Hemodiyaliz Hastalarında Ağrı İnançları ile Ağrı Yönetimleri Arasındaki İlişki

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 3, 226 - 234, 30.09.2020

Zülfünaz Özer , Gülcan Bahçecioğlu Turan , Fatma Çelikbilek

https://doi.org/10.47565/ndthdt.2020.19

Öz

Amaç: Ağrı, hemodiyaliz uygulanan hastaların sıkça deneyimledikleri semptomlardan biridir. Ağrı inançları; düşünceler, tutumlar, bilişler ve duygulardan oluşmaktadır. Bireyin ağrı inançlarının bilinmesi; hemşirelik girişimlerinde bireyin ağrı inancına göre uygun baş etme yönteminin seçilmesine dolayısıyla etkin ağrı yönetiminin belirlenmesine doğrudan katkı sağlayacaktır. Bu araştırma; hemodiyaliz hastalarının ağrı inançları ile ağrıyla başa çıkma durumları arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel olarak planlanan bu araştırma Şubat 2020 tarihinde İstanbul’da hizmet veren iki hemodiyaliz merkezinde yapılmıştır. Çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 175 hasta dahil edilmiştir. Veriler "Kişisel Bilgi Formu", “Ağrı İnançları Ölçeği” ve “Ağrıyla Başa Çıkma Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Ağrı İnançları Ölçeği alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları; “Organik İnançlar” puan ortalaması 3.64±0.97 ve “Psikolojik İnançlar” puan ortalaması 4.21±1.49’dir. Ağrıyla Başa Çıkma Ölçeği alt boyutundan aldıkları puan ortalamaları; “Kendi Kendine Başa Çıkma” puan ortalaması 16.1±8.86; çaresizlik puan ortalaması 9.86±4.83; “Bilinçli Bilişsel Girişimler” puan ortalaması 9.77±5.24; “Tıbbi Çare Arama” puan ortalaması 8.84±4.22 olarak bulunmuştur. “Organik İnançlar” ve “Psikolojik İnançlar” alt boyutları ile “Tıbbi Çare Arama” alt boyutu arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Hastaların psikolojik ağrı inançlarının daha yüksek olduğu ve ağrıyla başa çıkma yöntemlerinin yetersiz olduğu saptanmıştır. Hastaların ağrı inançları artıkça tıbbı çare arama yöntemlerinin azaldığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemodiyaliz, Hasta, Ağrı İnançları, Ağrıyla Başa Çıkma

Relationship Between Pain Beliefs and Pain Management in Hemodialysis Patients

Öz

Aim: Pain is among the frequently experienced symptoms in patients receiving hemodialysis. Pain beliefs consist of thoughts, attitudes, cognitions, and emotions. Knowledge of pain beliefs of individuals would directly contribute to the selection of suitable coping methods according to the pain belief of the patient in nursing practices, hence would aid in the determination of effective pain management. This study was conducted to evaluate the relationship between hemodialysis patients’ pain beliefs and their states of coping with pain.
Material and Method: This descriptive cross-sectional study was conducted in two hemodialysis centers in İstanbul in February 2020. The study included 175 patients who agreed to participate voluntarily. The data were collected by using “Personal Information Form”, “Pain Beliefs Questionnaire” and “Pain Coping Questionnaire”.
Results: Score averages of Pain Beliefs Questionnaire sub-dimensions were 3.64±0.97 for “Organic Beliefs” and 4.21±1.49 for “Psychological Beliefs”. Score averages of Pain Coping Questionnaire sub-dimensions were 16.1±8.86 for “Self-management”, 9.86±4.83 for “Helplessness”, 9.77±5.24 for “Conscious cognitive interventions” and 8.84±4.22 for “Search for medical remedy”. A negative statistically significant association was found between “Organic beliefs” and “Psychological beliefs” sub-dimensions and “Search for medical remedy” (p<0.05).
Conclusion: Psychological pain beliefs of the patients were found to be higher. It was found that patients’ methods for coping with pain were insufficient and that patients’ search for medical remedy decreased as their pain beliefs increased.

