Birinci Basamak ve Yataklı Kamu Sağlık Kurumlarının Gelirlerinden Yapılan Ödemelerde Performans Yönetimi Kavramı

Yıl 2011, Sayı: 3, 142 - 151, 01.12.2011

Ayşegül Yıldırım Kaptanoğlu

Öz

Bu makalede, kamu tarafından sunulan sağlık hizmetlerinde döner sermaye gelirlerinden dağıtılan performansa dayalı ek ödeme sistemlerini tanımlamak amaçlanmıştır. Sağlık hizmetlerinde performans esaslı döner sermaye gelirlerinin dağıtımını düzenlemek amacıyla çıkan tüm mevzuat ayrıntılı olarak incelenmiştir. İncelenen sağlık mevzuatı örneklendirilerek hekimlerin ve sağlık personelinin konuyu örneklerle ayrıntılı olarak kavraması amacına yönelik bir yöntem izlenmiştir. Hastanelerde döner sermayeden dağıtılan ek ödemeler için kullanılan performans yönetimi, hekimin ve hemşirenin yapılan işlem karşılığı ödeme aldığı şeklinde yorumlanmaktadır. Aslında, ne kadar fazla işlem yapılırsa yapılsın hastanenin aylık gelirlerinin sadece %50’si bazı kurallara göre dağıtılır. Sağlık personeline dağıtılacak toplam %50’lik döner sermaye miktarı, hastanenin kalite katsayısı ile çarpılır ve bu çarpım sonucu azalan döner sermaye miktarı dağıtıma tabi olur. Döner sermayeden performans ek ödemesi yapılacağı zaman, o hastanede çalışan tüm hekimlerin ortalama puanı alınmaktadır. Döner sermayede toplanan paranın kaynağını Sağlık Uygulama Tebliği paketleri oluşturur. Bu paketler içinde sadece tedavi giderleri vardır; ancak amortisman, elektrik, su, ısıtma vb. bedelleri yoktur. Aile Hekimliği Merkezi’nde ASM ve Toplum Sağlığı Merkezi’nde TSM henüz performansa dayalı ek ödemeler yapılmamakla birlikte yakın gelecekte bazı uygulamalar için yapılması beklenmektedir

Anahtar Kelimeler

Sağlık kurumları, Döner sermaye, Sağlık ekonomisi, Sağlıkta performans ve kalite yönergesi, Performans yönetimi

The Concept of Performance Management in Payments from Revenues of Primary Care and Inpatient Public Health Institutions

Öz

This article is intended to identify supplementary payment systems based on performance in health services provided by public hospitals via revolving fund revenues. For this purpose, all relevant legislation about the regulation of performance-based supplementary payment system in health services was examined in detail. Health legislation analysis is exemplified. A simplified method is followed to help physicians and health care workers to grasp the issue in detail with examples. The performance management implemented for additional payments from revolving funds in hospitals is considered as payments given for every procedure performed by physicians and nurses. In fact, only 50% of the hospitals’ monthly income is distributed according to some conditions, no matter how much procedure is done. The packages in Health Care Implementation Notification do not include expenses of depreciation, electricity, water, heating and etc. 50% of the total amount of the revolving fund is multiplied by the hospital’s quality factor; the resulting amount is distributed to health personnel. The average score is taken for all physicians working in the hospital for making an additional payment of performance. Although there are not performance-based payment systems in Family Medicine Center and the Community Health Center yet, in the near future it is expected to be put in practice at least for some applications

Anahtar Kelimeler

Health institutions, Revolving fund, Health economy, Directive of performance and quality in health, Performance management

Kaynakça

• Demir, M. (2007). Sağlık Bakanlığı Performansa Dayalı Ücretlen- dirme Sistemi. H. Ateş, H. Kırılmaz, & S. Aydın (Eds.), Sağlık Sektöründe Performans Yönetimi Türkiye Örneği (ss. 279-305). Ankara, Turkey: Asil Yayın Dağıtım.
• Gümüş, M. (2006). Üniversite Hastaneleri ve Döner Sermaye Sistemlerinin İşleyişi Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Ildır, A. (2008). Faliyet Tabanlı Maliyetleme ile Sağlık İşletmelerinde Maliyet Analizi ve Performans Yönetimi (ss. 13-138). Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Kaptanoğlu-Yıldırım, A., Peksu, S., & Bayraktar, S. (2011). Sağlık Kurumlarında Finansal Kontrol Amaçlı Gelir ve Gider Dengesi Yönetimi. A. Kaptanoğlu-Yıldırım (Ed.), Sağlık Yönetimi (ss. 296-365). İstanbul: Beşir Kitabevi.
• Kaptanoğlu-Yıldırım, A. (2011). Aile Sağlığı Merkezlerinde Performans Ölçütleri Yönetimi. 10. Ulusal Aile hekimliği Kongresi. Birinci Basamakta Nitelikli Dönüşüm İçin. 18-22 Mayıs, Fethiye, Türkiye.
• Kaptanoğlu-Yıldırım, A. (2011). Sağlık Ekonomisi ve İlaç Ekonomisi. A. Kaptanoğlu-Yıldırım (Ed.), Sağlık Yönetimi (ss. 236-295). İstanbul: Beşir Kitabevi.
• Kavuncubaşı, Ş., & Yıldırım, S. (2010). Hastane Ve sağlık Kurumları Yönetimi (2th ed., s. 395). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Lilford, R. J., Brown, C.A., & Nicholl, J. (2007). Use of process measures to monitor the quality of clinical practice. BMJ, 335, 648-650.
• Resmî Gazete. (2006). Erişim: 06 Haziran 2011, http://www.rsm. gov.tr/mevzuat/yonetmelik/doner_sermaye/12052006.doc.
• Smith, P. C. (2002). Performance Management in British Health Care: Will It Deliver? Health Affairs, 21(3), 103-115.
• Tengilimoğlu, D., Işık, O., & Akbolat, M. (2011). Sağlık İşletmeleri Yönetimi (2th ed., ss. 380-402). Ankara: Nobel Kitabevi.
• Üner, S. (2006). Sağlık Ocakları Performans Değerlendirme Modeli Çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Programı.
• Walburg, J., Bevan, H., Wilderspin, J., & Lemmens, K. (2006). Performance Management in Health Care (pp.7-61). London & New York: Routledge Taylor & Francis Group.