Hyperstimulation Syndrome (OHSS) From The Perspective Of Hall's Self-Care And Treatment Theory

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 44 - 49, 30.12.2020

Nurdan Akçay , Emine Gercek , Beyzanur İşbay

Öz

Hall’ın Öz-Bakım-Tedavi Kuramı Bakış Açısıyla Overyan Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS)

Öz

GİRİŞ: Bu çalışmanın amacı overyan hiperstimülasyon sendromu tanısı alan bir olguyu Hall’un öz-bakım-tedavi kuramı bakış açısıyla değerlendirmektir. Hall’un hemşirelik kuramı; bakım (care-hastanın bedeni), öz-çekirdek-merkez (core-bireyin kendisi) ve tedavi(cure-bedeni etkileyen hastalık) olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır.
BULGULAR: 35 yaşında, dört yıldır infertil, daha önce infertiliteye yönelik tedavi almamış olan AS,eşiyle birlikte tüp bebek kliniğine başvurmuştur. Yapılan tanısal işlemler sonucunda bilateral polikistik over görünümü ve fallop tüpünün kapalı olduğu belirlenmiştir. Çifte in-vitro fertilizasyon ve embriyo transferi yapılmasına karar verilmiş, HCG uygulamasından 36 saat sonra oosit aspirasyonu gerçekleştirilmiştir. AS oosit aspirasyonundan beş gün sonra ani başlayan göğüs ağrısı, nefes darlığı, ayaklarda ödem, karında ağrı ve şişkinlik şikâyetleriyle kliniğe başvurmuş, tetkikler sonucunda OHSS tanısı konulmuştur. Olguda, kuramın öz-çekirdek-merkez bileşeni olarak AS’ye; kendisine hangi işlemlerin yapılacağı, işlemlerin olası yan etkileri açıklanmıştır. Kuramın bakım bileşeninde vital bulguların takibi, günlük kilo takibi, karın çevresi ölçümü ile hastanın göğüs filmi, EKG ve laboratuvar bulgularının takibi yapılmıştır. Kuramın tedavi bileşeninde ise mobilizasyonuna yardım edilmiştir.
SONUÇ: Hall’un öz-bakım-tedavi kuramına temellenen hemşirelik girişimleri ile hasta merkezli bakım gerçekleştirilmiş veklinik semptomların yönetimi gerçekleştirilmiştir.

BACKGROUND:The purpose of the study is to evaluate the Overian Hyperstimulation Syndrome from the perspective of Hall's self-care and treatment theory. Hall's nursing theory composes of three parts;care (patient’s body),core (patient himself/herself),cure(sickness that affects a body).
RESULTS:A.S.,who had been infertility story for four years,was 35 years old,had never taken treatment before,had applie dto in vitro fertilization clinic due to pregnancy desire.It had been identified that bilateral polycystic over view and closed right fallopian tube.It had been decided to in vitro fertilization and doing embryo transfer,36 hours after GnRHagonist, oocyte aspiration had been done.Five days later from oocyte aspiration,she had consulted the clinic because of chest pain that are sudden onset,shortness of breath,leg odema,stomachache and swelling.A.S. was diagnosed OHSS.Oncase, as doing nursing attempt that are point of view of theory's core component,A.S. had been explained which operation would be done to herself,possible side effects of operations.At the care component of the theory,following up vital sign,daily weight loss,ECG and laboratory findings had been done.At the cure component of the theory,was helped to mobilization.
CONCLUSSION:Nursing interventions based on the self-care-treatment theory of Hall and patient-centered care were performed and management of clinical symptoms were performed.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik teorisi, overyan hiperstimülasyon sendromu, özbakım, tedavi

