Üniversite Öğrencilerinde Gözlenen Saldırganlık Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2017, Sayı: 2, 225 - 234, 01.08.2017

Fatih Camadan Hikmet Yazıcı

Öz

Araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin gözlenen saldırganlıklarının bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymaktır. Bu değişkenler sınıf düzeyi, cinsiyet, anne ve babanın çocuk yetiştirme tutumunun nasıl algılandığı, üniversiteye gelmeden önce yaşanılan yerleşim yeri ve ailenin aylık ekonomik geliri olarak belirlenmiştir. Çalışmanın araştırma grubunu Türkiye’nin farklı bölgelerinde yer alan yedi devlet üniversitesinde Cumhuriyet Üniversitesi [İç Anadolu Bölgesi], Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [Marmara Bölgesi], Çukurova Üniversitesi [Akdeniz Bölgesi], Dicle Üniversitesi [Güneydoğu Anadolu Bölgesi], Dokuz Eylül Üniversitesi [Ege Bölgesi], İnönü Üniversitesi [Doğu Anadolu Bölgesi] ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi [Karadeniz Bölgesi] öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanmasında Buss-Perry Saldırganlık Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin bu araştırma için geçerliğinin belirlenmesi amacıyla Belirli Sonlu Otomat “Deterministic Finite Automat, DFA” , güvenirliğinin belirlenmesi amacıyla ise Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı yeniden hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar çerçevesinde ölçeğin orijinal formundaki faktör yapılarının, bu araştırma için doğrulandığı ve ölçme aracının bu araştırma kapsamında güvenirliğe sahip olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca katılımcıların çeşitli demografik özelliklerine ulaşabilmek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Değinilen ölçek ve formdan elde edilen veriler ile çeşitli istatistiki analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizlerin sonucunda, erkek öğrencilerin saldırganlık eğilimleri, kızlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Anne ve baba tutumlarını otoriter olarak algılayan öğrencilerin saldırganlık eğilimleri, bu tutumları koruyucu ve demokratik olarak algılayan öğrencilerinkinden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Ayrıca babalarını ilgisiz olarak algılayanların, demokratik olarak algılayanlara göre saldırganlık puanlarının daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Üniversite öğrencilerinin ailesinin aylık geliri 0-1000 TL arasında olanların, 3000 TL üzerinde olanlara göre saldırganlık puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu sonuçların yanı sıra üniversite öğrencilerinin saldırganlıklarının sınıf düzeyine ve üniversiteye gelmeden önce yaşanılan yerleşim yerine göre ise anlamlı düzeyde farklılık göstermediği bulunmuştur. Bu sonuçlar, ilgili literatürde yapılan araştırmalar ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Bu sonuçların bir kısmı önceki araştırma bulgularıyla benzerlik gösterirken, bazılarında farklılıklara rastlanmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen bu sonuçlar ile ileride yapılabilecek araştırmalara ve uygulamalara yönelik çeşitli önerilere yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Saldırganlık, Üniversite öğrencileri, Demografik değişkenler

Investigation of the Aggression Tendency Observed in University Students in Terms of Different Variables

Öz

This study aims to find out whether or not the observed level of aggression in university students varies according to different demographic variables. These variables include grade level, gender, perceived parenting styles, the place where students lived before the university and monthly economic income level of family. The study group consists of the students studying at seven state universities located in different regions of Turkey: Cumhuriyet University [Central Anatolia Region], Çanakkale Onsekiz Mart University [Marmara Region], Çukurova University [Mediterranean Region], Dicle University [South Eastern Anatolia Region], Dokuz Eylül University [Aegean Region], İnönü University [Eastern Anatolia Region] and Ondokuz Mayıs University [Black Sea Region]. The Buss-Perry Aggression Questionnaire was used to collect data. In order to determine the validity of the scale for this research, ‘Deterministic Finite Automat DFA ’ was recalculated again. Also, Cronbach’s alpha internal consistency coefficient was recalculated again for the reliability. The obtained results revealed that the factor structures in the original scale are validated for this study and the measurement instrument was found to be reliable for this research. In addition, the Personal Information Form was prepared and given to the participants by the researchers in order to obtain different demographics about them. Various statistical analyses were performed with the data obtained through the form and scale. As a result of the analyses, the aggression level of male students was found to be significantly higher than the females. The level of aggression of the students who perceive their parents’ attitudes as authoritarian was found to be significantly higher than those who are exposed to protective and democratic parenting attitudes. In addition, the students who perceive their fathers as indifferent yielded higher aggression scores than those perceiving their fathers as democratic. Aggression scores of the students whose families have a monthly economic income between 0-1000 TL were found to be higher compared to those with a monthly income over 3000 TL. On the other hand, no significant difference was found among the university students’ aggression levels according to the grade level or the place where students lived before the university. These results were discussed by comparing with the other research in the literature. Some of these results show similarities with the previous research findings, while differences were seen in some findings. As a conclusion, various proposals were put forward for future research and implementations that can be done about these obtained results from the study

