Bibliometric Analysis of Studies on Medication Adherence in Kidney Transplantion Patients: Mapping the Literature and Analyzing Trends

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 2, 77 - 84, 31.05.2025

Hatice Özsoy , Esra Özkan

https://doi.org/10.47565/ndthdt.2025.99

Öz

Aim: Non-compliance with immunosuppressive drugs after transplantation is a common problem. Ensuring drug compliance in kidney transplant patients is of critical importance both in terms of preserving the quality of life of patients and keeping the transplanted organ functional in the long term.

Objective: The aim of this bibliometric study is to reveal the trends, scientific productivity, and collaboration patterns in the literature on medication adherence among kidney transplant patients.

Materials and Methods: Bibliometric analysis and literature mapping method were used in the study. In this study, a total of 772 publications were accessed from the Elsevier SCOPUS database as a result of a search conducted on August 15, 2024. A total of 633 publications on nursing and medicine were analyzed. In the study, MS Excel program was used to give percentage and frequency distributions of the data and to present table visualizations, and VOSviewer was used for visual network analysis.

Results: It was determined that the most publications on medication adherence in kidney transplant patients were made in 2021 (n=60, 9.47%), the journal with the most publications on the subject was “Transplantation”, and the most cited journal was “American Journal of Managed Careen”. The most frequently used keywords by the authors were “kidney transplantation”, “medication adherence” and “renal transplantation”. The United States of America was found to be the country with the highest number of publications on the subject.

Conclusion: Studies on medication adherence in kidney transplant patients have been increasing in recent years. This rise is thought to hold significant importance in maintaining organ health over the long term and improving the quality of life for kidney transplant patients. Bridging the knowledge gaps in this area is achievable through the integration of multidisciplinary approaches and technological innovations. Therefore, it is recommended that future research focus on the effects of individual differences, the impact of educational and counseling programs, and the role of technological support in enhancing adherence.

Anahtar Kelimeler

Bibliometrics , Kidney Transplantation , Patient , Medication Adherence

Böbrek Nakli Hastalarında İlaç Uyumu ile İlgili Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi: Literatürün Haritalanması ve Eğilimlerin İncelenmesi/ Bibliometric Analysis of Studies on Medication Adherence in Kidney Transplantion Patients: Mapping the Literature and Analyzing Trends

Öz

Giriş: Nakil sonrası bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlara uyumsuzluk yaygın bir sorundur. Böbrek nakli hastalarında ilaç uyumunun sağlanması hem hastaların yaşam kalitesinin korunması hem de nakledilen organın uzun vadede fonksiyonel kalması açısından kritik bir öneme sahiptir.

Amaç: Bu bibliyometrik çalışmanın amacı, böbrek nakli hastalarının ilaç uyumu ile ilgili literatürdeki eğilimleri, bilimsel üretkenliği ve iş birliklerini ortaya koymaktır.

Gereç ve Yöntem: Araştırmada bibliyometrik analiz ve literatür haritalama metodu kullanıldı. Bu çalışmada, 15.08.2024 tarihinde Elsevier SCOPUS veri tabanında gerçekleştirilen tarama sonucunda toplam 772 yayına ulaşıldı. Hemşirelik ve tıp konu alanı olan 633 yayın incelemeye alındı. Araştırmada verilerin yüzde, frekans dağılımlarını vermek ve tablo görseli sunmak için MS Excel programı ve görsel ağ analizinde ise VOSviewer kullanıldı.

Bulgular: Böbrek nakli hastalarının ilaç uyumu ile ilgili en çok yayının 2021 yılında (n=60, %9,47) yapıldığı, konuya ilişkin en çok yayın yapan derginin “Transplantation”, en çok atıf alan derginin “American Journal of Managed Careen” olduğu belirlendi. Yazarların en sık kullandığı anahtar kelimelerin “kidney transplantation”, “medication adherence” ve “renal transplantation” olduğu saptandı. Konu ile ilgili en çok yayın yapan ülkenin Amerika Birleşik Devletleri olduğu bulundu.

Sonuç: Böbrek nakli hastalarının ilaç uyumu ile ilgili çalışmaların son yıllarda giderek arttığı görüldü. Bu artışın böbrek nakli hastalarında ilaç uyumunun sağlanması, organ sağlığının uzun vadede korunmasında ve hasta yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde önemli bir yer tuttuğu düşünülmektedir. Bu alandaki bilgi boşluklarını kapatmak, multidisipliner yaklaşımların ve teknolojik yeniliklerin entegrasyonu ile mümkündür. Bu sebeple bireysel farklılıkların etkisi, eğitim ve danışmanlık programları veya bu uyum sürecinde teknolojik desteğin etkisine yönelik gelecekte bu araştırmaların da yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bibliyometri , Böbrek Nakli , Hasta , İlaç Uyumu

Etik Beyan

Bu çalışmada SCOPUS veri tabanı kullanımı ile retrospekif bir tarama yapılması sebebi ile etik kurul onayı alınmamıştır.

