(1), 44-50 12. Brown, C. E., Ecoff, L., Kim, S. C., Wickline, M. A., Rose, B., Klimpel, K., & Glaser, D. (2010). Multi‐institutional study of barriers to research utilisation and evidence‐based practice among hospital nurses. Journal of clinical nursing, 19(13‐14), 1944-1951. 13. Yoder, L. H., Kirkley, D., McFall, D. C., Kirksey, K. M., StalBaum, A. L., & Sellers, D. (2014). CE: Original Research Staff Nurses’ Use of Research to Facilitate Evidence-Based Practice. AJN The American Journal of Nursing, 114(9), 26-37. 14. Al Khalaileh, M., Al Qadire, M., Musa, A. S., Al-Khawaldeh, O. A., Al Qudah, H., & Alhabahbeh, A. (2016). Closing the Gap between Research Evidence and Clinical Practice: Jordanian Nurses' Perceived Barriers to Research Utilisation. Journal of education and practice, 7(8), 52-57.
• 15. Buhaid, N., Lau, R., & O’Connor, M. (2014). A survey of nurses’ perceived barriers to research utilization in Bahrain in comparison to other countries. Middle East Journal of Nursing, 101(1150), 1-7. 16. Carlson, C. L., & Plonczynski, D. J. (2008). Has the BARRIERS Scale changed nursing practice? An integrative review. Journal of advanced nursing, 63(4), 322-333. 17. Cidoncha-Moreno, M. Á. (2017). Barriers to the implementation of research perceived by nurses from Osakidetza. Enfermería Clínica (English Edition), 27(5), 286-293. 18. Mutisya, A. K., KagureKarani, A., & Kigondu, C. (2015). Research utilization among nurses at a teaching hospital in Kenya. Journal of caring sciences, 4(2), 95. 19. Atkinson, M., Turkel, M., & Cashy, J. (2008). Overcoming barriers to research in a Magnet community hospital. Journal of nursing care quality, 23(4), 362-368. 20. Guadarrama Ortega, D. (2016). Barriers to the utilisation of research. Descriptive study performed on nurses at a hospital in the southwest of Madrid. Enfermería Global, 43, 275-288. 21. Black, A. T., Balneaves, L. G., Garossino, C., Puyat, J. H., & Qian, H. (2015). Promoting evidence-based practice through a research training program for point-of-care clinicians. The Journal of nursing administration, 45(1), 14. 22. Bahar, Z., Gözüm, S., Beşer, A., Çapık, C., Kıssal, A., Aydoğdu, N. G., & Ersin, F. (2015). İki farklı bölgedeki üniversite hastanelerinde çalışan hemşirelerin araştırma kullanım engelleri ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 232-240. 23. Kocaman, G., Seren, S., Lash, A. A., Kurt, S., Bengu, N., & Yurumezoglu, H. A. (2010). Barriers to research utilisation by staff nurses in a university hospital. Journal of Clinical Nursing, 19(13‐14), 1908-1918. 24. Uysal, A., Temel, A. B., Ardahan, M., & Ozkahraman, S. (2010). Barriers to research utilisation among nurses in Turkey. Journal of clinical nursing, 19(23‐24), 3443-3452. 25. Yava, A,, Çiçek, H., Tosun, N., Yanmış, N., Koyuncu, A., Güler A., & ve ark. Kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi hemşirelerinin araştırma sonuçlarını kullanmalarını etkileyen faktörler. Anatolia Journal of Clinical Investigation. 2008; 2(4):160-166. 26. Demir, Y., Ak, B., Bilgin, N. Ç., Efe, H., Albayrak, E., Çelikpençe, Z., & Güneri, N. (2012). Hemşirelik uygulamalarında araştırma sonuçlarının kullanımındaki engeller ve kolaylaştırıcı faktörler. Çağdaş Tıp Dergisi, 2(2) 27. Tan, M., Sahin, Z. A., & Özdemir, F. K. (2012). Barriers of research utilization from the perspective of nurses in Eastern Turkey. Nursing outlook, 60(1), 44-50. 28. Cebeci, F., Çatal, E., Sucu Dağ, G., Karakzeybek, E., & Aksoy, N. (2019). Nurses' Research Utilization Barriers, Facilitators and Determination of Affecting Factors. Turkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri, 11(2). 29. Funk, S. G., Champagne, M. T., Wiese, R. A., & Tornquist, E. M. (1991). BARRIERS: the barriers to research utilization scale. Applied Nursing Research, 4(1), 39-45 30. Sari, D., San Turgay, A., Genc, R. E., & Bozkurt, O. D. (2012). Research activities and perceptions of barriers to research utilization among Turkish nurses. The Journal of Continuing Education in Nursing, 43(6), 251-258. 31. Mehrdad, N., Salsali, M., & Kazemnejad, A. (2008). Iranian nurses' attitudes toward research utilisation. Journal of research in nursing, 13(1), 53-65. 32. Boström, A. M., Kajermo, K. N., Nordström, G., & Wallin, L. (2008). Barriers to research utilization and research use among registered nurses working in the care of older people: Does the BARRIERS Scale discriminate between research users and non-research users on perceptions of barriers?. Implementation Science, 3(1), 24. 33 El-shaer, A., & Elhanafy, E. (2012). Barriers and facilitators to research utilization as perceived by academic staff and head nurses. J Am Sci, 8(9), 405-416.