27 MAYIS DARBESİ’Nİ ANLATAN ROMANLARDA ÖĞRENCİ OLAYLARI

Yıl 2019, Sayı: 10, 12 - 27, 30.04.2019

Mustafa Karabulut Ferhat Çetinkaya

https://doi.org/10.28981/hikmet.533626

Öz

Toplumsal yapının
birçok yönlerinin anlaşılmasında roman türü önemli veriler sunar. Toplumun
ekonomik, siyasi ve soysal yönden değişimlerini kurmaca dünyasında işleyen
roman, bu yönüyle diğer edebi türlerden farklıdır. Çünkü roman Türk toplumunun
gelişimine paralel bir şekilde gelişmiştir ve zaman zaman bir kitle iletişim
aracı olarak kullanılmıştır. Toplumun Tanzimat döneminden bu yana geçirdiği
sancılı süreçleri, dönemeçleri ve diğer pek çok olguyu kendi dünyasında
tartışmakta, fikir öne sürmekte ve çözüm aramaktadır. 

Türk siyasi
hayatın keskin dönemeçlerinden biri 27 Mayıs Darbesi’dir. Gerek darbe
sonrasında 1961 Anayasası’nın özgürlükçü atmosferi olsun, gerekse dönemin roman
anlayışından kaynaklı olsun romancılar birçok konuya açılmış ve politika ile
ideoloji hiç olmadığı kadar romana sirayet etmiştir. 27 Mayıs’ı konu edinen
romanların hemen hepsinde, açık ya da örtük bir şekilde olaylar belli ideolojik
bakış açısıyla ele alınmıştır. Romanlardaki dönemin öğrenci olayları da yazarın
düşün dünyasına göre şekillenmiştir. Öğrenci olayları bazı romanlarda dönemin
iktidar partisine karşı bir isyan, bir ayaklanma şeklinde ele alınırken bazı
romanlarda muhalif unsurların iktidar partisine karşı yapmış olduğu bir oyun
olarak işlenmiştir. Bu çalışmayla dönemin öğrenci olaylarının Türk romanında
nasıl işlendiği değerlendirilecektir.  

Anahtar Kelimeler

Türk romanı, 27 Mayıs, darbe, öğrenci olayları, Demokrat Parti

Kaynakça

• Ayaşlı, Münevver. (2014), Pertev Bey’in Torunları, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Alatlı, Alev. (2017), Valla Kurda Yedirdin Beni, Everest Yayınları, İstanbul.
• Başar, Kürşat. (2016), Başucumda Müzik, Everest Yayınları, İstanbul.
• Başgil, Ali Fuad. (2011), 27 Mayıs İhtilali ve Sebepleri, Yağmur Yayınları, İstanbul.
• Bayburt, Deniz. (2001), 27 Mayıs İhtilâli’ni Hazırlayan Sebepler ve Tahkikât Komisyonu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çokum, Sevinç. (2014), Karanlığa Direnen Yıldız, Kapı Yayınları, İstanbul.
• Dağcı, Gül Tuba. (2006), Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Ordu Siyaset İlişkisi 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi, İlgi Yayınevi, İstanbul.
• Demir, Şerif. (2009), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Siyasi Tarihinde Adnan Menderes, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Eroğul, Cem. (2014), Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, Yordam Kitap Yayınları, İstanbul.
• Gürsel, Nedim. (2014), Yüzbaşının Oğlu, Doğan Kitap Yayınları, İstanbul.
• İlhan, Attilâ. (2014), Bıçağın Ucu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• İlhan, Attilâ. (2006), Sırtlan Payı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• İlhan, Attilâ. (1982), Yaraya Tuz Basmak, Bilgi Yayınevi, İstanbul.
• İlgün, Melike. (2013), Bir Başvekil Sevdim, Alfa Yayınları, İstanbul.
• İpekçi, Abdi; Çoşar, Ömer Sami. (2010), İhtilalin İç Yüzü, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Işınsu, Emine (2013), Tutsak, Bilge Kültür Sanat Yayınevi, İstanbul.
• Karakoyunlu, Yılmaz. (2004), Yorgun Mayıs Kısrakları, Doğan Kitap Yayınları, İstanbul.
• Kocagöz, Samim. (2009), İzmir’in İçinde, Literatür Yayınları, İstanbul.
• Koç, Rasim. (2018), İdam Sehpasındaki Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Kopernik Kitap, İstanbul.
• Kulin, Ayşe. (2009), Gece Sesleri, Everest Yayınları, İstanbul.
• Kuyaş, Nilüfer. (2007), Yeni Baştan, Oğlak Yayıncılık, İstanbul.
• Öymen, Altan. (2013), Ve ihtilal, Doğan Kitap, İstanbul.
• Özdağ, Ümit. (2004), Menderes Döneminde Ordu-Siyaset İlişkileri ve 27 Mayıs İhtilali, Boyut Yayınları, İstanbul.
• Özkaya, M. Şükran. (2005), Adım Adım 27 Mayıs. İleri Yayıncılık, İstanbul.
• Pultar, Gönül. (1999), Ellerimden Su İçsinler, Bilgi Yayınevi, Ankara.
• Sepetçioğlu, Mustafa Necati. (2015), Güneşin Dört Köşesi, İrfan Yayınevi, İstanbul.
• Toy, Erol. (1974), Kördüğüm, May Yayınları, İstanbul.
• Turhan, Nesrin. (2004), İhtilalin Süvârisi. Doğan Kitap Yayınları, İstanbul.
• Türkali, Vedat. (2014), Bir Gün Tek Başına, Everest Yayınları, İstanbul.
• Yıldız, Ahmet. (2001), İhtilalin İçinden Anılar, Değerlendirmeler, Alan Yayıncılık, İstanbul.
• Yılmaz, İsa. (2012), Ben Bu Adamı Sevdim, Paradoks Yayınları, İstanbul.