Mesleki ve Teknik Eğitimde Sorunların Arka Planı ve Türkiye’nin 2023 Eğitim Vizyonunda Çözüme Yönelik Yol Haritası

Yıl 2019, Sayı: 1, 1 - 11, 01.04.2019

Mahmut Özer

Öz

Mesleki ve teknik eğitim dünyada üzerinde sıcak tartışmaların sürdüğü ve beklentilerin yüksek olduğu bir eğitim türünü oluşturmaktadır. Ülkeler kendi eğitim sistemleri ve ekonomilerinin yapısına göre mesleki ve teknik eğitimlerinde sıklıkla revizyonlar yapmaktadır. Birçok ülkede mesleki ve teknik eğitim ile ilgili tartışılan konulara bakıldığında benzerlikler olduğu ve farklı ölçeklerde de olsa benzer sorunların varlığını sürdürmeye devam ettiği görülmektedir. Sorunların sadece mesleki eğitimin bizatihi kendisinin ötesinde dışsal faktörlerle doğrudan ilişkili olduğu, bu nedenle de sadece eğitimde değil ayrıca dışsal faktörlerde de iyileştirilmeler yapılmadan kalıcı ve sürdürülebilir çözümler üretmenin çok zor olduğu görülmektedir. Türkiye’de de mesleki ve teknik eğitimle ilgili benzer sorunlar varlığını sürdürmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimle ilgili öne çıkan ana sorun alanları ayrıntılı olarak ele alınmakta, sorun alanlarının arka planlarına değinilmekte ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanan 2023 Eğitim Vizyonu çerçevesinde bütünsel çözüm önerileri ve geliştirilen modeller sunulmaktadır. Ayrıca geliştirilen çözüm önerileri kapsamında atılan adımlara kısaca değinilmektedir

Anahtar Kelimeler

Mesleki ve teknik eğitim, 2023 Eğitim Vizyonu, Tabakalaşma, İstihdam

Background of Problems in Vocational Education and Training and Its Road Map to Solution in Turkey’s Education Vision 2023

Öz

Vocational Education and Training VET is an education type which is at the center of on-going discussions and high expectations. Countries frequently revise VET policies according to the structure of their education systems, and economies. When highly discussed issues related with VET examined in various countries it seems they are mostly similar and these issues continue their existence in different scales. Because of the fact that VET-related issues are not arisen from just themselves but directly related with external factors, it is almost impossible to generate permanent and sustainable solutions for VET without making improvements for those external factors. There are similar issues related to VET in Turkey as well. In this study, prominent VET-related issues are addressed in details, background of problematic fields is mentioned and holistic suggestions for solutions and models are proposed within the scope of Education Vision 2023, announced by Ministry of National Education. In addition, concrete steps which are taken by Ministry of National Education in accordance with proposed solutions are briefly explained

Anahtar Kelimeler

Vocational education and training, Education vision 2023, Stratification, Employment

Kaynakça

• Abusland, T. (2014). Early leaving from vocational education and training: United Kingdom. UK NARIC, ECCTIS. CEDEFOP ReferNet, United Kingdom.
• Aktaşlı, İ., & Tüzün, I. (2012). Mesleki ve teknik eğitimde kalite strateji belgesi. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
• Aktaşlı, İ., Kafadar, S., & Tüzün, I. (2012). Meslek eğitiminde kalite için işbirliği: Meslekî ve teknik eğitimde güncellenmiş durum analizi. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
• Bennel P., & Segerstrom J. (1998). Vocational education and training in developing countries: Has the World Bank got it right? International Journal of Educational Development, 18(4), 271-287.
• Bertocchi, G., & Spagat, M. (2004). The evolution of modern educational systems: Technical vs. general education, distributional conflict, and growth. Journal of Development Economics, 73, 559-582.
• Bourdieu, P., & Passeron, J. C. (1990). Reproduction in education, society and culture. London: Sage Publications.
• Cedefop (2018). The changing nature and role of vocational education and training in Europe. Vol. 3: the responsiveness of European VET systems to external change (1995-2015). Luxemburg: Publication Office. Cedefop research paper, No 67.
• Çelik, Z., Yurdakul, S., Bozgeyikli, H., & Gümüş, S. (2017). Eğitime bakış 2017: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
• Çelik, Z., Boz, N., Arkan, Z., & Toklucu, D. K. (2017). TEOG yerleştirme sistemi: Güçlükler ve öneriler. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı.
• nı kısa sürede hareketlendirmiş ve çok sayıda işbirliği protokolü
• yürürlüğe sokulmuştur.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018a). Güçlü yarınlar için 2023 eğitim vizyonu. Ankara: MEB.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018b). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimin görünümü. Ankara: MEB Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No: 1.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018c). Mesleki ve teknik ortaöğretimde kurumsal dış değerlendirme raporu. Ankara: MEB Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No: 2.
• OECD (2010). Learning for jobs. OECD reviews of vocational education and training: Options for China. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2014a). OECD reviews of vocational education and training: Key massages and country summaries. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2014b). A skills beyond school review of the Netherland. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2017). Education policy outlook: Austria. Paris: OECD Publishing.
• Oral, I. (2012). Mesleki eğitimde ne çalışıyor, neden çalışıyor: Okul işletme iş birliklerine dair politika önerileri. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
• Özer, M., Çavuşoğlu, A., & Gür, B. S. (2011). Restorasyon ve toparlanma dönemi: Mesleki ve teknik eğitimde 2000’li yıllar. In B. S. Gür (Ed.), 2000’li Yıllar: Türkiye’de Eğitim (pp. 163- 192). İstanbul: Meydan.
• Özer, M. (2018). 2023 Eğitim Vizyonu ve Mesleki ve Teknik Eğitimde Yeni Hedefler, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(3), 425-435.
• Pilz, M. (2017). Vocational education and training in times of economic crisis: Lessons from around the World. Springer International Publishing.
• Şencan, H. (2008). Türkiye’de meslekî ve teknik eğitim: Sorunlar ve öneriler. Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Araştırma Raporları: 55. İstanbul: Tavaslı Matbaacılık.
• Tsukamoto, K. (2016). Vocational education and training (VET) in Japan. Australian Goverment, Department of Education and Training.
• Tutan, A. (2016). Socio-Economic Impact of VET: Are Students Interested in Joining Vocational Education and Training in India – In the Context of Skilling Mission in India, 331-344, In India: Preparation for the World of Work: Education System and School to Work, P. Matthies (Ed.), Springer International Publishing.
• Türk Eğitim Derneği (1983). Türkiye’de meslek eğitimi ve sorunları. VI. Eğitim toplantısı. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Vantuch, J., & Jelinkova, D. (2013). Early leaving from vocational education and training in Slovakia. Bratislava: SIOV/SNO. CEDEFOP ReferNet, Slovakia.
• Waltzer L., & Bire, M. (2014). Early leaving from vocational education and training: Luxembourg. INFPC. CEDEFOP ReferNet, Luxembourg.
• World Bank (1995). Priorities and strategies for education: A World Bank sector review. Washington: Education and social policy department.
• World Bank (2019). The Changing Nature of Work. World Development Report. Washington: International Bank for Reconstruction and Development.
• CEDEFOP Panorama Series: 138.