Hemşirelerin Klinik Uygulamada Kendi Sorumluluklarına ve Hemşirelik Öğrencilerine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Sayı: 2, 372 - 380, 01.08.2020

Münevver Sönmez Öznur Gürlek Kısacık Naciye Çetin

Öz

Hemşireliğin klinik eğitiminde, öğretim elemanlarının yanı sıra klinikte çalışan hemşirelerin de eğitime destek vermesi çok önemlidir. Bu araştırmanın amacı, hemşirelerin klinik eğitimde kendi sorumluluklarına ve birlikte çalıştıkları öğrenci hemşirelere ilişkin görüşlerini belirlemektir. Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırmanın evrenini Zonguldak’ta bulunan bir üniversite ve bir kamu hastanesinin dahili ve cerrahi klinikleri ile yetişkin yoğun bakım ve acil servislerinde çalışan 494 hemşire, örneklemini ise 350 hemşire oluşturmuştur. Araştırma verileri 15 Şubat-31 Mayıs 2019 tarihleri arasında araştırmacılar tarafından alanyazından yararlanılarak oluşturulan Anket Formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 33.07±7.37, %68.3’ü lisans mezunudur. Hemşirelerin %87.1’i, hemşirelerin, öğrencilere rehber olması gerektiğini, yaklaşık dörtte üçünden fazlası %77.5 kendilerini öğrencilerin eğitiminden sorumlu hissettiğini, ancak öğrenci sayılarının %68.3 ve iş yükünün fazla olması %55.7 gibi nedenlerle öğrencilere yeterli zaman ayıramadıklarını ifade etmiştir. Hemşirelerin %45.4’ü öğrenci hemşirelerle çalışmanın iş doyumunu, %40.1’i hastaya ayrılan zamanı ve hasta bakım kalitesini artırdığını ifade ederken; yarısından fazlası öğrencilere okulda verilen teorik ve beceri eğitimini %62.6 yetersiz bulduğunu belirtmiştir. Araştırmada, hemşireler tarafından öğrencilerin fiziksel görünümlerine forma düzeni, öz bakım uygulamaları dikkat ettikleri %56.5 ve hastane/servis kurallarına uydukları %48.0 belirlenmiştir. Hemşirelerin, klinik uygulamalarda öğretim elemanları ile iş birliği içinde klinik eğitim iyileştirme sürecini planlamaları ve öğrenci eğitiminde daha etkin sorumluluk almaları sağlanmalıdır

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Klinik uygulama, Hemşirelik eğitimi, Hemşirelik öğrencisi

Determination of Nurses‘ Views of Their Responsibilities and Nursing Students in Clinical Practice

Öz

In the clinical education of nursing, it is very important for nurses working in the clinic to support education as well as teaching staff. The purpose of this study is to determine the nurses’ responsibilities in clinical practice education and their views on the student nurses they work with. The universe of this descriptive and cross-sectional study consisted of 494 nurses working in internal and surgical clinics, adult intensive care and emergency departments of a university and a public hospital in Zonguldak, and a sample of 350 nurses. Research data were collected between 15 February and 31 May 2019 with a Questionnaire Form created by researchers using the literature. Descriptive statistical methods were used to evaluate the data. The average age of the nurses participating in the study was 33.07 ± 7.37, and 68.3% were undergraduate graduates. 87.1% of nurses, nurses should guide students, about more than about three quarters 77.5% feel that they are responsible for the education of students, but the number of students 68.3% and high workload 55.7% He stated that they could not spare enough time for students due to such reasons. While 45.4% of the nurses stated that working with student nurses increased job satisfaction, 40.1% of the time allocated to the patient, and the quality of patient care; More than half stated that they found the theoretical and skill education 62.6% given to the students inadequate. In the study, it was determined by the nurses that they pay attention to the physical appearance of the students form layout, self-care practices 56.5% and follow the hospital/service rules 48.0% . Nurses should be ensured to plan the clinical education improvement process in cooperation with the lecturers in clinical practices and to take more active responsibility in student education

