Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ATFÎ AHMED EFENDİ’NİN ARUZA DAİR BİR ESERİ: MİFTÂH-I KAVÂİD-İ TUHFE

Yıl 2017, , 140 - 161, 30.10.2017
https://doi.org/10.28981/hikmet.340050

Öz

Özet: Arap
edebiyatının ilim dallarından biri olan aruzun temelleri el-Hal
îl
tarafından ortaya konmuştur. Arap edebiyatı kaynaklı aruz, daha sonra İran ve
Türk edebiyatlarında kullanılmaya başlanmıştır. Klasik Türk edebiyatında, kendine
has kuralları ihtiva eden aruzla ilgili müstakil eserler yazılmıştır. Bu
eserlerden biri de 18. yüzyıl ş
ârihlerinden
Atf
î Ahmed Efendi’nin kaleme aldığı Miftâh-ı
Kavâid-i Tuhfe
adlı risaledir. Bu risale, sıbyan okullarında öğrenime yeni başlayan çocuklara şiir
ve aruz hakkında temel bilgiler öğretmek amacıyla yazılmıştır.
Miftâh-ı
Kavâid-i Tuhfe
’de İbrahim Şâhidî’nin
Tuhfe-i Ş
âhidî
adlı eserinde kullanılan bahir ve vezinlerle ilgili açıklamalar yer almaktadır.
Miftâh-ı Kavâid-i Tuhfe, aruz bahirlerindeki
illlet ve zihaflardan, takt
î ile
ilgili bazı kurallardan bahsetmesi yönüyle önem arz etmektedir.
Bu eser, mukaddime, iki fasıl ve hatime
bölümünde taktî e dair yedi kaideden meydana gelmektedir.



Bu çalışmamızda öncelikle
Bosnalı Atf
î Ahmed Efendi’nin Miftâh-ı
Kavâid-i Tuhfe
adlı eseri tanıtılacak, daha sonra bu eserin çeviri
yazılı metni verilecektir. 

Kaynakça

  • Abdulkadiroğlu, Abdulkerim. (hzl.) (1985), İsmail Beliğ Nuhbetü'l-Asar Li-Zeyli Zübdetü'l-Eş'ar. Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara. Alkan, Mustafa. (2012), "Millî Kütüphane 2727 No'lu Mecmua'da Kayıtlı "Aruz Risalesi" Üzerine". Turkish Studies, 7(3): 183-202. Belviranlı, A. Kemal. (1995), Aruz ve Ahenk. Marifet Yayınları, İstanbul. Çetin, Nihad M. (2011), Eski Arap Şiiri. Kapı Yayınları, İstanbul. Demirel, Şener. (2011), "Es-Seyyid Hüseyin Hüsnî Burdurî'nin Mizân-nâme-i Şu'arâ Adlı Aruzla İlgili Eseri". Turkish Studies 6(2): 367-402. Ekici, Hasan. (2017), Bosnalı Atfî Ahmed Efendi’nin Şerh-i Tuhfe-i Şâhidî’si (İnceleme-Metin-Sözlük-Dizin). Doktora Tezi. Adıyaman: Adıyaman Üniversitesi. Eraslan, Kemal (hzl.) (2015), Alî Şîr Nevâyî Mizânu'l-Evzân (vezinlerin Terazisi). Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. Ergun, S. Nüzhet. (1936), Türk Şairleri. C.2. İstanbul. Gıynaş, A. Kamil, Ö. Şenödeyici. (2010), "Teorik Açıdan Aruz İlmi ve Üç Aruz Risalesi". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(14): 226-240. İpekten, Haluk. (1999), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. Dergâh Yayınları, İstanbul. Kesik, Beyhan, Ö. Şenödeyici. (2015), Aruz Teori ve Uygulama. Kesit Yayınları, İstanbul. Mermer, Ahmet, N.K. Keskin. (2005), Eski Türk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü. Akçağ Yayınları, Ankara. Mum, Cafer. (2010), "Mustafa Reşîd'in Arûza Dair Bir Eseri: Zübdetü'l-Arûz". Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi. 3(6): 123-133. Öz, Yusuf. (1999), Tuhfe-i Şâhidî Şerhleri. Selçuk Üniversitesi Yayınları Prizma Dizgievi. Konya. Pala, İskender. (1989), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. Akçağ Yayınları, Ankara. Tural, Hüseyin. (2011), Arap Edebiyatında Aruz. Ensar Neşriyat, İstanbul. Turan, Muhittin. (hzl.) (2015), Tâhirü’l-Mevlevî Tedrîsât-ı Edebiyyeden Nazm ve Eşkâl-i Nazm. Kesit Yayınları, İstanbul. Uysal, R. Selçuk. (2010), Belâgat ve Edebî Sanatlar Lügati. Doğu Kitabevi, İstanbul Zülfe, Ömer. (2011), “Mu’allim Nâcî’nin Aruza Dair Eseri: Aruz Nümûnesi”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 6: 189-208.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ
Yazarlar

Hasan Ekici

Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017

Kaynak Göster

ISNAD Ekici, Hasan. “ATFÎ AHMED EFENDİ’NİN ARUZA DAİR BİR ESERİ: MİFTÂH-I KAVÂİD-İ TUHFE”. Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi 7 (Ekim 2017), 140-161. https://doi.org/10.28981/hikmet.340050.

Cited By

ULAKBİM-DERGİPARK Bünyesinde Faaliyet Gösteren HİKMET-Akademik Edebiyat Dergisi (Journal Of Academic Literature) 

Türk Dili ve Edebiyatı Alanında Yayımlanan Uluslararası Hakemli Bir Dergidir.