Karaciğer Transplantasyonlu Hastaların Kullandığı Tamamlayıcı-Alternatif Tedaviler

Yıl 2010, Cilt: 07 Sayı: 1-2, 64 - 69, 30.12.2010

Vildan Tanıl Dilek Çakır Filiz Öğçe Gülsün Ordu Nebile Korkmaz Hasan Kaplan

Öz

Amaç: Karaciğer transplantasyonu uygulanan hastaların

nakil öncesi ve sonras› Tamamlayıcı - Alternatif Tedavi

(TAT)’ye ilişlkin uygulamaları ve hekim / hemşirelerin bu konudaki

tutumlarını belirlemektir.

Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı  tipteki bu araştırmanın

örneklemini Ege Üniversitesi Organ Nakli Uygulama ve

Araştırma Merkezinde karaciğer transplantasyonu yapılmışl

179 hasta oluşturmuştur.

Çalışmanın verileri, hastaların sosyo-demografik bilgileri,

hastalara ait bilgiler ve TAT kullanmaya ilişkin soruların

bulunduğu, araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu

ile toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesi

yüzdelik ve X2 testleri kullanılarak yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmamızda TAT kullanma oranı %49,7 olarak

bulunmuştur. En yaygın TAT kullanımında ilk üç sırayı

ısırgan otu, enginar ve vitamin preparatlar›n›n aldığı görülmektedir.

Hastalar›ı%61,6’sı doktora, %96,4’ü hemşireye

kullandıkları yöntemi danışmadıklarını belirtmişlerdir.

Sonuç: Ülkemizde ve dünyada TAT kullanımı inkar

edilemez bir gerçektir. Sağlık çalışanları arasında hemşire

ve doktorlar, hastalar›n doğru yönlendirilmesinde önemli

bir pozisyondadır. Bu nedenle, hastaların tıbbi tedaviyi geciktirmesini

önlemek için TAT kullanımı hakkında bilgi sahibi

olmaları oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Karaciğer transplantasyonu, tamamlayıcı-alternatif tedavi, hekim, hemşirelerin tutumları

Kaynakça

• 1. Erbay A., Gülen H., Gemalmaz N. ve ark. Çocukluk çağı malign hastalıklarında alternatif tedavi, Turkish Journal of Haematology. 2002; 19(3):7.
• 2. Khorshid L, Yapucu Ü. Tamamlayıcı tedavilerde hemşirenin rolü. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2005;8(2): 124-130.
• 3. Türel Ö. Karaciğer transplantasyonu, Organ Transplantasyonu, Nobel T›p Kitabevi, ‹stanbul, 1985 ss:199-206.
• 4. Yeşilada E. Kronik hepatit tedavisinde kullanılan alternatif ve tamamlayıcı tedaviler. Viral Hepatit. F. Tabak, ‹. Balık, E. Tekeli (editör). Viral Hepatitle Savaşım Derneği. Bölüm 24, 2005 ss: 286-295.
• 5. Seeff BL, Lindsay KL, Bacon BR, Kresina TF, Hoofnagle JH. Complementary and alternative medicine in chronic liver disease. Hepatology 2001;34(3):595-603.
• 6. Astin J.A. Why patients use complementary medicine: results of a national study. JAMA 1998;279:1548-1554.
• 7. Subramoniam A., Pushpangadan P. Development of phytomedicines for liver diseases. Indian Journal of Pharmacology 1999;31:166-175.
• 8. King C.R. Alternative cancer therapies. In: Cancer Nursing A Compherensive Textbook. Mc Corkle R, Grant M, Frank- Stromborg, Baird SB (eds). Sounders Company. 1996 pp. 531- 545.
• 9. Baykal L, Temel B, Uysal E. ve ark. Kronik karaciğer hastalarındanda doğal ürün kullanımı, Ulusal Gastroloji Kongresi, Poster sunumu, Antalya, 2000.
• 10. Newall CA, Anderson LA, Phillipson JD. Herbal medicines; a guide for health-care professionals, The Pharmaceutical Press, London 1996 pp.36-37.
• 11. Gebhardt R. Antioxidative and protective properties of extracts from leaves of the artichoke (cynara scolymus l.) against hydroperoxide-induced oxidative stres in cultured rat hepatocytes, Toxicology and Applied Pharmacology 1997;144(2):279-286.
• 12. Gebhardt R. Inhibition of cholesterol biosynthesis in primary cultured rat hepatocytes by artichoke (cynara scolymus l) extracts. Pharmacology 1998;286(3):1122-1128.
• 13. Aktay G., Deliorman D., Ergun E. ve ark. Hepatoprotective effects of Turkish folk remedies on experimental liver injury. Journal of Ethnopharmacology 2000;73:121-129.
• 14. Alspach G. Alternative and complementary therapies: treading tentatively out of the mainstream. Critical Care Nurse 1998;18: 13-16.