Evaluation of Entrepreneurship and Innovation Performances of Some Universities in Turkey by Multi-Criteria Decision Making Methods

Yıl 2022, , 610 - 620, 31.12.2022

Mehmet Karahan , Lokman Kızkapan

https://doi.org/10.5961/higheredusci.1105382

Cited By: 1

Öz

Today, the concept of “Entrepreneurial and Innovative University” is frequently encountered. Innovativeness is becoming increasingly important for regions, including universities, as it is in all areas of life. In this context, entrepreneurial and innovative university-based initiatives are an important tool in knowledge and technology transfer and in solving social problems. For this reason, universities in our country; It is very important to transform it into innovative, designer, transparent and quality universities and to reach the place it deserves in international competition. The Turkey entrepreneur and innovative university index has been published annually by TUBITAK since 2012, and with the help of this, universities can work together with both their scientific activities, industry and other collaborations, it is possible for universities to make initiatives as innovation and entrepreneurs, to be successful and to work towards newer goals. In this study, entrepreneurship and innovativeness performances of universities were calculated using the PROMETHEE GAIA method, one of the multi-criteria decision-making methods, using the entrepreneur and innovative university index 2021 data. According to the information obtained as a result of the analysis; the most successful ones in the performance evaluation of alternative universities are respectively; Middle East Technical, Sabanci, Istanbul Technical, Bilkent and Yildiz Technical universities. In addition, a comparison of the top ranked universities and Fırat University, one of the regional universities, was also made in the study and necessary suggestions were developed to improve the identified deficiencies.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurial and innovative university, Third generation university, Performance evaluation, MCDM, Promethee GAIA.

Türkiye’deki Bazı Üniversitelerin Girişimcilik ve Yenilikçilik Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Öz

Günümüzde “Girişimci Üniversite” kavramı ile sıkça karşılaşılmaktadır. Yenilikçilik, yaşamın her alanında olduğu gibi üniversitelerin içinde olduğu bölgeler için de giderek önemini artırmaktadır. Bu kapsamda girişimci ve yenilikçi üniversite kaynaklı girişimler, bilgi ve teknoloji transferinde ve toplumsal sorunların çözümünde önemli bir aracı konumunda bulunmaktadır. Bu sebeple ülkemizdeki üniversitelerin; yenilikçi, tasarımcı, saydam ve kaliteli üniversitelere dönüştürülmesi, uluslararası rekabette hak ettiği yere ulaşması oldukça önemlidir. Türkiye girişimci ve yenilikçi üniversite endeksi 2012 yılından beri yıllık olarak TÜBİTAK tarafından yayınlanmakta olup bunun yardımıyla hem üniversiteler bilimsel etkinliklerini, hem de sanayiyle ve diğer işbirlikleriyle bir arada çalışabilmekte, üniversitelerin yenilikçilik ve girişimci olarak teşebbüslerde bulunması, başarılı olması ve daha yeni amaçlar doğrultusunda çalışması mümkün olabilmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmada, girişimci ve yenilikçi üniversite endeksi 2021 verileri kullanılarak üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performansları çok kriterli karar verme yöntemlerinden, PROMETHEE GAIA yöntemiyle hesaplanmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bilgilere göre; alternatif üniversitelerin performans değerlendirmesinde en başarılı olanlar sırasıyla; Ortadoğu Teknik, Sabancı, İstanbul Teknik, Bilkent ve Yıldız Teknik üniversiteleridir. Ayrıca çalışmada en üst sıradaki üniversiteler ile bölge üniversitelerinden Fırat Üniversitesinin karşılaştırılması da yapılmış ve tespit edilen eksikliklerin iyileştirilmesi için gerekli öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Girişimci ve yenilikçi üniversite, Üçüncü kuşak üniversite, Performans değerlendirme, ÇKKV, Promethee GAIA

