SEZÂYÎ-İ KADÎM VE BİR MECMÛADA YER ALAN ŞİİRLERİ

Yıl 2018, , 614 - 647, 31.12.2018

Mehmet Büküm

https://doi.org/10.28981/hikmet.482771

Öz

Sezâyî-i Kadîm, XVI. asır klâsik Türk
edebiyâtı şâirlerindendir. Tezkîrelerde ve diğer kaynaklarda kendisiyle ilgili
az sayıda malûmat yer alır. Şiirlerinde Eski Anadolu Türkçesini kullanan
Sezâyî’nin Edirnede doğduğu ve yaşadığı anlaşılmaktadır. Gazellerinin yer
aldığı Mecmûa’da Sezâyî’nin bir Dîvânı bulunmadığı bilgisi kayıtlıdır.
Sezâyî’nin gazellerinin yer aldığı “Mecmûa-i Gazeliyât-ı Kadîm” adlı eser
Ankara Millî Kütüphânesi, Millî Kütüphâne Yazmalar Koleksiyonunda 06 Mil Yz B
799 arşiv numarasıyla kayıtlıdır.

Antoloji niteliğindeki Mecmûalar, Edebiyât
târîhi  için önemli olup hem bilinen şâirlerin
yeni şiirlerinin hem de günümüze ulaşamamış şâir ve şiirlerin ortaya çıkmasını
sağlar. Bu mecmûada Sezâyî’ye ait olan 28 gazel bulunmaktadır. Çalışmada
Sezâyî’nin hayâtı, üslûbu, dil özelliklerine yer verildikten sonra Mecmûa-i
Gazeliyât-ı Kadîm’in tanıtımı ve şiirlerin çeviri yazılı metinlerine yer
verilmiştir. Sonuç bölümünden sonra çeviri yazılı şiirlerin mecmûadaki
görsellerine yer verilmiştir.

Bu çalışmayla Sezâyî-i Kadîm’i ve gazellerini
tanıtarak edebiyât târihine ve klâsik Türk edebiyâtına katkı sunmayı amaçladık.

Anahtar Kelimeler

Klâsik Türk Şiiri, Sezâyî-i Kadîm

Kaynakça

• Ali (Müstensih), Mecmû‘a-i Gazeliyât, Ankara Millî Kütüphanesi - Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, No: 06 Mil Yz B 799.
• Abdurrahmân Hıbrî, Enîsü'l-Müsâmirîn, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY., No: 451.
• Abdurrahmân Hıbrî. (1999), Enîsü'l-Müsâmirîn Edirne Tarihi, (Haz.) Ratip Kazancıgil, Edirne Valiliği Yay., İstanbul.
• Ahmed Bâdî Efendi. (2014), Riyâz-ı Belde-i Edirne 2, (Haz.) Niyazi Adıgüzel ve Raşit Gündoğdu, Trakya Üniversitesi Yay., Edirne.
• Aynur Hatice, Çakır Müjgan, Koncu Hanife, Kuru Selim S., Özyıldırım Ali Emre. (2012), Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, Turkuaz Yay., İstanbul.
• Çeltik, Halil. (2013), Rumeli Şairlerinin Şiir Dünyası, Kurgan Edebiyat Yay., Ankara.
• Dilçin, Cem. (1983), Yeni Tarama Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara.
• Edirneli Sehî. (H. 1325), Asâr-ı Eslâfdan Tezkire-i Sehî, Matbaa-i Âmedî, İstanbul.
• Ergin, Muharrem. (2009), Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım/Yayım/Dağıtım, İstanbul.
• Irmak, Mustafa. (2012), “Bir Belâgat Kitabı Olarak Mutavvel ve Osmanlı Medreselerinde Okunuş Biçimi Üzerine Bir Risâle”, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 42 (2012/1), 173-196.
• İpekten Haluk, İsen Mustafa, Toparlı Recep, Okçu Naci, Karabey Turgut. (1988), Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara.
• Köprülü, Fuad. (1999), Türk Edebiyatı Tarihi'nde Usûl - Edebiyat Araştırmaları, TTK Yay., Ankara.
• Özuygun, Ali Rıza. (1994), Hasan Sezâyî'nin Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri, Divanı'nın Tenkitli Metni ve İncelemesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
• Kurnaz, Cemal, Çeltik, Halil. (2011), Divan Şiiri Şekil Bilgisi, H Yay., İstanbul.
• Parlatır, İsmail. (2012), Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, Ankara.
• Timurtaş, Faruk K. (1980), Osmanlı Türkçesi Grameri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul.