Yapay Zeka İslamî Finansa Canlılık Katabilecek mi? Bir Dünya Akademisi Örneği

Yıl 2021, , 311 - 324, 30.12.2021

Kausar Abbas Muhammad Hafeez

https://doi.org/10.14395/hid.931401

Cited By: 1

Öz

Modern Yapay Zeka (AI) yükselişi finans dünyasını dönüştürmüş ve finansal kurumlar bunu rekabet üstünlüğü elde etmek için eşi görülmemiş bir meydan okuma olarak görmüştür. Bu makalenin temel amacı, dünyanın dört bir yanından İslami finans uzmanlarının görüş ve değerlendirmelerine dayanan İslami finans ve yapay zeka ilişkisini analiz etmektir. Bu sebeple görüşleri toplamak için amaca uygun örnekleme yöntemi takip edildi. Anlatı analizi kullanılarak bilgiler tahlil edilmiştir. Görüşlerine başvurulan doçent ve profesörler yazarın teker teker bildiği akademisyenlerdir. Bunların görüşleri Facebook, WhastApp, email gibi sosyal medya yoluyla alınmıştır. Katılımcı akademisyenler; Malezya, İngiltere, Katar, Almanya, Türkiye, Endonezya, Brunei, Suudi Arabistan, Ürdün, ABD ve Pakistan’dan seçilmiştir. Görüşlerinin toplanması bir ay gibi bir süre almıştır. Katılımcıların çoğunluğu, yapay zekanın neredeyse her alanda önemli bir rol oynayabileceği konusunda hemfikirdir. Yapay zeka, teknik alanlarda insan düşüncesini büyük ölçüde kopyalayabilir. Yapay Zeka/Makine Öğrenimi ve Veri Analitiği, bankacılık hizmetleri otomasyonu, robo-danışmanlar, otomatik ticaret, veri hizmetleri (Reuters ve Bloomberg gibi), emtia ticareti, varlık yönetimi, derecelendirme kuruluşu hizmetleri ve yazılım (IOS/Android) geliştirme gibi otomasyon ve veri içeren çözümler sağlayabilir. Blockchain münferit bir durumdur. (kripto paralar üzerinedir. Fakat süreç hızı yavaştır). Ancak İslami finansın kısa vadede başarısı, blockchainin gelişmesi ve yeni uygulama alanları açmasına rağmen onun yerine makine öğrenimi ve veri analitiği ile olabilir. İslami finans Pakistan gibi bazı ülkelerde şahsiyetlerle işleyen bir finanstır. Bu yüzden yapay zeka kısa sürede inandırıcı bir güven oluşturarak gerçek kişinin yerini alamaz. Uzun dönemde ise zamanla robot şeriat danışmanı yaygınlaşıp ünlenebilir. Teknoloji gerçekten önemlidir. Belki yapay zeka İslami finansa insanları daha fazla finansal yapma konusunda yardım edecektir. Fakat bu iyi bir netice değil gibi durmaktadır. Bununla birlikte, yapay zekayı reel sektörü desteklemek için nasıl kullanabileceğimiz konusu üzerinde durabiliriz. İslami bankalar, fonlarını müşterilere tahsis ederken Mudaraba ve muşaraka gibi ortaklığa dayalı finansal araçları kullanmaktan korkuyorlar. Bunun nedeni ise kontrol fonksiyonudur. Yapay Zeka, bu mualelerin kontrolüne yardımcı olabilir mi? Eğer olabilirse bu çok iyidir. Her şeye rağmen, bu çalışma, eğer biz ileri seviyelerde daha fazla sistem arşivleyebilirsek bunun müthiş bir gelişme olacağını ön görmektedir. Fakat biz bunu yapmak için gerekli programlamanın miktarı konusunda farkındalığımız var mı? Ana çerçeveyi oluşturduktan sonra, İslami finansın tahfifi ve şer’î çerçeveye adapte olmak dah az enerji ile mümkün olabilir. Bu çalışma yapay zekanın İslami finansın gücünü artıracağı için onun potansiyel ve gereksinimlerini incelemiştir. Bununla beraber İslami finans çok geniş olduğu için onun detaylarını belirleyip sınırlandırmalıyız. Çalışma, bundan dolayı İslami bankacılık ve finans alanında yapay zeka konusunda bir çok araştırma fırsatlarının kapısını açmıştır. O, İslami bankacılık alanında yapay zekanın gelişimine katkı sunan bir çok yeni yollar keşfetmiştir. Bunun yanında, sunulan çalışmanın, dünyanın dört bir yanındaki İslami finans uzmanlarının görüş ve değerlendirmelerini tartışmak için ilk girişim olduğu görülmektedir. Ayrıca İslami finans ve finansal teknoloji alanında mevcut litertüre bir değer de sunmuş olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, İslami Finans, Yapay Zeka, Dijital Bankacılık, Konvansiyonel Finans

Will Artificial Intelligence Rejuvenate Islamic Finance? A Version of World Academia