Anahtar Kelimeler

Haemodialysis, Patient, Pain beliefs, Coping with belief

Kaynakça

• Zyga S, Alikari V, Sachlas A, Stathoulis J, Aroni A, Theofilou P, et al. Management of pain and quality of life in patients with chronic kidney disease undergoing hemodialysis. Pain Management Nursing. 2015;16(5):712-20.
• İtişgen V, Belgüzar K. Hemodiyaliz Hastalarında Ağrı Yönetimi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2016;11(2):18-25.
• Özyiğit S, Karaman E. Hemodiyaliz Hastalarında Ağrı. Turk Neph Dial Transpl 2016; 25 (1): 88-94.
• Yeşil S, Karslı B, Kayacan N, Süleymanlar G, Ersoy F. Hemodiyaliz uygulanan kronik böbrek yetmezlikli hastalarda ağrı değerlendirmesi. Ağrı. 2015;27(4):197-204.
• Brkovic T, Burilovic E, Puljak L. Prevalence and severity of pain in adult end-stage renal disease patients on chronic intermittent hemodialysis: a systematic review. Patient preference and adherence. 2016;10:1131.
• Masajtis‐Zagajewska A, Pietrasik P, Krawczyk J, Krakowska M, Jarzębski T, Pietrasiewicz B, et al. Similar prevalence but different characteristics of pain in kidney transplant recipients and chronic hemodialysis patients. Clinical transplantation. 2011;25(2):E144-E51.
• Ghonemy TA, Allam HM, Elokely AM, Kadry YA, Omar HM. Chronic pain in hemodialysis patients: Role of bone mineral metabolism. Alexandria Journal of Medicine. 2016;52(4):337-42.
• Davtalab E, Naji S, Shahidi S. Comparing the effects of Valsalva maneuver and ice massage at Hoku point methods on pain intensity within the needle insertion to the arteriovenous fistula (AVF) for patients undergoing hemodialysis in the selected hospitals in Isfahan in 2015. International Journal of Medical Research & Health Sciences. 2016;5(5):101-7.
• Güney F, Yıldız GÜ. Hemodiyaliz Hastalarında Ağrı Yönetimi ve Yaşam Kalitesi. Türkiye Klinikleri Nefroloji-Özel Konular. 2015;8(3):60-6.
• Akça N, Arslan D. Hemodiyaliz Tedavisi Alan 65 Yaş Altı Bireylerde Ağrı ve Baş Etme Yöntemleri. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi. 2015;24:278-82.
• Koncicki HM, Brennan F, Vinen K, Davison SN, editors. An approach to pain management in end stage renal disease: Considerations for general management and intradialytic symptoms. Seminars in dialysis; 2015: Wiley Online Library.
• Bourbonnais FF, Tousignant KF. The pain experience of patients on maintenance hemodialysis. Nephrology Nursing Journal. 2012;39(1):13.
• Öztürk Birge A, Mollaoğlu M. Hastaların ağrı inançları ve ağrıyı yönetmede kullandıkları ilaç dışı yöntemler. Ağrı Dergisi. 2016;30(2):84-92.
• Baird AJ, Haslam RA. Exploring differences in pain beliefs within and between a large nonclinical (workplace) population and a clinical (chronic low back pain) population using the pain beliefs questionnaire. Physical Therapy. 2013;93(12):1615-24.
• Babadağ B, Alparslan GB. Hemşirelik Öğrencilerinin Ağrı İnançları. Sted. 2017;26(6):244-50.
• Babadağ B, Alparslan GB, Güleç S. The relationship between pain beliefs and coping with pain of algology patients'. Pain Management Nursing. 2015;16(6):910-9.
• Cornally N, McCarthy G. Chronic pain: the help-seeking behavior, attitudes, and beliefs of older adults living in the community. Pain Management Nursing. 2011;12(4):206-17.
• Berker E, Dinçer N. Chronic pain and rehabilitation. Ağrı. 2005;17(2):10-6.
• Edwards LC, Pearce SA, Turner-Stokes L, Jones A. The pain beliefs questionnaire: an investigation of beliefs in the causes and consequences of pain. Pain. 1992;51(3):267-72.
• Berk H. Kronik Ağrı Yaşantısı ve Ağrı İnançları: Ağrı İnançları Ölçeği’nin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2006.
• Kleinke CL. How chronic pain patients cope with pain: Relation to treatment outcome in a multidisciplinary pain clinic. Cognitive Therapy and Research. 1992;16(6):669-85.
• Madenci E, Herken H, Yağız E, Keven S, Gürsoy S. Kronik ağrılı ve fibromiyalji sendromlu hastalarda depresyon düzeyleri ve ağrı ile başa çıkma becerileri. Türk Fiz Tıp Rehab Derg. 2006;52(1):19-21.
• Karaca S, Demir F, Aşkın R, Şimşek İ. Ağrı ile başaçıkma ölçeği geçerlilik ve güvenilirliği. 5. Türk-Alman Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kongresi Antalya. 1996.
• Harris TJ, Nazir R, Khetpal P, Peterson RA, Chava P, Patel SS, et al. Pain, sleep disturbance and survival in hemodialysis patients. Nephrology Dialysis Transplantation. 2012;27(2):758-65.
• Er MS, Eroğlu M, Altınel EC, Altınel L. Hemodialysis and Pain. Turkish Nephrology Dialysis and Transplantation Journal 2013;22(2):167-70.
• Jesus ACFd, Oliveira HA, Paixão MOR, Fraga TP, Barreto FJN, Valença MM. Clinical description of hemodialysis headache in end-stage renal disease patients. Arquivos de neuro-psiquiatria. 2009;67(4):978-81.
• Caplin B, Kumar S, Davenport A. Patients' perspective of haemodialysis-associated symptoms. Nephrology Dialysis Transplantation. 2011;26(8):2656-63.
• Yüksel A, Tambağ H, Karakoyun A. The Relationship between Pain Beliefs and Psychiatric Symptoms of Patients with Fibromyalgia Syndrome. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi. 2019;21(3):238-42.
• Dogan N, Goris S. The effect of pain levels and pain beliefs of elderly people living in nursing home on quality of life. Int J Caring Sci. 2018;11(2):947-54.
• Topcu SY. Relations among pain, pain beliefs, and psychological well-being in patients with chronic pain. Pain Management Nursing. 2018;19(6):637-44.
• Berk HÖS. The biopsychosocial factors that serve as predictors of the outcome of surgical modalities for chronic pain. Agri. 2010;22(3):93-7.