Öğretim Üyelerinin Akademik Entelektüel Liderliği: Üniversitelerin Bazı Örgütsel Özellikleri ile Yordayıcı İlişkileri

Yıl 2015, Sayı: 2, 125 - 135, 01.08.2015

Barış Uslu Hasan Arslan

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretim üyelerinin akademik entelektüel liderlikleri ile üniversitelerdeki iletişim, iklim ve bilimsel-sosyal uygulamalara ilişkin yönetsel esneklik arasındaki yordayıcı ilişkileri incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış ve veri toplamak amacıyla Örgütsel İletişim, Örgüt İklimi, Bilimsel-Sosyal Uygulamalara İlişkin Yönetsel Esneklik ve Akademik Entelektüel Liderlik ölçeklerinden oluşan çevrimiçi anket e-posta yoluyla Türkiye’deki farklı devlet üniversitelerinde görev yapan öğretim üyelerine gönderilmiştir. 504 öğretim üyesinden gelen yanıtlar veri analizine dahil edilmiş ve ardından betimsel, korelasyon ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre; Toplum Hizmeti Uygulamalarına İlişkin Yönetsel Esneklik öğretim üyelerinin akademik entelektüel liderlik davranışlarının tümü için anlamlı bir yordayıcı iken, Öğretim Uygulamalarına İlişkin Yönetsel Esneklik ise yalnızca Gözetici Olma boyutu için anlamlı yordayıcıdır. Ayrıca, Örgüt İklimi boyutlarından Yapısal Destek öğretim üyelerinin Temsilci Olma ve Kazandırıcı Olma davranışları için anlamlı yordayıcı olarak bulunmuştur. Bu sonuç, üniversitelerdeki iklimin ve akademik etkinliklere ilişkin yönetsel desteğin öğretim üyelerinin entelektüel liderliklerini güçlü şekilde etkilediğini göstermektedir. Bu anlamda, öğretim üyelerinin akademik entelektüel liderlik davranışlarını arttırmak için üniversite yöneticileri araştırmaya yönelik uygulamaların yanı sıra öğrenme-öğretme merkezi, medya danışma birimi ve sportif-sanatsal etkinlikler bürosu gibi farklı mekanizmaları oluşturabilirler. Ayrıca, üniversite yönetimleri, akademisyenleri kendi bilimsel ilgilerini takip etmeleri noktasında destekleyerek ve akademisyenlerin farklı türdeki başarılarını maddi ve manevi olarak ödüllendirerek daha pozitif bir çalışma ortamı yaratabilirler

Anahtar Kelimeler

Akademik entelektüel liderlik, Örgütsel iletişim, Örgüt iklimi, Yönetsel esneklik, Bilimsel-Sosyal uygulamalar

Faculty’s Academic Intellectual Leadership: Predictive Relations with Several Organizational Characteristics of Universities

Öz

The purpose of this research is to examine the predictive relations between faculty’s academic intellectual leadership, and communication, climate and managerial flexibility regarding scholarly practices in universities. For this purpose, the research was designed in correlational research pattern, and, to collect data, an online questionnaire composed of Organizational Communication, Organizational Climate, Managerial Flexibility Regarding Scholarly Practices and Academic Intellectual Leadership scales was sent via e-mail to faculty who work in different disciplines in Turkish public universities. The questionnaires responded to by 504 faculties were included in the data analysis, and then descriptive, correlation and regression analyses were performed. According to the findings, Managerial Flexibility Regarding Service Practices is a significant predictor for all dimensions of academic intellectual leadership; Managerial Flexibility Regarding Teaching Practices for only the Guardian dimension; Supported Structurally, a dimension of the organizational climate, for Ambassador and Acquistor dimensions. This result shows that faculty’s perceptions about climate in universities and the managerial support for scholarly duties strongly affect their academic intellectual leadership. Therefore, to enhance faculty’s academic intellectual leadership behaviors, university managers can initiate different mechanisms such as learning-teaching centers, media advisory units and sporting-social event bureaus besides research-based facilities. University managers should also generate a more positive work environment by encouraging academics to follow their scholarly interests and recognizing academics’ various achievements with material and moral rewards within the institution

Anahtar Kelimeler

Academic intellectual leadership, Organizational communication, Organizational climate, Managerial flexibility, Scholarly practices

Kaynakça

• Akman, Y., Kelecioğlu, H., & Bilge, F. (2006). Öğretim elemanlarının işdoyumlarını etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 11-20.
• Arabacı, İ. B. (2011). Organizational climate of Fırat University. Uluslararası Online Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 161-180.
• Atila, S. (2009). Entelektüeller, üniversiteler ve bilimsel bilginin üretilmesi kapsamında eleştirel bir deneme. Akademik İncelemeler, 4(2), 81-94.
• Aypay, A. (2001). The relationship between organizational structures and faculty roles at colleges and universities (Unpublished doctoral dissertation). Vanderbilt University, USA.
• Bentley, P. J., Coates, H., Dobson, I. R., Goedegebuure, L., & Meek, V. L. (Eds.). (2013). Job satisfaction around the academic world. Dordrecht: Springer.
• Beytekin, O. F., & Arslan, H. (2013). The function of communication in faculty management. Social Change Review, 11(2), 137-152.
• Bolden, R., Gosling, J., & O’Brien, A. (2014) Citizens of the academic community? A societal perspective on leadership in UK higher education. Studies in Higher Education, 39(5), 754-770.
• Skorstad, E. J., & Ramsdal, H. (2009). Flexible organizations and the new working life: A European perspective. Surrey: Ashgate Publishing Limited.
• Şimşek, E. (2011). Örgütsel iletişim ve kişilik özelliklerinin yaşam doyumuna etkileri (Unpublished doctoral dissertation). Anadolu University, Turkey.
• Welch, A. (2005). The professoriate: Profile of a profession. Dordrecht: Springer.
• Yılmaz, E. (2007). Kurum içi iletişim ortamı ile kurumsal güven arasındaki ilişki ve bir alan araştırması (Unpublished doctoral dissertation). Marmara University, Turkey.
• Yılmaz, H. (2007). Akademik yöneticilerin entelektüel düzeylerinin ölçülmesi (Unpublished doctoral dissertation). Kocaeli Univer- sity, Turkey.