Öz

Modern Artificial Intelligence (AI) uprising has transformed the world of finance and financial institutions have taken it as the unprecedented challenge to gain a competitive advantage. The main objective of this paper is to evaluate the nexus of Artificial Intelligence and Islamic finance based on Islamic finance experts’ opinions and assessments across the globe. Therefore, purposive sampling technique has been applied to collect the opinions. Narrative analysis was used to analyze the data. Henceforth, professors and associate professors were contacted through social networks such as WhatsApp, Facebook and emails messages as the author knows these experts individually. The respondents were chosen from Malaysia, UK, Qatar, Germany, Turkey, Indonesia, Brunei, Saudi Arabia, Jordan, USA, and Pakistan. Data were collected in the duration of one month. Majority of the respondents agreed that Artificial Intelligence can play an important role in almost every area. It can replicate human thinking in technical areas to a great extent. AI/Machine Learning & also Data Science & Data Analytics, can provide solutions involving automation and data...e.g banking services automation, robo-advisors, auto-trading, data services (like Reuters & Bloomberg), commodity trading, wealth management, rating agency services, and software (IOS/Android) development. Blockchain is separate (eg on crypto-currencies, but processing speed is slow) but anyway short term success for IF can be with Machine learning & Data Analytics rather than blockchain, but blockchain technology is improving and opening up new areas of application. Furthermore, in some countries, such as Pakistan, Islamic finance is personality driven. So Artificial Intelligence cannot replace actual persons in the short-run to create a credible trust. In the long-run gradually, it may be possible that robo Shariah advisory may be popular. Technology is important indeed. Maybe artificial ıntelligence will help Islamic finance to make people more financialized which is not good. However, we can look into the issue of how can we use artificial intelligence to support real sector. The Islamic banks are scaring to use partnership based financial instruments as Mudarabah and Musharakah when allocating their funds to customers. The reason is control function. Can artificial ıntelligence help to have the control of those deals? If so it is very good.
Nonetheless, this study suggests that it will be great if we can archive such more systems at advance levels, but are we aware of the amount of programming to do that? Having overcome the Main framework, then Islamic Finance mitigation and Sariah framework can be adopted with less efforts. This study explores the needs and potentials of artificial ıntelligence for different avenues as it will improve the performance of Islamic Finance. However, we should specify and narrow it as Islamic finance is very broad. This study, therefore, has opened many future research opportunities in the area of artificial ıntelligence in Islamic Banking and Finance. It discovers many new avenues that contribute to the development of artificial ıntelligence in Islamic Banking. Besides, the present study appears to be the first attempt to discuss the opinions and assessments of the experts of Islamic finance from across the globe. This study also helps to add the value to the existing literature in Islamic finance and financial technology.

Anahtar Kelimeler

Artificial Intelligence, Digital Banking, Islamic Finance, Conventional Finance

Kaynakça

• Abdullah, O. Digitalization in Islamic Finance. Retrieved December 10, 2018 from http://kliff.com.my/wp-content/uploads/2016/09/Sesi-3-Digitalization-of-Islami-Finance-Othman.pdf . 2017.
• Alzaidi, A., & Kazakov, D. ‘Artificial Intelligence for Islamic Banking’, The Journal of Muamalat and Islamic Finance Research, Vol 5 No1, pp.1-16. 2008.
• Bogue, R. (2014). The Role of Artificial Intelligence in Robotics. Industrial Robot: An International Journal, 41(2), 119-123. https://doi.org/10.1108/IR-01-2014-0300
• Bogue, R. The role of artificial intelligence in robotics. Industrial Robot: An International Journal. 2014
• Dirican, C. (2015). The Impacts of Robotics, Artificial Intelligence on Business and Economics. Procedia Social and Behavioral Sciences, 95, 564-573. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.06.134
• Giancaspro, M. (2017). Is a „smart contract‟ really a smart idea? Insights from a legal perspective. Computer Law & Security Review, 33, 825-835. https://doi.org/10.1016/j.clsr.2017.05.007
• Hamet, P., & Tremblay, J. (2017). Artificial Intelligence in Medicine. Metabolism Clinical and Experimental, 69, 36-40. https://doi.org/10.1016/j.metabol.2017.01.011
• Hassabis, D., Kumaran, D., Summerfield, C., & Botvinick, M. Neuroscience-inspired artificial intelligence. Neuron, 95(2), 245-258. 2017.
• Kmeid, R. (2017). Islamic Banker. Retrieved from Will Artificial Intelligence rejuvenate Islamic finance? https://www.islamicbanker.co/2017/08/31/will-artificial-intelligence-rejuvenate-islamic-finance/
• Margaret, A.B. ‘Creativity and artificial intelligence’, The Journal of artificial intelligence, Vol 103 No 1, pp.347-356. 1998.
• Marous, J. Robots and AI invade banking. Retrieved Janurary 1, 2019 from https://thefinancialbrand.com/52735/robots-artificial-intelligence-ai-banking/ 2017.
• Pan, Y. ‘Heading toward Artificial Intelligence 2.0’, Engineering, Vol 2 No 4, pp. 409-413. 2016.
• Rahim, S. M., Mohamad, Z. Z., Bakar, J. A., Mohsin, F. H., & Isa, N. M. Artificial intelligence, smart contract and islamic finance. Asian Social Science, 14(2), 145. 2018.
• Rohaya M. R, Zam, Z. M, Juliana Abu Bakar, Farhana H.M, & Norhayati Md Isa. Artificial Intelligence, smart contracts and Islamic Finance. Asian Social Science, Vol 14 No 2,pp 145-154. 2018.
• Savelyev, A. (2017). Contract law 2.0: „Smart‟ contracts as the beginning of the end of classic contract law. Information & Communications Technology Law, 26(2), 116-134. https://doi.org/10.1080/13600834.2017. 1301036