MERKEZİ YÖNETİM VE YEREL YÖNETİM ARASINDAKİ MALİ İLİŞKİDE BELEDİYELERİN ROLÜ: KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Yıl 2013, Cilt: 5 Sayı: 2, 77 - 92, 01.12.2013

Hayal Yetkin

Öz

Local governments are important and indispensable units of public administration. The number of local governments’ services is increasing with rapid urbanization and migration resulting from population growth. Local governments are supposed to have regular financial resources to fulfill their services. In many countries, there are different function/service and income distribution systems between central government and local governments. In this study, function/service and income distribution subjects in local governments will be discussed by examining France and Turkey samples. The aim of this study is to examine the role of municipalities in financial relationship between central government and local governments

Anahtar Kelimeler

Central government, local governments, intergovernmental fiscal relations, France, Turkey

MERKEZİ YÖNETİM VE YEREL YÖNETİM ARASINDAKİ MALİ İLİŞKİDE BELEDİYELERİN ROLÜ: KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Öz

Yerel yönetimler, kamu yönetiminin önemli ve vazgeçilmez birimleridir. Hızlı kentleşme ve göç sonucunda ortaya çıkan nüfus artışıyla birlikte yerel yönetimlerin yerine getirdikleri hizmetlerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Yerel yönetimlerin üstlendikleri görevleri yerine getirebilmesi ve varlığını sürdürebilmesi için düzenli mali kaynağa sahip olmaları gerekmektedirnoktada, pek çok ülkede yerel yönetimlere ilişkin farklı görev ve gelir paylaşımı sistemi uygulanmaktadır. Bu çalışmada yerel yönetimlerde görev/hizmet bölüşümü ve gelir bölüşümü konuları Fransa ve Türkiye örnekleri incelenerek ele alınacaktır. Çalışmanın amacı seçilen iki ülkede merkezi yönetim ve yerel yönetim arasındaki mali ilişkide yerel yönetimler içerisinde temel yönetim birimi olan belediyelerin merkezi yönetimle olan mali ilişkisini incelemektir

Anahtar Kelimeler

Merkezi yönetim, yerel yönetimler, İdarelerarası mali ilişkiler, Fransa, Türkiye

Kaynakça

• Akçakaya, Murat, “Fransa’da Yerel Yönetimler ve Halkın Karar Alma Sürecine Katılımı”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2003, Cilt: 5, Sayı: 1, ss. 153-174.
• Altay, Oğuzhan, Altay, Asuman (2011), Türkiye’de İdarelerarası Gelir Bölüşümü ve http://193.25.125.6/Yerel_Yonetimler_Forumu_2011/Sunum_Metinleri/Nasuh_O guzhan_Altay_Asuman_Altay.pdf, Erişim Tarihi: 17.07.2012.
• Canatan, Bilal, “Fransa’da 28 Mart 2003 Anayasa Değişikliği: Üniter Devlette
• Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması”, Avrupa Perspektifinde Yerel Yönetimler içinde, Editör: Özgür, Hüseyin, vd., Alfa Aktüel Yayınları, İstanbul, 200 Çetinkaya Özhan, Demirbaş, Tolga, Belediye Gelirlerinin Analizi ve Mali Özerklik Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırmaları Konferansları, 53. Seri, 2010.
• Ekici, Birol, Toker, M. Cem, “Avrupa’da ve Ülkemizde Yerel Yönetimlerin Denetimi ve Etkinliği”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2005, Cilt: 14, Sayı: 1, ss. 5-28.
• Şinik, Bilal, Avrupa’dan Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Örnekleri, İstanbul, Türkmen Kitabevi, 2012.
• Eliçin Arıkan, Yeşeren, Avrupa Perspektifinde Yerel Yönetimler içinde, Editör: Özgür, Hüseyin, vd., İstanbul, Alfa Aktüel Yayınevi, 2006.
• Erbay, Yusuf, “Fransa’da İdari Sistem ve Yerel Yönetimler”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 1994, Cilt: 8, Sayı: 2, ss. 58-74.
• Gezer, Bekir, “Fransız ve Türk Yerel Yönetim Sistemlerinin Mukayesesi ve Ülkemiz Açısından Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Denetim Dergisi, 2004, Cilt: 9, Sayı: 1.
• Hertzog, Robert, “Local Government In France”, Local Government In the Member States Of the European Union: A Comparative Legal Perspectiveiçinde, Madrid, INAP, 2012.
• IULA EMME, Yönetimler Arası İlişkiler Yerel Yönetimlerin Geliştirilmesi Programı El Kitapları Dizisi, İstanbul, Kent Basımevi, 1993.
• Karahanoğulları, Onur, Fransa’da Kamu Yönetimi, Kamu Yönetimi Ülke İncelemeleri İçinde, Ankara, İmge Kitabevi, 2009.
• Karaarslan, Mehmet, Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformu Bağlamında Yerel Yönetimlerin Özerkliği ve Denetimi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (İdare Hukuku) Anabilim Dalı,Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2007.
• Kaya, Yeşim, Avrupa Birliği’nde ve Türkiye’de Yerel Yönetim Politikaları, Subsidiarite İlkesi Bağlamında Gelişmeler ve Karşılaştırmalı Değerlendirmeler, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Keleş, Özlem, İl Yönetiminde Bir Yerel Yönetim Organı Olarak İl Özel İdareleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Lugan, Jean Claude, The New Face of Local Government In France, Melbourne. The Swinburne Institute For Social Research Publications, 2001.
• Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Mahalli İdarelerin Türlerine Göre Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Alınan Payları ve Toplam Gelirler, http://www.migm.gov.tr/Istatistik/Mahalli_Idarelerin_Turlerine_Gore_Genel_But ceVergiGelirlerinden_Alinan_Paylari_ve_Toplam_Gelirler.pdf, Erişim Tarihi: 02012. www.migm.gov.tr
• Mutluöner, M. Kamil, Öner, Erdoğan, Teoride ve Uygulamada Mahalli İdareler Maliyesi, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009.
• Özer, M. Akif, “Yerel Yönetimlerin Denetimi ve Ülkemizde Yaşanan Son Gelişmeler”, Türk İdare Dergisi, 2004, Sayı: 444,ss. 139-177.
• Parlak, Bekir, Avrupa Perspektifinde Yerel Yönetimler içinde, Editör: Özgür, Hüseyin, vd., İstanbul, Alfa Aktüel Yayınevi, 2006.
• Tavşancı, Aykut, “Türkiye’de Yerel İdarelerin Vergilendirme Yetkisi ve 1982
• Anayasası”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2004, Cilt: 4, Sayı, 1, ss. 1
• Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV), Yerel Yönetim Sistemleri Türkiye ve Fransa, İspanya, İtalya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, İstanbul, Tesev Yayınları, 2009.
• Türkoğlu, İrfan, Yerel Yönetimlerde Mali Reform Arayışları: Türkiye’de Belediyelerde Mali Özerklik ve Belediye Başkanlarının Mali Özerklik Algılaması, T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın No: 2009/389, Ankara, 2009.
• Tortop, Nuri, “İspanya’da Yerel İdareler ve Mali Olanakları”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 1994,Cilt: 3, Sayı: 6, ss. 57-60.
• Ulusoy, Ahmet, Akdemir, Tekin, Mahalli İdareler Teori, Uygulama, Maliye, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2004. 1981 Tarih ve 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu