MALEZYA’NIN HELAL GIDA SERTİFİKASYONUNDAKİ ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 82 - 104, 16.03.2020

Mehmet Ali Fındık

Öz

Helal endüstrisi, son yıllarda uluslararası ticarette kendine yer edinmeyi başaran önemli bir sektör haline gelmiştir. Bu sektörün ticari potansiyeli, dünya genelinde ilgi çekmiş ve birçok ülke bu alanda ciddi yatırımlar yapmaya başlamıştır. Malezya bu ülkeler arasında en dikkat çekici olanlardan biridir. Ülke sınırları içerisinde tek tip bir helal sertifikasyon sistemi kurmayı başaran ve kısa bir süre içerisinde helal endüstri alanında bölgesel bir güç haline gelen Malezya, bu alanda sahip olduğu büyük pazar ve oluşan yüksek talep nedeniyle dünyanın dört bir yanından dikkatleri üzerine çekmektedir. Malezya Helal Sertifikası, sıkı ve güvenilir bulunan kriterleri ve ISO, HACCP, GMP ve GHP gibi uluslararası standartlarla uyumlu olması nedeniyle dünya çapında tanınmaktadır. Öyle ki; Tayland Japonya, Kore, Çin, Avustralya ve Brezilya gibi birçok Gayri Müslim ülke, Malezya'yı küresel Helal endüstrisinin öncüsü olarak görmektedir. Malezya'yı küresel bir helal merkezi haline getirme hedefine ulaşmak için Malezya hükümeti birçok yeni faaliyet geliştirmektedir. Bu çalışmada, helal endüstri sahasında dünyanın merkezi olmayı hedefleyen Malezya’nın, bu hedefine ulaşmak için hayata geçirdiği faaliyetler ele alınacak ve mevcut durumu değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