Kaynakça

• Referans 1. Aktaş, E. Öz, bakım, tedavi kuramı. (2013). Hemşirelikte kavram, kuram ve model örnekleri. İstanbul: Medikal Sağlık ve Yayıncılık.
• Referans 2. Arslan Özkan, İ., Korukcu, Ö., Kukulu, K. (2008). Ovarian hiperstimulasyon sendromu: yönetimi ve hemşirelik bakım kılavuzu. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst., 18, 98-105.
• Referans 3. Çetin, C., Göktolga, Ü., Çetin, T. (2017). Her yönüyle ovarian hiperstimülasyon sendromu. Türkiye Üreme Tıbbı ve Cerrahisi Dergisi, 1(1), 59-65.
• Referans 4. De Neubourg, D., Mangelschots, K., Van Royen, E., Vercruyssen, M., Gemis, J. (2004). Singleton pregnancies are as affected by ovarian hyperstimulation syndrome as twin pregnancies. Fertil Steril, 82, 1691-3.
• Referans 5. Enskog, A., Henriksson, M., Unander, M., Nilsson, L., Brannstrom, M. (1999). Prospective study of the clinical and laboratory parameters of patients in whom ovarian hyperstimulation syndrome developed during controlled ovarian hyperstimulation for in vitro fertilization. Fertil Steril, 71, 808-14.
• Referans 6. Fawcett, J. Roy's adaptation model. (2005). Contemporary nursing knowledge analysis and evaluation of nursing models and theories. Philadelphia: F. A.
• Referans 7. Hahn, J.S., Butkowski, C., Capper, L. (1994). Ovarian hyperstimulation syndrome: protocols for nursing care. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs, 23, 217-26.
• Referans 8. Hawkey, B., Williams, J. (2001). Rehabilitation: the nurse’s role. Orthopaedic Nursing. 2001, 5, 81-8.
• Referans 9. Kerkela, E., Skottman, H., Friden, B., Bjuresten, K., Kere, J., Hovatta, O. (2007). Exclusion of coding-region mutations in luteinizing hormone and follicle – stimulating hormone receptor genes as the cause of ovarion hyperstimulation syndrome. Fertil Steril, 8, 603-6.
• Referans 10. Klemetti, R., Sevón, T., Gissler, M., Hemminki, E. (2005). Complications of IVF and ovulation induction. Hum Reprod. 2005, 20, 3293–3300.
• Referans 11. Kupka, M.S., Ferraretti, A.P., De Mouzon, J., Erb, K., D'Hooghe, T., Castilla, J.A. (2014). Assisted reproductive technology in europe, 2010: Results generated from european registers bye shredagger. Hum Reprod, 29, 2099-113.
• Referans 12. Nouri, K., Tempfer, C.B., Lenart, C., Windischbauer, L., Walch, K., Promberger, R. (2014). Predictive factors for recovery time in patients suffering from severe ohss. Reprod Biol Endocrinol, 12, 59.
• Referans 13. Paulson, R.J., Do, Y.S., Hsue,h W.A., Eggena, P., Lobo, R.A. (1989). Ovarian renin production in vitro and in vivo: characterization and clinical correlation. Fertil Steril, 51, 634-8.
• Referans 14. Petiprin, A,. Lydia E. (2016). Hall's contribution to nursing theory: care, cure, core theory of nursing. Erişim Tarihi: 11 Aralık 2017, http://www.nursing-theory.org/nursing-theorists/Lydia-E-Hall.php
• Referans 15. Rogers, C., Keller, C. (2009). Roy’s adaptation model to promote physical activity among sedentary older adults. Geriartric Nursing, 30(25), 21-6.
• Referans 16. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. (2016). The management of ovarian hyperstimulation syndrome. London: Green-top Guideline No. 5.
• Referans 17. Santy, J. (2001). An investigation of thereality of nursing work with orthopaedic patients. Journal of Orthopaedic Nursing, 5, 22-9.
• Referans 18. Savcı, A., Bilik, Ö. (2015). Hemşirelik bakımı ile modelin buluşması: total diz protezi uygulanan hastalarda roy uyum modeline göre yapılandırılmış sürekli bakım. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(2), 145-15.
• Referans 19. Tetikkurt, C., Çepn,i D., Öcal, P., Koçak, O., Barbaros, M. (2004). Nadir bir plevral efüzyon nedeni: over hiperstimulasyon sendromu. Cerrahpaşa J Med, 35, 202-4.
• Referans 20. Üstün, Y., Engin, Y., Aytaç, R. (2001). Ovarian hiperstimulasyon sendromu. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst, 11, 304-8.