Hisse Senedi Gruplandırma Duyurularının Piyasa Fiyatına Etkisi: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 19, 30.06.2023

Fatih Konak , Kemal Şakrak

Öz

Etkin piyasa kavramı ilk olarak Fama (1970) tarafından ortaya konulurken, ekin bir piyasada
menkul kıymetlerle ilgili tüm bilgilerin eş anlı olarak fiyatlara yansıdığı iddia edilmiştir. Bu
perspektifte, etkin olan bir piyasada ortalamanın üzerinde getiri elde etmek için herhangi
bir teknik veya temel analiz yöntemi kullanılmasının katkı sağlamayacağı
öngörülmektedir. Diğer taraftan, piyasa katılımcılarının karar alma süreçlerinde bilgiyi ne
derece etkili kullandığı, verilen kararlarda yatırımcının nelerden etkilendiği, hangi
faktörlerin karar alma sürecini belirlediği ve yatırımcının finansal kararlarda nasıl
davrandığı davranışsal finans ile ortaya konulmaktadır. Bu yaklaşıma göre, piyasa
hareketlerinin tahmin edilebilir olmasında belli yanılgılar ve trendlerin kullanılabileceği
ifade edilmektedir. Bu çerçevede çalışmanın amacı Borsa İstanbul bünyesinde 01.07.2021–
03.01.2022 tarihleri arasında hisse senedi gruplandırma duyurularının piyasa fiyatına olası
etkisini ortaya çıkarmaktır. Belirlenen tarih aralığında farklı pay gruplarına geçiş yapan ve
veri devamlılığı sağlayan110 şirkete ait günlük kapanış fiyatları Olay Çalışması yöntemi ile
analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, yukarı yönlü ilgili pazarı değişen hisse
senetlerinde, duyuru günü %5 düzeyinde istatiksel olarak anlamlı ortalama anormal getiri
tespit edilirken, aşağı yönlü pazar hareketleri gösteren hisse senetlerinin duyuru günü
negatif ancak istatiksel olarak anlamlı olmayan Ortalama Anormal Geriti (AAR)
gözlemlenmiştir. Diğer taraftan, farklı inceleme pencerelerinde negatif ve pozitif yönlü
kümülatif değerlerin bir trend takip etmediği ortaya çıkarken, toplam inceleme
dönemindeki negatif kümülatif ortalama anormal getiriler (CAAR) dikkat çekmiştir. Tüm
sonuçları birlikte değerlendirdiğimizde, istatiksel olarak anlamlı değerlerin varlığı
piyasanın bu duyurular noktasında etkin olmadığı sonucunu ortaya çıkartmıştır. Ayrıca,
piyasa katılımcıları tarafından yukarı veya aşağı yönlü pazar değişimlerinin hisse senedi
fiyatları üzerinde bir etkisinin varlığı dikkate alınabilir bir bilgi seti olarak değerlendirilebilir