helal endüstri, standart, helal sertifikasyon, JAKIM

Kaynakça

• Abdul Rahman, L. (2005). Shariah & Malaysian Halal Certification System. Jurnal Penyelidikan Islam, 15-36.
• Asa, R. S. (2017). Malaysıan Halal Certıfıcatıon: It’S Relıgıous Sıgnıfıcance And Economıc Value. Shariah Journal, 25(1), 137-156.
• Buang, A. H., & Mahmod, Z. (2012). Isu dan Cabaran Badan Pensijilan Halal di Malaysia. Shariah Journal, 20(3), 271-288.
• DOSM. (2018). CURRENT POPULATION ESTIMATES, MALAYSIA, 2017-2018: https://www.dosm.gov.my/v1/index.php r=column/pdfPrev&id=c1pqTnFjb29HSnNYNUpiTmNWZHArdz09. Son Erişim: 27.10.2019.
• Efe, Ahmet ve Özay, Mehmet (2013). Helâl Gida Olgusu Ve Uygulamasina Sosyolojik Bir Yaklaşim: Malezya Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31, 155-171
• FAO. (1997). General Guidelines For Use Of The Term “Halal” http://www.fao.org/input/download/standards/352/CXG_024e.pdf. Son Erişim Tarihi: 17 Aralık 2019.
• Ghazali, M. A., ve Sawaria, S. S. (2014). Amalan Standard Halal Di Negara-Negara Asia Tenggara. International Journal of Islamic and Civilizational Studies, 1 (1), 35-44.
• Hamidi, A. Z. (2018). "Myhac Proof of Govt Emphasises on Development of Islam". TheSunDaily: https://www.thesundaily.my/archive/myhac-proof-govt-emphasises-development-islam-ahmad-zahid-FUARCH536244 Son Erişim Tarihi: 21.12.2019.
• Hasbullah, M., Mamat, M. Z., & Abdul Ghaffar, M. A. (2018). Islamic Revivalism and Halal İnstitutionalization: Tracking the Influence of Modern Science and Technology. International Halal Management Conference (IHMC 2018). Male.
• HDC. (2019). Halal Agencies in Malaysia. http://www.hdcglobal.com/publisher/gw_halal_agencies Son Erişim Tarihi: 19.11.2019.
• HKTDC. (2017). Malaysia: A Leading Global Halal Food Hub. https://hkmb.hktdc.com/en/1X0A92JB/hktdc-research/Malaysia-A-Leading-Global-Halal-Food-Hub. Son Erişim Tarihi: 10.12.2019.
• JAKIM. (2015). PELAN STRATEKIG JAKIM 2015-2019. http://www.islam.gov.my/en/about-jakim/jakim-s-profile/strategic-plan/785-pelan-strategik-jakim-2015-2019. 22.12.2019.
• JAKIM. (2019). The Recognized Foreign Halal Certification Bodies and Authorities. http://www.halal.gov.my/v4/ckfinder/userfiles/files/cb2/LATEST%20CB%20LIST%20-%20AS%20AT%20DECEMBER%2010TH%202019.pdf. Son Erişim Tarihi: 23.12.2019.
• Mahidin, N., Othman, S. N. ve Saifudin, A. M. (2016). Halal Logistics Issues Among The Food Industry Companies: A Preliminary Study. Journal of Global Business and Social Entrepreneurship (GBSE), 2, 34-40.
• Matulidia, N., Jaafar, H. S. ve Bakar, A. N. (2016). Halal Governance in Malaysia. Qualitative Research Conference (QRC), (pp. 365-371). Penang.
• Md Yusof, N. (2017). Abuse of Halal Certificate: Legal and Procedural Analysis. World Applied Sciences Journal 35 (10): 2245-2251. doi:0.5829/idosi.wasj.2017.2245.2251
• MPPHM. (2014). Manual Procedure for Malaysıa Halal Certıfıcatıon (Thırd Revısıon) 2014. JAKIM. http://www.halal.gov.my/v4/images/pdf/MPPHM2014BI.pdf. Son Erişim Tarihi: 29.10.2019.
• Noordin, N., Noor, N., Hashim , M., & Samicho, Z. (2009). Value Chaın of Halal Certıfıcatıon System: A Case of the Malaysıa Halal Industry. European and Mediterranean Conference on Information Systems , (pp. 1-14). İzmir.
• Othman, B., Sharifudin Md. Shaarani, & Arsiah Bahron. (2016). The Potential of ASEAN in Halal Certification Implementation: A Review. Pertanika Journals Social Sciences & Humanities, 24(1), 1-24.
• PRIMA. (2019). Prima Halal Food Park. https://www.primahalal.com/developments/primahalalfoodpark.htm. Son Erişim Tarihi: 25.11.2019.
• Rahman, R. b. (2014). Acceptance of Malaysian Halal Certification and Malaysia as Halal Hub by OIC-Member Food Manufactures. University Putra Malaysia.
• RECODA. (2019). Aquaculture Industry. http://www.recoda.com.my/priority-industries/fishing/. Son Erişim Tarihi: 23.11.2019.
• Riaz, M. R., & Chaudry, M. M. (2004). Halal Food Production. CRC Press.
• Saad, S. N., Abd Rahman, F., & Muhammad, A. (2016). An Overview of the Shariah Governance of the Halal Industry in Malaysia: With Special Reference to the Halal Logistics. J. Appl. Environ. Biol. Sci., 6 (11S), 53-58.
• Safian, Y. H., Salleh, A. Z., Jamil, M. H., & Jamaluddin, M. A. (2017). Halal Governance in Malaysian Companies. International Halal Management Conference, 244-251.
• Shahar, F. M. (2017, Haziran 1). Jakim to Expand Halal Fast Force Programme to Expedite, Standardise Halal Cert Process. NewStartsTimes: https://www.nst.com.my/news/nation/2017/06/244667/jakim-expand-halal-fast-force-programme-expedite-standardise-halal-cert. Son Erişim Tarihi: 26.11.2019.
• Soraji, A. J., Awang, M. D., & Yusoff, A. M. (2017). Malaysıa Halal Trust: Between Realıty and Challenges. International E-Journal of Advances in Social Sciences, 3 (7), 197-204.
• TheSunDaily. (2017). Malaysia Joins SMIIC Board This Year to Play Bigger Role in Global Halal Sector: Zahid. https://www.thesundaily.my/archive/malaysia-joins-smiic-board-year-play-bigger-role-global-halal-sector-zahid-BTARCH449853. Son Erişim Tarihi: 22.11.2019.
• THPROPERTIES. (2018). Overview. /www.th-properties.com/Properties/Core-Business/Property-Development/Bandar-Enstek/Techpark-Enstek/Techpark-Overview/. Son Erişim Tarihi: 10 Aralık 2019.
• Trade Description Act 2011.
• Trade Description (Definition of Halal) Order 2011.
• Trade Description (Certification and Marking of Halal) Order 2011.
• UPM. (2018). HPRI UPM Wins Award in conjunction with World Halal Week. https://halal.upm.edu.my/news/hpri_upm_wins_award_in_conjunction_with_world_halal_week-44057?L=en. Son Erişim Tarihi: 22 aralık 2019.
• USCIRF. (2019). 2019 Annual Report. https://www.uscirf.gov/sites/default/files/2019USCIRFAnnualReport.pdf. Son Erişim Tarihi: 20 Aralık 2019.
• Yalçın, İ. (2017). Fıkıh ve Siyaseti Şer’iyye Bağlamında Küresel Helal Belgelendirme. Journal of History Culture and Art Research, 6(3), 437-472. doi:10.7596/taksad.v6i3.916
• Zaina, C. R., Abdul Rahman, S., Ishan, Z. M., & Aziz, S. A. (2015). Jurisdiction and Prosecution of Halal Related Matters in Malaysia: Challenges and Prospects. Procedia-Social and Behavioral Sciences,, 294-300.
• Zakaria, Z. b. (2008). Tapping Into the World Halal Market: Some Discussions on Malaysian Laws and Standards. Shariah Journal, 16, 603-616.