ŞEYHÜLİSLAM KEMALPAŞAZÂDE’NİN MANZUM FETVÂLARI

Yıl 2020, Sayı: 13 [GÜZ 2020], 74 - 83, 31.10.2020

Muhittin Eliaçık

https://doi.org/10.28981/hikmet.781618

Öz

Osmanlı’da fetvalar manzum olarak da verilmiş ve böylece Türk edebiyatında orijinal bir nazım türü meydana gelmiştir. Bu fetvâlar genellikle şeyhülislam veya müftülere sualin manzum şekilde sorulmasından dolayı verilmiştir. Bu çalışmada Osmanlı’nın ünlü şeyhülislâmlarından Kemalpaşazâde Ahmed’in manzum fetvaları tanıtılmaktadır. Kemalpaşazâde, Osmanlı’nın zirve yüzyılının büyük ve çok yönlü şeyhülislâm ve âlimlerinden birisi olup çeşitli konularda birçok fetva vermiş, dil ve tarih konularında da önemli eserler ortaya koymuştur. Fetvalarının çoğu, mecmualarda Ebussuud Efendi’nin fetvalarıyla karışık biçimde kaydedilmiştir. Aynı zamanda iyi bir şair olan Kemalpaşazâde, divan oluşturacak kadar şiir yazmıştır. Esrar, şarap, afyon, raks, devran vs. konularda kendisine birçok soru sorulmuş ve bunların bazılarını nazmen cevaplandırmıştır. Özellikle esrar hakkında verdiği manzum fetva çok tartışılmıştır. Çok sayıda manzum fetva verdiği bilinmekle beraber şu ana kadar üç tanesi tespit edilmiş durumdadır. Araştırmalar arttıkça bu sayının daha da yükseleceğini tahmin ediyoruz.

Anahtar Kelimeler

Kemalpaşazâde, şeyhülislam, manzum fetva

Kaynakça

• Referans1 Atar, F. (1995), “Fetvâ”, DİA, C. XII, s.486-496, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları İstanbul. Referans2 Mütercim Asım (1305), Kamus Tercümesi, Matbaa-i Osmaniye, İstanbul. Referans3 Turan, Şerafettin, (2002), “Kemalpaşazâde”, DİA, C. 25, s.238-240, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.