Kaynakça

• Audretsch, D.B. (2014). From the entrepreneurial university to the university for the entrepreneurial society, Jour. Technol Transf 39, pp.313-321.
• Clark, B. R. (1998). Creating entrepreneurial universities: Organizational pathways of transformation. Oxford: Pergamon.
• Clark, B. R. (2004). Delineating the character of the entrepreneurial university. Higher education policy, 17(4), 355-370.
• Çelik, Fatih (2021). Bölgesel Kalkınmada Girişimci Üniversite Modeli: Limerick Üniversitesi Örneği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 70-86.
• Çicek, V. ve Töremen, F. (2013). Girişimci ve yenilikçi üniversite olmanın sırrı: Üniversitelerin misyon, vizyon ve değerleri girişimcilik özelliklerini ne kadar tetiklemektedir? Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(9), 16-27.
• Çiftçi, M. (2010). Girişimci üniversite ve üçüncü kuşak üniversiteler. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 341-348.
• Dağlar, H. (2018). Üniversitelerin girişimciliğe bakışı: Devlet ve Vakıf üniversitelerinin stratejik planları üzerine bir inceleme, Uluslararası Yönetim, Ekonomi ve Politika Kongresi 2018, Bildiriler Kitabı, 28-29 Nisan, Bahar İstanbul, 47-55.
• Er, F. ve Yıldız, E. (2018). Türkiye girişimci ve yenilikçi üniversite endeksi 2016 ve 2017 sonuçlarının ORESTE ve faktör analizi ile incelenmesi, Alphanumeric Journal, 6(2), 293-310.
• Etzkowitz, H. (2016). The entrepreneurial university: vision and metrics, Industry & Higher Education, Vol 30, No 2, pp 83–97, doi: 10.5367/ihe.2016.030.
• Etzkowitz, Henry (2013). Anatomy of the entrepreneurial university, Social Science Information 52(3), 486-511.
• Fernández-Nogueira, D., Arruti, A., Markuerkiaga, L., Sáenz, N. (2018). The Entrepreneurıal Unıversıty: A Selectıon Of Good Practıces, Journal of Entrepreneurship Education, Volume 21, Issue 3, pp.
• Gianiodis, P.T. ve Meek, W.R. (2020). Entrepreneurial education for the entrepreneurial university: a stakeholder perspective, The Journal of Technology Transfer 45:1167-1195. https://doi.org/10.1007/s10961-019-09742-z
• Guerrero, M. and Urbano, D. (2012). The development of an entrepreneurial university. J Technol Transf , 37, pp.43-74. https://doi.org/10.1007/s10961-010-9171-x
• Gür, U., Oylumlu, İ.S., Kunday, Ö. (2017). Critical assessment of entrepreneurial and innovative universities index of Turkey: Future directions, Technological Forecasting & Social Change, 123 (2017), 161–168.
• Karagöz, Ö. S., Kocakoç, İ. D. ve Üçdoğruk, Ş. (2020). Girişimcilik ve Yenilikçilik Faaliyetleri Odağinda Türkiye’deki Üniversitelerin Etkinlik Analizi. İzmir İktisat Dergisi, 35(4), 713-723.
• Karahan, M. and Peşmen, S. (2021). Some Universities Performance Evaluation of Entrepreneurship and Innovation in Turkey with Multiple Criteria Decision Making Methods. In: Durakbasa, N.M., Gençyılmaz, M.G. (eds) Digital Conversion on the Way to Industry 4.0. ISPR 2020. Lecture Notes in Mechanical Engineering. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-62784-3_49
• Karahan, M. ve Peşmen, S. (2020). İllerarası Rekabet Gücünün Promethee GAIA Yöntemiyle Analizi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2020(49), 272-287
• Korkmaz, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Bülent Ecevit Üniversitesi Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(2), 209-226.
• Koyuncuoğlu, Ö, ve Tekin, M. (2019). Türkiye’de Girişimci ve Yenilikçi Üniversitelerin Gömülü Teoriye Göre Değerlendirmesi ve Bir Model Önerisi, Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Dergisi, (41), 16-31.
• Odabaşı, Y. (2006). Değişimin ve dönüşümün aracı olarak girişimci üniversite, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(1), 87-104.
• Orhan, Mehmet ve Yalçın, İbrahim (2021). Türkiye’deki Üniversitelerin Girişimcilik ve Yenilikçilik Bakımından Kıyaslanması, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2021 9(5) 1217–1236.
• Ömürbek, N. ve Karataş, T. (2018). Girişimci ve yenilikçi üniversitelerin performanslarının çok kriterli karar verme teknikleri ile değerlendirilmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24) 176-198.
• Özcan, D. ve Çakır, H. (2016). Üniversite-toplum, devlet, piyasa/sermaye ilişkileri bağlamında üniversite özerkliği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (1), 31-40.
• Özdemir, P. (2016). Girişimcilik eğitimi ve üniversitelerimiz, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(1), 224-240.
• Özer, Yunus Emre (2011). Girişimci Üniversite Modeli ve Türkiye, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. XXX, Sayı. 2, pp. 85-100.
• Romero, E.C., Ferreira, J.J.M., Fernandes, C.I. (2021). The multiple faces of the entrepreneurial university: a review of the prevailing theoretical approaches, The Journal of Technology Transfer, 46:1173-1195. https://doi.org/10.1007/s10961-020-09815-4
• Ruiz, S.M.d.A., Martens, C.D.P. and da Costa, P.R. (2020), "Entrepreneurial university: an exploratory model for higher education", Journal of Management Development, Vol. 39 No. 5, pp. 705-722. https://doi.org/10.1108/JMD-08-2019-0363
• Sakınc, S. ve Bursalıoglu, S.A. (2012). A Global change in higher education: entrepreneurial university model, Journal of Higher Education and Science, 2(2), 92-99.
• Sam, Chanphirun and Peter van der Sijde (2014). Understanding the concept of the entrepreneurial university from the perspective of higher education models, High Educ 68:891-908.
• Selamzade, F. ve Özdemir, Y. (2021). Girişimci ve Yenilikçi Üniversitelerin Etkinliklerinin Ölçülmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 12, Sayı 1, ss.323-338.
• Sungur, O. (2015). Üniversitelerin bölgesel kalkınmada değişen rolü ve girişimci üniversite kavramı, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(4), 35-61.
• TÜBİTAK (2021). Girişimci ve yenilikçi üniversite endeksi. Erişim adresi https://www.tubitak.gov.tr/tr/icerik-2021-girisimci-ve-yenilikci-universite-endeksi.
• Yıldırım, B.F. ve Yıldırım, S.K. (2020). Yenilikçi ve Girişimci Üniversite Endeksi Verilerinin 2012-2017 Dönem Aralığında ARAS-G Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, ss.166-187. www.betadergi.com/jeim