Kaynakça

• Gandolfini I, Palmisano A, Fiaccadori E, Cravedi P, Maggiore U. Detecting, preventing and treating non-adherence to immunosuppression after kidney transplantation. Clin Kidney J.2022;15(7):1253–74. doi:10.1093/ckj/sfac017
• Rawashdeh B, AbuAssi M, Al-Adwan Y, El-Hinnawi A. A Bibliometric Analysis of the most cited journal articles in kidney transplantation. Cureus. 2023;15(4):e38104. doi:10.7759/cureus.38104
• Jun H, Hwang JW. The most influential articles on kidney transplantation: A PRISMA-compliant bibliometric and visualized analysis. Medicine. 2022;101(3):E28614. doi:10.1097/MD.0000000000028614
• Ranahan M, Von Visger J, Kayler LK. Describing barriers and facilitators for medication adherence and self-management among kidney transplant recipients using the information-motivation-behavioral skills model. Clin Transplant. 2020;34(6):e13862. doi: 10.1111/ctr.13862
• Mellon L, Doyle F, Hickey A, Ward KD, de Freitas DG, McCormick PA, et al. Interventions for increasing immunosuppressant medication adherence in solid organ transplant recipients. Cochrane Database Syst Rev. 2022;9(9):CD012854. doi: https://doi.org/10.1002/14651858.CD012854.pub2
• Rebafka A. Medication Adherence After Renal Transplantation—a Review of the Literature. J Ren Care. 2016;42(4):239–56. doi: 10.1111/jorc.12181
• Achille MA, Ouellette A, Fournier S, Vachon M, Hébert M. Impact of stress, distress and feelings of indebtedness on adherence to immunosuppressants following kidney transplantation. Clin Transplant. 2006;20(3):301–6. doi:10.1111/j.1399-0012.2005.00478.x
• Johnston A. Equivalence and interchangeability of narrow therapeutic index drugs in organ transplantation. Eur J Hosp Pharm. 2013;20(5):302–7. doi:10.1136/ejhpharm-2012-000258
• Helmy R, Zullig LL, Dunbar-Jacob J, Hughes DA, Vrijens B, Wilson IB, et al. ESPACOMP Medication Adherence Reporting Guidelines (EMERGE): A reactive-Delphi study protocol. BMJ Open. 2017;7(2):e013496. doi:10.1136/bmjopen-2016-013496
• Nevins TE, Nickerson PW, Dew MA. Understanding medication nonadherence after kidney transplant. J Am Soc Nephrol. 2017; 28(8): 2290–301. doi:10.1681/ASN.2017020216
• Hucker A, Bunn F, Carpenter L, Lawrence C, Farrington K, Sharma S. Non-adherence to immunosuppressants following renal transplantation: a protocol for a systematic review. BMJ Open. 2017;7(9):e015411. doi: 10.1136/bmjopen-2016-015411
• Samal L, Bates DW. To err is human: Lessons from patient safety research for transplant care. Clin J Am Soc Nephrol. 2014;9(5): 845–7. doi: 10.2215/CJN.02850314
• Taber DJ, Fleming JN, Su Z, Mauldin P, McGillicuddy JW, Posadas A, et al. Significant hospitalization cost savings to the payer with a pharmacist-led mobile health intervention to improve medication safety in kidney transplant recipients. Am J Transplant. 2021;21(10):3428–35. doi: 10.1111/ajt.16737
• Couzi L, Moulin B, Morin MP, Albano L, Godin M, Barrou B, et al. Factors predictive of medication nonadherence after renal transplantation: A french observational study. Transplantation. 2013;95(2):326–32. doi: 10.1097/TP.0b013e318271d7c1
• Villeneuve C, Rousseau A, Rerolle JP, Couzi L, Kamar N, Essig M, et al. Adherence profiles in kidney transplant patients: Causes and consequences. Patient Educ Couns. 2020;103(1):189–98. doi: 10.1016/j.pec.2019.08.002
• Donthu N, Kumar S, Mukherjee D, Pandey N, Lim WM. How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. J Bus Res. 2021;133:285–96. doi: 10.1016/j.jbusres.2021.04.070
• Özkan E, Sürmeli Ş. Bibliometric analysis and science mapping in surgical site infection: descriptive research. Turkiye Klin J Nurs Sci. 2023;15(3):584–92. doi:10.5336/nurses.2023-95625
• Ozkan E. Intensive care unit carbon footprint: A bibliometric and document content analysis. Nurs Crit Care. 2024:1–8. doi: 10.1111/nicc.13142
• Yılmaz K. Sosyal bilimlerde ve eğitim bilimlerinde sistematik derleme, meta değerlendirme ve bibliyometrik analizler. MANAS Sos Araştırmalar Derg. 2021;10:1457–90. doi: 10.33206/mjss.791537
• Van Eck NJ, Waltman L. Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics. 2010;84(2):523–38. doi: 10.1007/s11192-009-0146-3
• Aria M, Cuccurullo C. bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. J Informetr. 2017;11(4):959–975. doi: 10.1016/j.joi.2017.08.007
• Rawashdeh B, AlRyalat SA, Abuassi M, Prasad R, Cooper M. Unveiling transplantation research productivity of United States: A bibliometric analysis. World J Transplant. 2023;13(6):391–402. doi: 10.5500/wjt.v13.i6.391.