Teknoloji Nedir? Felsefi Bir Yaklaşım

Yıl 2017, Sayı: 1, 163 - 166, 01.04.2017

Durmuş Günay

Öz

Bu çalışmada, teknolojinin anlamı açıklığa ve seçikliğe kavuşturulmaya çalışılacaktır. “Bir teknolojik ürünün meydana gelmesinde teknoloji nerededir?” sorusunun cevabı irdelenecektir. Aristoteles’ten beri felsefede, bir varolanın dört nedeni ‘maddi’, ‘formal’, ‘ereksel’ ve ‘fail’ vardır. Bir varolanı var eden bu dört neden arasındaki ilişkiyi dile getirmek üzere varolan form ve varolanın malzemesi arasında yazar tarafından önerilen basit bir formül üzerinden teknolojinin nerede bulunduğu ve nasıl bir rolü olduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Grekçe’de hakikat anlamına gelen “aletheia” açığa çıkarma , teknik anlamındaki “techne” açığa çıkarma ve İngilizcedeki “discover” örtüsünü kaldırmak terimlerinin arasındaki ilişki ışığında, Türkçedeki, “meydana çıkarmak”, “meydana getirmek” ve “keşfetmek” terimleri arasında ilişki ortaya konulacaktır. Ayrıca, “açığa çıkarmak” ile “meydana çıkarmak” ve “meydana getirmek” ibarelerindeki “meydan” açık yer sözcüğü arasındaki benzerliğe de değinilerek, Türkçedeki terminolojinin kavramsal içeriğinin felsefe yapmaya elverişli niteliğine de işaret edilecektir. İlave olarak Heidegger’in teknoloji yaklaşımı eleştirilecektir. Son olarak, teknolojinin anlamının “açığa çıkarmak” ile nasıl açığa çıktığına değinilecektir

Anahtar Kelimeler

Teknoloji, Teknoloji felsefesi, Teknik

What is Technology? A Philosophical Approach

Öz

The aim of this study is to shed light on the meaning of technology. The answer to the question of what role s technology has in developing a technological product will be addressed. Since Aristoteles, there are four main causes causa materialis, causa formalis, causa finalis, and causa efficiens in philosophy of one’s existence. In order to explain the relationship between these four causes that lead to one’s existence, the place of technology between the existing form and its material and the role of technology will be shown through the use of a simple formula suggested by the author. Along the same lines, the meaning of technology will be illuminated, as well. The relationship between the Turkish terms “meydana çıkarmak” bringing into appearance , “meydana getirmek” bringing into existence , and “keşfetmek” to discover will be established in the light of the relationship between the Greek terms “aletheia” and “techne” technique both meaning “bringing into appearance” and the English term to “discover” to unveil . The similarity between “meydana getirmek” and “meydana çıkar t mak” with focus on the term “meydan” arena will be addressed. The convenience of the conceptual content of Turkish terminology for indulging in philosophy will also be highlighted. In addition Heidegger’s approach towards technology will be criticized. Lastly, how the meaning of technology is made explicit with the term “bringing into appearance” will be discussed

Anahtar Kelimeler

Technology, Philosophy of technology, Technique

Kaynakça

• Basalla, G. (1996). Teknolojinin evrimi. (Çev. Soydemir C.). Ankara: TÜBİTAK
• Bergson, H. (2014). Metafizik dersleri. (Çev. Beşiktaşlıyan B. G.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık
• Bunge, M. (1985). Philosophy of science and technology. V. 7., Holland: D. Rediel Publishing Company
• Çotuksöken, B. (2003). Felsefi Söylem Nedir? İstanbul: İnkilap Kitabevi
• Dosoudil, J. & Haward N. (2007). Science and technology historical timeline. Great Britain. Retrieved from http://www.bridge- online.cz/wp-content/uploads/2016/09/38_science_and_ technology.pdf
• Feibleman, J. K. (1961). Pure science, applied science, technology, engineering: an attempt at definitions. Technology and Culture, 2(4), 305-317.
• Heidegger, M. (1977). The question concerning technology and other essays. New York: Harperperennial modern thought.
• Heidegger, M. (1998). Tekniğe ilişkin soruşturma. (Çev. Özlem D.). İstanbul: Paradigma.
• Günay, D. (2006). Teknolojinin doğası. II. Türk Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
• Günay, D. (2013). Engineering, engineering education, trends and engineering education in Turkey. International Congress on Engineering Education-ICEE 2013. Madinah, Saudi Arabia.
• Gunay, D. (2016). Bilim ve Mühendislik İlişkisine Felsefi Bir Bakış. I. Uluslararası Akdeniz Bilim ve Mühendislik Kongresi (IMSEC 2016). Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
• Wahap, S. A., Rose, R. C., & Osman, S. I. W. (2012). Defining the concepts of technology and technology transfer: a literature analysis. International Businees Research 5(1), 60-71.