Anahtar Kelimeler

Nurse, Clinical practice, Nursing education, Nursing student

Kaynakça

• Akgün Kostak, M., Aras, T., & Akarsu, Ö. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin klinik hemşirelerin eğitimlerine verdiği katkıya ilişkin görüşleri. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2, 39–46.
• Akyüz, A., Tosun, N., Yıldız, D., & Kılıç, A. (2007). Klinik öğretimde hemşirelerin, kendi sorumluluklarına ve hemşirelik öğrencilerinin çalışma sistemine ilişkin görüşleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 459–464.
• Alan, H., & Yıldırım, A. (2016). Hemşirelerin iş yaşam kalitesi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(2), 86-98. Doi: 10.5222/SHYD.2016.086 .
• Algoso, M., & Peters, K. (2012). The experiences of undergraduate Assistants in Nursing (AIN). Nurse Education Today, 32(3), 197–202.
• Aydın, M. F., & Argun, M. Ş. (2010). Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin hastane uygulamalarından beklentileri ve karşılaştıkları sorunlar. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 209-213.
• Baraz, S., Memarian, R., & Vanaki, Z. (2015). Learning challenges of nursing students in clinical environments: A qualitative study in Iran. Journal of Education and Health Promotion, 4(52), 1-8.
• Biçer, S., Ceyhan, Y. Ş., & Şahin, F. (2015). Hemşirelik öğrencileri ve klinik hemşirelerin klinik uygulamada öğrenciye yapılan rehberlik ile ilgili görüşleri. FN Hem. Derg, 23(3), 215–223.
• Bölükbaş, N., & Uzunsoy, E. (2019). Öğrenci hemşirelerin bakış açısından klinik hemşirelerin öğrencilere yaklaşımları. Hemşirelik Bilimi Dergisi 1(3), 27–33.
• Büyük, E. T., Rızalar, S., Çetin, A., & Sezgin, S. (2014). Hemşirelerin intörn eğitim uygulaması hakkındaki görüş ve önerileri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 135–140.
• Çınar, N., Şahin, S., Sözer, C., Cevahir, R., & Akburak, Ö. (2011). Erkek öğrencilerin hemşirelik mesleğini tercih nedenleri ve öğrencilere göre hastaların tepkisi ve sağlık çalışanlarının yaklaşımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 6(17), 17–25.
• Ciğerci, Y., Çevik, C., Beştepe, G., Küçük, İ., Demir, Y., & Poyraz, M. (2016). Klinisyen hemşirelerin öğrenci hemşirelere yönelik düşüncelerinin belirlenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 8, 38-51.
• Claudio, G.C. (2007). Job satisfaction of Italian Nurses: An exploratory study. Journal of Nursing Management, 15,303- 312.
• Croxon, L., & Maginnis, C. (2009). Evaluation of clinical teaching models for nursing practice. Nurse Education in Practice, 9(4), 236–243.
• Davis, L. L. (1992). Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research, 5(4), 194–197.
• Dikmen Aydın, Y., Şahin Orak, N., Gürkan, A., Aslan, G., & Demir, F. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin klinik eğitimleri sırasında hemşirelerden aldığı desteğin değerlendirilmesi. JAREN/ Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 3(3), 109–115.
• Doğu, Ö., & Güler, D. S. (2016). Klinisyen hemşirelerin intörnlük uygulaması hakkındaki görüşleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 79–82.
• Dalton, L. (2005). Use of clinical space as an indicator of student nurse’s professional development and changing need for support. Nurse Education Today, 25(2, 126–131.
• Eskimez, Z., Alparslan, N., Öztunç, G., & Torun, S. (2005). Hemşirelerin adana sağlık yüksekokulu öğrencileri ve öğretim elemanlarının klinik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3), 30–39.
• Gökalp, K., Durmaz, H., & Orak, O. S. (2018). Hemşirelerin gözüyle intörn hemşire. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3), 80–85.
• Hasson, F., McKenna, H. P., & Keeney, S. (2013). Delegating and supervising unregistered professionals: The student nurse experience. Nurse Education Today, 33(3), 229–235.
• Karaöz, S. (2013). Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(3), 149-158.
• Momayyezı, M., Fallahzadeh, H., & Momayyezı, M. (2016). Clinical education stressors in medical trainees in Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd. Journal of Advances in Medical Education &Pprofessionalism, 4(1), 8-12.
• Polat, Ş., Erkan, H. A., Çınar, G., & Doğrusöz, L. A. (2018). Bir üniversite hastanesinde klinik uygulama yapan öğrenci hemşirelerin uygulama alanlarına yönelik görüşleri. Journal of Health and Nursing Management, 5(2), 64–74.
• Rafiee, G., Moattari, M., Nikbakht, A. N., Kojuri, J., & Mousavinasab, M. (2014). Problems and challenges of nursing students’ clinical evaluation: A qualitative study. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 19(1), 41-49.
• Rahmani, A., Zamanzadeh, V., Abdullah-zadeh, F., Lotfi, M., Bani, S., & Hassanpour, S. (2011). Clinical learning environment in viewpoint of nursing students in Tabriz University of Medical Sciences. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 16(3), 253-256.
• Sabancıoğulları, S., Doğan, S., Kelleci, M., & Avcı, D. (2012). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin internlik programına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. DEUHYO ED, 5 (1), 16-22.
• Seren İntepeler, Ş., Soydemir, D., Güleç, D. (2014). Hemşirelerin tıbbi hataya eğilimleri ve etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-18.
• Tilev, S., & Beydağ, K. D. (2014). Hemşirelerin iş doyum düzeyi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(1), 140–147. doi:10.5222/SHYD.2014.140
• Titrek, O., Hakkakul, M. A., Varlı, S. (2015). Hemşirelik bölümü staj uygulamalarının etkililik düzeyine ilişkin öğrenci ve rehber hemşirlerin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 264-280.
• Turan, G. B., Tan, M., & Dayapoğlu, N. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin ve klinik hemşirelerin intörn uygulamasına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(3), 170–179.
• Ünsal, A., Gözüm, S., Koçak, D., İpek, G., & Uygur, H. (2002). Klinik hemşireleri gözüyle öğrenci hemşireler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-10.
• Yılmaz, M., Çetin, Ç., Cetişli, N. E., Avdal, E. Ü., & Tokem, Y. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin ve hemşirelerin intörnlüğe ilişkin görüşleri. Pamukkale Tıp Dergisi, 11(3), 329–336. https://doi. org/10.31362/patd.451910