Anahtar Kelimeler

Hisse Senedi Gruplandırma, Borsa İstanbul, Piyasa Anomalileri, Olay Çalışması

Kaynakça

• Aydıner, H. E. & Erdinç A. (2019), Endeks Etkisi: Getiri Oranlarının Endeks Değişimlerine Olan Reaksiyonunun Borsa İstanbul’da Analizi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 75, No.4, ss. 1347 – 1382.
• Bailey, E.E. & Baumol J.W. (1984), Deregulation and the Theory of Contestable Markets, Yale Journal On Regulation(1), Ss.111 – 137.
• Bekçioğlu, S., Öztürk, M. & Kaderli, Y. (2004), Kurulan İşbirliklerinin İMKB’ ye Kayıtlı İzocam, Çelebi ve Netaş Firmalarının Hisse Senetleri Üzerindeki Etkisinin Ölçülmesi: Bir Olay Etüdü Denemesi, MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, 21, ss. 43–48.
• Berk, N. (2005). Finansal Yönetim. İstanbul. Türkmen Kitapevi.
• Bayazıtlı, E., Kaderli. Y. & Eymen Gürel (2008), Kar Payı Dağıtma Duyurularının Firmaların Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: İMKB’ ye Kayıtlı Taş Toprağa Dayalı Sanayide Faaliyet Gösteren Bazı Firmalar Üzerinde Bir Olay Etüdü Çalışması, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Sayı 26, ss. 1–16.
• Bostancı, F. (2003), Davranışçı Finans. İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu Denetleme Dairesi.
• Campbell, J. Y., Lo, A. W., & Mackinlay, A. C. (1997), The Econometrics of Financial Markets. New Jersey, Princeton University Press.
• Chi, L. C., & Tang, T. C. (2007). Impact of Reorganization Announcements on Distressed-stock returns, Economic Modelling, 24(5), ss.749-767.
• Çermikli, H. (2002). Piyasa Gücü ve Firma Davranışları, Atlas Yayın Dağıtım, Ankara.
• Decamps, J.P. & Lovo, S. (2002), Risk Aversion and Herd Behavior in Financial Markets. Erişim Tarihi: 15 Nisan 2021. Http://Ssrn.Com/Abstract=301962
• Değer, A., & Ertan, Y. (2008), Yatırım Fonu Seçim Kararlarında Çerçeveleme Etkisi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, ss.174-184.
• Dobbins, R., Witt, S., & Fielding, J. (1994), Portfolio Theory and Investment Management. Oxford. England.
• Döm, S. (2003), Yatırımcı Psikolojisi. İstanbul, Değişim Yayınları.
• Eken, M. H. (2002), Temel Yatırım Analizi ve Hisse Senedi Değerleme Yöntemleri, İstanbul, Marmara Üniversitesi Ders Notları.
• Fama, E. F. (1970), Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work, The Journal of Finance, 383-417.
• Günal, M. (2006), Para Banka ve Finansal Sistem, Ankara, Yeni Dönem.
• Hull, J. C. (2002), Options, Futures, & Other Derivatives, New Jersey, Prentice Hall.
• Jain, P. C. (1987), The Effect on Stock Price of Inclusion in or Exclusion from the S&P 500, Financial Analysts Journal, 43 (1), ss.58-65.
• Jones, E., Danbolt, J., & Hirst, I. (2004), Company Investment Announcements and the Market Value of the Firm, The European Journal of Finance, 10(5), ss.437-452.
• Kaderli, Y. (2007), Yapılan İhracat Bağlantılarının İlgili Firmaların Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkisinin Olay Etüdü ile İncelenmesi: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’ndaki Bazı Firmalar Üzerine Bir Uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S.36, ss 144-154.
• Kaderli, Y. & Demir, S. (2009), Yatırım Kararı Duyurularının Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkisinin Ölçülmesi: Olay Etüdü Yöntemi, SMMMO Mali Çözüm Dergisi, Sayı 91, ss. 45–65.
• Kahneman, D. & Tversky, A. (1974), Judgement under Uncertainly: Heuristics and Biases, Sciene, Vol. 185, No: 4157, ss. 1124-1131,
• Kandır, S. Y. & Soner Y. (2012), Kurumlar Vergisi Oranındaki Değişikliğin Hisse Sendi Getirileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Maliye Dergisi, Sayı 163, ss. 170-186.
• Karan, M. B. (2013), Yatırım Analizi ve Portföy Yönetim, 4. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara.
• Kiyilar, M. (1997), Etkin Pazar Kuramı ve Etkin Pazar Kuramının İMKB’de İrdelenmesi– Test Edilmesi, İstanbul, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları.
• Konak, F. & Özkahveci, E. (2021), İslami Finans Perspektifinin Finansal Piyasalara Etkisi: Katılım 50 Endeksi Üzerine Bir Uygulama, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, ss.217-239.
• Markowitz, H. (1952), The utility of wealth, Journal of political Economy, 60(2), ss.151-158.
• Mutan, Oya C. & Topcu, A. (2009), Türkiye Hisse Senedi Piyasasının 1990–2009 Tarihleri Arasında Yaşanan Beklenmedik Olaylara Tepkisi, SPK Araştırma Raporu, Ankara.
• Özçam, F. (1996), Teknik Analiz ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Sermaye Piyasası Kurulu, 115-116.
• Parasız, İ. & Yıldırım, K. (1994), Uluslararası Finansman ve Teori Uygulaması. Bursa, Ezgi Kitapevi Yayınları.
• Rabin, M. (1998), Psychology and Economics, Journal of Economic Literature, Vol. 36i, No. 1
• Ross, S. A., Westerfield, R. W., & Jaffe, J. F. (2002), Corporate Finance, Newyork, Mcgraw Hill. Inc.
• Sakarya, Ş. (2009), İmkb Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Şirketlerin Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ve Hisse Senedi Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Olay Çalışması (Event Study) Yöntemi ile Analizi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 13, ss. 147–162.
• Shah, S.Z.Ali., Hasan M. & Muhammad S. A. (2007), Impact of Macroeconomic Announcement on the Stock Prices: An Empirical Study on the Pakistani Stock Market, The Business Review, Cambridge, Vol. 9, No. 1, December.
• Sharpe, W. F. (1963), A Simplified Model for Portfolio Analysis. Management Science, 9(2), ss.277-293.
• Taner, B. & Akkaya, C. (2009), Sermaye Piyasası Faaliyet Alanı ve Menkul Kıymetler, Ankara, 2009.
• Thaler, R. (1980), Toward A Positive Theory of Consumer Choice, Journal of Economic Behavior and Organization 1.
• Tong, L. (2010), Event Study Analysis of Share Price and Stock Market Index Data, Department of Computing Science and Mathematics, University of Stirling.
• Tufan, E. (2008), Davranışsal Finans, Ankara, İmaj Yayıncılık.
• Turan, Ş. (2010), Davranışsal Finans Perspektifinden Döviz Piyasasında Etkin Piyasalar Hipotezinin Test Edilmesi, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 2010.