ÖZEL HUKUK YARGILAMALARINDA UZMAN GÖRÜŞÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÇELİŞKİLERİN GİDERİLMESİ
Yıl 2024,
, 123 - 142, 31.07.2024
Reşat Gökhan Basan
Öz
Bazı davaların çözümü özel bilgi veya teknik beceri gerektirir. Bu davalar açısından davanın tarafları (davalı veya davacı) iddia ve savunmalarını desteklemek için yetenek, bilgi veya deneyime sahip kişilerin görüşlerine başvurabilirler. Özellikle hâkimin konuyla ilgili olarak mahkeme bilirkişisinden istediği bilirkişi raporu bir tarafın menfaatlerine aykırı olduğunda, muhtemelen bu taraf mahkemeye uzman görüşü sunmayı değerlendirecektir. Bu durumda hâkim, davayı sonuçlandırabilmek için bu raporları/görüşleri dikkate almak zorundadır. Bu durum, hâkimin bu raporların doğruluğunu ve eksiksizliğini peşinen kabul ettiği anlamına gelmese de, hâkimin davayla ilgili nihai kararını verirken bu raporları değerlendirmesi gerekir. Öte yandan, uzman görüşleri, hâkimin mahkeme bilirkişisinden istediği rapor veya davanın karşı tarafının sunduğu diğer uzman görüşleriyle çelişebilir. Bu halde hâkimin yapması gereken bu raporlar arasındaki uyuşmazlıkları çözmektir.
Etik Beyan
Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın SOSYAL BİLİMLER ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ’nin tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim.
Kaynakça
- Akil, C. (2011). “Medenî Yargılama Hukukunda Mahkeme Tarafından Atanan Bilirkişi-Uzman Tanık Ayrımı”, Ankara Barosu Dergisi S. 2, ss. 171-183
- Aktepe Artık, S. (2014). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Medenî Usûl Hukukunda Adil Yargılanma Hakkı, Ankara
- Çayan, G. (2013). Medenî Usul Hukukunda Bilirkişilik Müessesesi (Bilirkişilik), İstanbul
- Görgün, L. Ş, Börü, L, Toraman, B., Kodakoğlu, M. (2017). Medenî Usul Hukuku, 6. Baskı, Ankara
- Haack, S. (2015). “The Expert Witness: Lessons from the U.S. Experience Humana”. Mente Journal of Philosophical Studies, 2015, Vol. 28, 39-7
- Haack, S. (2011). “Evidence and Inquiry” (1993: second, expanded ed., Amherst, NY: Prometheus Books, 2009); “Epistemologia: Chi Ne Ha Bisogno?” Epistemologia, XXXIV
- Haydock, R. veSonsteng, J. (1999). “Trial Advocacy Before Judges, Jurors, and Arbitrators”, St. Paul
- Hille, C. P. (2017). Die Qualifikation des prozessbegleitenden Privatgutachtens als qualifizierter Parteivortrag und deren prozessualen Auswirkungen, DS 2017
- Kiraz, T. Ö. (2012). 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Getirilen Yenilikler, Ankara
- Kuru, B. (2015). Medenî Usul Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları
- Işık, S. (2015). Uzman Görüşü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Özbek, M. S. (2017). Uzman Görüşünün Yargılamada Değerlendirilmesi, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Y. 4, S. 1, ss. 63-162
- Öztek, S. (2014). Bilirkişi Raporunun Hâkimi Bağlamaması, Ejder Yılmaz’a Armağan, C. II, Ankara: Yetkin Yayınları
- Pekcanıtez, H, Atalay O. ve Özekes, M. (2013). Medenî Usul Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları
- Pekcanıtez, H. (2009). “Özel Uzman (Bilirkişi) Görüşü ve Değerlendirilmesi”, Saim Üstündağ’a Armağan, Ankara, ss. 397-418
- Sümer, H. H. (2017). Hukuka Giriş, Kavramlar ve Kurumlar, Konya
- Sarısözen, M. S. (2014). “Özel Bilirkişi”, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, C. 1, Ankara, ss. 1699-1737
- Tanrıver, S. (2016a). Medenî Usûl Hukuku, C. 1, Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması, Ankara
- Tanrıver, S. (2016b). Yargıda Bilirkişilik, Ankara
- TDK Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts& guid=TDK.GTS.5a5668c00b0b79. 14234731, E.T. 09.01.2018
- Timmerbeil, S. (2003). “The Role of Expert Witnesses in German and U.S. Civil Litigation”, Annual Survey of International & Comparative Law, Volume 9, Issue 1, Article 8
- Toraman, B. (2017). Medenî Usul Hukuku’nda Bilirkişi İncelemesi, Eskişehir
- Ververk, R. (2009). “Comparative Aspects of Expert Evidence in Civil Litigation”, The International Jourmal of Evidence and Proof, Sa. 13, 2009
- Yazıcı Tıktık, Ç. (2011). “HMK m. 293’teki Uzman Görüşü Kurumu ile Anglo-Sakson Hukuk Sistemlerindeki Uzman Tanık Kurumunun Karşılaştırılması”, MİHDER, C. 7, S. 2011/3
- Yıldırım, M. K. (2004). “Bilirkişi Delilin Mukayeseli Hukuk ve Türk Hukukundaki Durumu”, 75. Yaş Günü İçin Baki Kuru Armağanı, Ankara 2004