Bologna Süreci'nin Avrupa Yükseköğretim Sistemi Üzerine Etkileri

Yıl 2012, Sayı: 2, 100 - 105, 01.08.2012

Zafer Çelik

Öz

Bu çalışmanın amacı, Bologna Süreci kapsamında yürütülen çalışmaların Avrupa yükseköğretim sistemi üzerine etkilerini eleştirel bir bakış ile incelemektir. Bu çalışmada, Bologna Süreci kapsamında yürütülen iki döngülü sisteme geçiş, öğrencilerin ve öğretim elemanlarının hareketliliğini yaygınlaştırma, Avrupa Kredi Transfer Sistemi uygulamaları, kalite güvence ve yeterlilikler çerçevesi çalışmalarının Avrupa yükseköğretim sistemlerinde nasıl bir dönüşüme neden olduğu tartışılacaktır. Bologna Süreci, özellikle Türkiye’de, yükseköğretimin kalitesini artıran olumlu bir Süreç olarak ele alınmaktadır. Fakat birçok Avrupa ülkesinde akademisyenler, öğrenciler ve iş dünyası Süreci yoğun bir şekilde eleştirmektedir. Bu çalışma, Bologna Sürecinin kendi hedeflerine ulaşamadığını, dahası bu hedeflere ulaşmak için kullanılan araçların yeterlilikler, kalite güvencesi ajansları vb yükseköğretim sistemlerini aşırı bürokratikleştirdiği, tek tipleştirdiği ve hiyerarşikleştirdiğini göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Bologna süreci, Yükseköğretim, Aşırı bürokratikleşme, Kalite güvence sistemi, Ulusal yeterlilikler çerçevesi

The Impacts of Bologna Process on European Higher Education Systems

Öz

This study aims to examine the impact of Bologna Process on European higher education systems. It focuses on the influences of the main components of Bologna Process i.e., implementing two-cycle system, increasing the student and academic staffs’ mobility, European Credit Transfer System, quality assurance and qualification framework on the transformation of higher education systems. Although Bologna Process is perceived as a move to increase the quality of higher education system in Turkey, there are very serious criticisms from academics, students, and businessmen to the Bologna Process in various European countries. This study claims that the Process did not achieve its goals, more importantly the main instruments of the Process qualifications, quality assurance agency etc. brought about hyper-bureaucratization, hierarchization and standardization of European higher education systems

Anahtar Kelimeler

Bologna process, Higher education, Hyper-bureaucracy, Quality assurance system, National qualification framework

Kaynakça

• Alexandre, F., Cardoso, A. R., Portela, M., & Sá, C. (2008, 18 Aralık). Implementing the Bologna Process. Erişim: http://www.voxeu. org/article/implementing-bologna-process-do-students- support-shorter-first-degree
• Appleton, J. (2009, 28 Nisan). Academic rebellion against Bolognese bureaucracy justified Erişim: http://euobserver. com/7/28023
• Eurobarometer. (2007). Perceptions of higher education reforms: Survey among teachinf professionals in higher education institutions, in the 27 member states and Crotia, Iceland, Norway and Turkey. The Gallup organization. Erişim: http:// ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl198_en.pdf
• Eurozine Editorial. (2010). Bologna’s blind alley: http://www. eurozine.com/articles/2010-07-01-editorial-en.html
• Rauhvargers, A., Deane, C., & Pauwels, W. (2009). Bologna Process Stocktaking Report. Erişim: http://www.ond.vlaanderen. be/hogeronderwijs/bologna/conference/documents/ Stocktaking_report_2009_FINAl.pdf
• Smith, M. (2010, 19 Eylül). As Europe’s higher-education systems try to work in concert, notes of discord remain. The Chronicle of Higher Education. Erişim: http://chronicle.com/article/ As-Europes-Higher-Education/124547/
• Süngü, H. (2009). Türkiye’de eğitim fakültesi öğretim elemanları ile üniversite uzmanlarının Avrupa yükseköğretim alanının oluşturulmasına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Politikası Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Teftişi Doktora Programı, Ankara.
• Tahir, T. (2010, 30 Mart). The irresistible rise of academic bureaucracy. The Guardian. Erişim: http://www.guardian. co.uk/education/2010/mar/30/academic-bureaucracy-rise- managers-higher-education
• Tekeli, İ. (2010). Tarihsel bağlamı içinde Türkiye’de yükseköğretim ve YÖK’ün tarihi. Ankara: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Yükseköğretim Kurulu. (2010). Yükseköğretimde yeniden yapılanma: 66 soruda Bologna Süreci uygulamaları. Erişim: http://bologna. yok.gov.tr/files/ce63c4b383ae852dce0a9b17bac57c6e.pdf
• Münch, R. (2010). Bologna, or the capitalization of education. Erişim:http://www.eurozine.com/articles/2010-07-01- munch-en.html