The Opinions of School Managers About the Problems in School Management

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 18 - 49, 30.06.2021

Mehmet Emin Usta , Fevzeddin Boğa

Öz

The aim of this study is to determine the opinions of school administrators on the problems experienced in school administration. In this study, phenomenology design, one of qualitative research techniques, was used. School administrators working in Şanlıurfa constitute the universe of the study. The working group of the research consists of 21 administrators working in 21 schools in Şanlıurfa. As a result of the research, it is stated that merit and respect are the most important themes in school management; It has been observed that the most important problems faced by school administrators are the implementation of laws, difficulties arising from the communication between parents and students, and economic problems. Paperwork was also expressed by the participants as another important problem area that takes the time of school administrators. Based on these findings, it is stated that school administrators should receive regular trainings in line with the legislation; It is necessary to create practices that reduce the workload of school administrators; In addition to general education activities, communication seminars for administrators, teachers and parents, projects to improve the physical structure of schools (such as EU Union, Development Agency projects) should be prepared and it was suggested that school administrators should be trained on this issue. It has been suggested that, by removing hierarchical barriers in correspondence and communication, practices supporting school and administrator autonomy should be included in order for school administrators to communicate directly. In addition, it is necessary to pay a significant level of management compensation to school administrators and to develop incentive financial policies to become managers. By establishing administrative academy-function units within the structure of the Ministry of National Education and in the provincial organization, steps were taken for the professionalization of educational administratorship, education management of all education administrators with thesis/non-thesis master's education, and the appointment of educational administrators based on an exam and merit were included.

Anahtar Kelimeler

School management, school management problems, administrator

Okul Yöneticilerinin Okul Yönetiminde Yaşanan Sorunlara İlişkin Görüşleri

Öz

Bu çalışmanın amacı okul yöneticilerinin okul yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin görüşlerini tespit etmektir. Bu çalışmada, nitel araştırma tekniklerinden betimleyici fenomenoloji deseni kullanılmış ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Şanlıurfa’da görev yapan tüm okul yöneticileri, çalışma grubunu ise 21 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda okul yönetiminde liyakat ve saygının en önemli temalar olduğu; okul yöneticilerinin karşılaştığı en önemli sorunların yasaların uygulanma durumu, veli ve öğrencilerin iletişimlerinden kaynaklı sıkıntılar ile ekonomik problemler olduğu görülmüştür. Evrak işleri de okul yöneticilerin zamanını alan bir başka önemli sorun alanı olarak katılımcılar tarafından ifade edilmiştir. Bu bulgulara dayalı olarak okul yöneticilerinin mevzuata içerikli olarak düzenli eğitimler alması gerektiği; okul yöneticilerinin iş yükünü azaltıcı uygulamalar oluşturmaya çalışılması gerektiği; genel eğitim faaliyetlerinin yanında yönetici, öğretmen ve veliler için iletişim seminerleri verilmesi, okulların fiziki yapısının geliştirilmesine dönük projeler (AB Birliği, Kalkınma ajansı projeleri gibi.) hazırlanması ve bu konuda okul yöneticilerine eğitimler verilmesi önerileri getirilmiştir. Yazışma ve iletişimde hiyerarşik engellerin kaldırılarak, okul yöneticilerinin doğrudan yazışma yapabilmeleri yönünde okul ve yönetici özerkliğini destekleyen uygulamalara yer verilmesi gerektiği önerilmiştir. Bunlarla beraber okul yöneticilerine anlamlı düzeyde bir yönetim tazminatı ödenmesi ve yönetici olmaya dönük teşvik edici mali politikalar geliştirilmesi gerekmektedir. MEB bünyesinde ve taşra teşkilatında yönetici akademisi işlevli birimler kurularak, eğitim yöneticiliğinin profesyonelleşmesine dönük adımlar atılması ile tüm eğitim yöneticilerinin eğitim yönetimi tezli/tezsiz yüksek lisans eğitiminden geçirilmesi, eğitim yöneticilerinin bir sınava ve liyakate dayalı olarak atanması gibi önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul yönetimi, okul yönetim sorunları, yönetici