Anahtar Kelimeler

Aggression, University students, Demographic variables

Kaynakça

• Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne- baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Albayrak Sargın, Y. (2008). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin saldırgan davranışları ile öfke ve sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Algül, A., Ateş, M. A., Gülsün, M., Doruk, A., Semiz, Ü. B., Başoğlu, C., Ebrinç, S., & Çetin, M. (2009). Anti sosyal kişilik bozukluğu olgularında kendini yaralama davranışının saldırganlık, çocukluk çağı travmaları ve dissosiyasyon ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 278-285.
• Altaş, D. (2006). Üniversite öğrencileri memnuniyet araştırması. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 439-458.
• Anderson, C. A. & Huesmann, L. R. (2003). Human aggression: A social cognitive view. In Hogg M. A. & Cooper J. (Eds.), The Sage Handbook of Social Psychology (pp. 221-248). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Anderson, C. A., & Bushman, B. J. (2002). Human aggression. Annual Reviews of Psychology, 53, 27-51.
• Aslan, A. E. (2012). Erken çocuklukta sosyo-duygusal bilişsel gelişim. In Yüksel G. (Ed.), Yaşam boyu gelişim içinde (pp. 241- 274). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Avcı, R., & Güçray, S. S. (2013). Ebeveynler arası çatışma, akran ve medya etkileri ile ergenlerdeki şiddet davranışı arasındaki ilişkiler: Şiddete yönelik tutumların aracı rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 1995-2015.
• Ay, İ. (2004). Yatılı ilköğretim bölge okulları ile normal ilköğretim okulları II. Kademe öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri açısından karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Başaran, C. (2008). Çeşitli tür liselerde öğrenim gören öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Bolat Karataş, Z. (2002). Anne baba saldırganlığı ile lise öğrencilerinin saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Borroni, S., Somma, A., Andershedd, H. Maffei, C., & Fossati, A. (2014). Psychopathy dimensions, Big Five traits, and dispositional aggression in adolescence: Issues of gender consistency. Personality and Individual Differences, 66, 199- 203.
• Boxer, P., & Tisak, M. S. (2005). Children’s beliefs about the continuity of aggression. Aggressive Behavior, 31(2), 172-188.
• Brown, G. L., Ebert, M. H., Goyer, P. F., Jimerson, D. C., Klein, W. J., Bunney, W. E., & Goodwin, F.K. (1982). Aggression, suicide, andserotonin: Relationships of CSF amine metabolites. The American Journal of Psychiatry, 139(6), 741-746.
• Kurtyılmaz, Y. (2011). Üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık ile benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Lansford, J. E., Deater-Deckard, K., Dodge, K. A., Bates, J. E., & Pettit, G. S. (2004). Ethnic differences in the link between physical discipline and later adolescent externalizing behaviors. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(4), 801-812.
• Morris, C. G., & Maisto, A. A. (2010). Understanding psychology. USA: PrenticeHall.
• Newby, P. (2010). Research methods for education. New York: Taylor and Francis Group.
• Nicki R. C. (1996). The role of over aggression, relational aggression, and prosocial behavior in the prediction of children’s future social adjustment. Child Development, 67(5), 2317-2327.
• Öz, E. S. (2007). İlköğretim I. kademe 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Özer, İ. (2010). Kişilik gelişimi. In Yıldırım İ. (Ed.), Eğitim psikolojisi. (pp. 143-169). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ramirez, J. M., & Andreu, J. M. (2006). Aggression and some related psychological constructs (anger, hostility, and impulsivity): Comments from a research project. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 30(3), 276-291.
• Roberto, A. J., Meyer, G., Boster, F. J., & Roberto. H. L. (2003). Adolescents’ decisions about verbal and physical aggression: An application of the the theory of reasoned action. Human Communication Research, 29(1), 135-147.
• Soysal A. Ş., Can, H., & Kılıç, K. M. (2009). Üniversite öğrencilerinde a tipi davranış örüntüsü ile öfke ifadesi arasındaki ilişkinin analizi ve cinsiyetler açısından karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 12, 61-67.
• Tafrate, R. C., Kassinove, H., & Dundin, L. (2002). Anger episodes in high and low trait anger community adults. Journal of Clinical Psychology, 58(12), 1573-1590.
• Tani, C. R., Chavez, E. L., & Deffenbacher, J. L. (2001). Peer isolation and drug use among white non-Hispanic and Mexican American adolescents. Adolescence, 36(141), 127-139.
• Tok, Y. (2001). Cinsiyet rolleri ile ilgili farklı kalıp yargılara sahip üniversite öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Uğur, E. (2013). Lise öğrencilerinin kişiler arası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları ve saldırganlık tepkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Wang, J., & Wang, X. (2012). Structural equation modeling: Applications using Mplus. UK: Higher Education Press.
• Wilson, G. T. (2012). Davranış terapisi. In Corsini R. J., & Wedding D. (Ed.). Modern psikoterapiler. (pp. 358-420). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Yavuz, Ş. (2007). Son çocukluk dönemi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Yavuzer, H. (2011). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yılmaz, M. T. (2010). Bireyin gelişmesi. In Yıldırım İ. (Ed.) Eğitim psikolojisi. (pp. 17-42). Ankara: Anı Yayıncılık.