SÜLEYMAN NAZİF EFENDİ’NİN KOCA RAGIP PAŞA’NIN “OLMUŞ SANA” VE “-DE” REDİFLİ GAZELLERİ İÇİN YAZDIĞI TAHMİSLER

Yıl 2021, Sayı: 15 [GÜZ 2021], 149 - 168, 31.10.2021

İdris Araz

https://doi.org/10.28981/hikmet.931354

Öz

Süleyman Nazif Efendi, 19. yüzyıl Divan şairlerinden olup aynı zamanda Diyarbakırlı Said Paşa’nın babası ve Servet-i Fünun şairi Süleyman Nazif’in de dedesidir. Bu çalışmamızda Süleyman Nazif Efendi’nin Koca Ragıp Paşa’nın “olmuş sana” ve “-îşede” redifli gazelleri için yazdığı iki tahmis ele alınmıştır. Bu makalede daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış ve 2020 yılında tamamladığımız yüksek lisans çalışmamız sırasında tarafımızdan tespit edilmiş olan bu iki tahmisin ilim âlemine tanıtılması amaçlanmıştır. Makalemiz giriş ve sonuç kısımlarının yanı sıra iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında önce bir nazım şekli olarak tahmis hakkında bilgi verilmiş, daha sonra incelediğimiz tahmislerin iki şairi konumundaki Ragıp ve Nazif kısaca tanıtılmıştır. Akabinde birinci bölümde tahmislerin çeviri yazısına yer verilmiş, ikinci bölümde ise örneklem olarak “olmuş sana” redifli tahmis, dil ve üslup bakımından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Süleyman Nazif Efendi, Koca Ragıp Paşa, Tahmis, Gazel, Klasik Türk Edebiyatı

Destekleyen Kurum

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANA BİLİM DALI

Kaynakça

• Ali Emîrî Efendi. (2003), Esâmî-i Şu‘arâ-yı Âmid (haz. Galip Güner ve Nurhan Güner), Anıl Matbaası, Ankara.
• Araz, İdris. (2020), Süleyman Nazif Efendi’nin Eş‘âr ve Münşeât’ı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Çaldak, Süleyman. (2017), Ragıp Paşa’nın Nabi’nin Zeyl-i Siyer’ine Yazdığı Zeyl: Huneyniye ve Taifiye. Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi , (7), 1-25 . DOI: 10.28981/hikmet.338087
• Demirbağ, Ömer. (1999), Koca Râgıb Paşa ve Dîvân-ı Râgıb, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Dilçin, Cem. (1997), Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• İnal, İbnülemin Mahmud Kemal. (1970), Son Asır Türk Şairleri, C.VI, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• İpekten, Haluk. (1994), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Kesik, Beyhan (e-makale), “Koca Ragıp Paşa”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS), http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com.tr. (Erişim Tarihi: 01.03.2021).
• Pala, İskender. (1990), Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Yekbaş, Hakan (e-makale), “Süleyman Nazif Efendi”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS), http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com.tr. (Erişim Tarihi: 16.01.2021).
• Yorulmaz, Hüseyin. (1989), Koca Râgıb Paşa Dîvânı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.