Kaynakça

• Akbaba, A. ve Erdoğan, H. (2014). Okul yöneticileri ve öğretmen görüşlerine göre okul ikliminin oluşması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 211-227.
• Aktepe, V. (2014). Okul yöneticilerinin seçme ve yetiştirme uygulamalarına yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. Turkish Studies, 9(2), 89-105.
• Aslanargun, E., ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2), 349–368.
• Balay, R. (2019). 2000’li yıllarda sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Balcı, A. (1988). Etkili okul. Eğitim ve Bilim, (70), 21-30.
• Bozak, A., Konan, N. ve Özdemir, T. (2016). Avrupa Birliği Eğitim Programlarına Katılmış Maarif Müfettişleri Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Bu Programların Etkililiğine İlişkin Görüşleri. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(15), 1-23.
• Çelik, V. (2002). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çetin, Ş. (2019). Okul müdürlerinin karşılaştığı sorunlar: nitel bir inceleme. Kastamonu Education Journal, 27(4), 1637-1648.
• Çınar, O. (2010). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (1), 267-276.
• Çolak, İ. ve Altınkurt, Y. (2017). Okul iklimi ile öğretmenlerin özerklik davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(1), 33-71.
• Doğan, M. K. (2010). Öğretmenlerin okul iklim algıları ile kaynaştırmaya ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Ekşi, F. (2006). Rehber öğretmenlerin okul iklimi algıları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Eriş, S. (2012). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algılarının öğrenci başarısı ile ilişkilendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Garbarino, S. ve Holland, J. (2009). Quantitative and qualitative methods in ımpact evaluation and measuring results. Governance and Social Development Resource Centre.
• Genç, N. (2007). Yönetim ve organizasyon, çağdaş sistemler ve yaklaşımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gökçen, G. (2014). Öğretmen algılarına göre yöneticilerin yöneticilik becerilerinin okul iklimine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gültekin, C. (2012). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin okul iklimi üzerine etkisi (İstanbul ili Anadolu yakası örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gündüz, H. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ile öğretmenlerin iş doyumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Joffe, H. ve Yardley, L (2004). Research methods for clinical and health psychology. D. Marks ve L. Yardley, Content and Thematic Analysis içinde (s.56-68). Sage.
• Karacaoğlu, İ. (2008). İlköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin okul iklimi algıları ile kaynaştırmaya ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T. ve Çalışkan, N. (2008). Eğitim kurumlarında örgüt iklimi ve örgüt etkinlik algısı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 63-71.
• Karakütük, K. (2019). Eğitim planlaması. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Karcıoğlu, F. (2001). Örgüt kültürü ve örgüt iklimi ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 15 (1-2), 265-283.
• Karip, E. ve Köksal, K. (1999). Okul Yöneticilerin yetiştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 9 (6), 193-207.
• Kaşıkçı, B. (2015). Öğretmen ve müdür yardımcıları görüşlerine göre ilkokul müdürlerinin yönetim becerileri (Sultangazi örneği) (Yüksek Lisans Tezi) Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Keçeci, H. (2012). Okul müdürlerinin yönetsel yaklaşımlarının incelenmesi (Uşak ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 17(1), 117-139.
• MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği (2021). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm 20 Ocak 2021 tarihinde erişildi.
• MEB. Okul Öncesi ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği (2021). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/07/20140726-4.htm 20 Ocak 2021 tarihinde erişildi.
• Memduhoğlu, H. B., ve Meriç, E. (2014). Okul müdürlerinin eğitim yönetiminin işlevleri bağlamında yönetim sürecinde karşılaştıkları temel sorunlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 653-666.
• Neuman, W. (2014). Social Research Methods: Qualitative And Quantitative Approaches. Essex: Pearson.
• Nur, İ. (2012). Anaokullarında örgüt iklimi ile öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Malatya ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Özbağ, G. (2012). Örgüt ikliminin yeniliğe destek algısı üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 27(2), s.145-161.
• Özdemir, S., Sezgin, F., Karip, E. ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine etkisine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi (38), 213-214.
• Özer, P. S., Topaloğlu, T. ve Timurcanday Özmen, Ö. (2013). Destekleyici örgüt ikliminin, psikolojik sermaye ile iş doyumu ilişkisinde düzenleyici etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi. 13(4), 437-447.
• Öztürk, N. (1995). İlkokul öğretmenlerinin çalıştıkları okulun iklimine ilişkin algıları ile gerilim (stres) düzeyleri arasındaki ilişkiler, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Pesen, A., Kara, İ. ve Gedik, M. (2015). Çocuk gelişimi bölümü 2. sınıf öğrencilerinin “müdür” kavramına ilişkin metafor algıları. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 28-48.
• Saban, A. ve Ersoy, A. (2019). Eğitimde nitel araştırma desenleri (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Saygılı, G. (2010). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Sancaktepe ilçesi örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şenel, T. (2015). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şenel, T. ve Buluç, B. (2016). İlkokullarda okul iklimi ve okul etkililiği arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim Dergisi, 9(4), 1-12.
• Şener, S., Bahçeci, V., Doğru, H., Gökçe Sel, Z., Ertaş, M., Songür, S. ve Tütüncü, Ö. (2016). Turizm alanındaki nitel araştırmalarda uygulanan yöntem ölçütlerinin değerlendirilmesi. VIII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiriler Kitabı. 270-291.
• Tanrıoğen, A. ve Yücel, Z. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin yetki kullanımında yaşadıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (21), 55-66.
• Taymaz, H. (1995). Okul yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Toprakçı, E. (2002). Okul yöneticilerinin eşgüdümleme yeterliliği. Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(3), 87-94.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Anakara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. (2011). Okul müdürlerinin görevlerine ilişkin yaşadıkları sorunları çözme öyküleri ışığında denge rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 12(4), 55-79.