INTERTEXTUALITY IN MURAT YALÇIN’S STORYBOOK NAMED PERA MERA

Yıl 2024, Sayı: 21 [GÜZ 2024], 326 - 341, 31.10.2024

Erdal Açıkyol

https://doi.org/10.28981/hikmet.1437879

Öz

Intertextuality, is when a text is inspired by texts written before it or in its own period and transforms the parts it takes from them within itself. Although this concept has a historical background going ancient literary its emergence as an expression technique coincides with the twentieth century. According to this understanding, there is no such thing as an original text. Every literary product is naturally in a close bond with other texts. The related texts do not only consist of Works within the literary circle. Various branches of art and social sciences also find a place in the Works created by writers and poets. However, borrowedtext pieces go beyond the meaning they have in the original textand create different meaning areas. It is up to the reader to understand and interpret this. The reader, who must be in an active position, analyzes the spiritual World, personality traits and cultural background of the narrative characters based on intertextuality. In this study, the story book Pera Mera by Murat Yalçın one of the artists who fruquently uses intertextual relations in his stories, is discussed and how the author uses this technique is emphasized. The presence of words and sentences from many different disciplines draws attention in the story, which is woven around refent, quotation and keynote, one of the textual analysis methods. Distinct elements taken from other texts provide information about the intellectual level, temperament and psychological structure of the chalas in the stories. In the study, the functions of intertextuality in the story are mentioned, based on reference, quotation and research methods.

Anahtar Kelimeler

Intertextuality, Referent, Quote, Allusion, Pera Mera

MURAT YALÇIN’IN PERA MERA İSİMLİ ÖYKÜ KİTABINDA METİNLERARASILIK

Öz

Bir metnin kendisinden önce ya da kendi döneminde yazılmış metinlerden esinlenerek onlardan aldığı parçaları kendi içinde dönüştürmesi anlamına gelen metinlerarasılık, her ne kadar eski edebî metinlere kadar giden tarihi bir geçmişe sahip olsa da bir anlatım tekniği olarak ortaya çıkması yirminci yüzyıla denk gelir. Bu anlayışa göre özgün nitelikte hiçbir metin söz konusu değildir. Her edebî ürün doğal olarak başka metinlerle sıkı bir bağ içindedir. İlişki kurulan metinler sadece yazınsal daire içinde bulunan yapıtlarından oluşmaz. Çeşitli sanat dalları ve sosyal bilimler de yazarların ve şairlerin yarattıkları eserlerde kendine yer bulur. Yalnız, ödünç alınan metin parçaları asıl metinde üstlenmiş olduğu mananın dışına çıkarak farklı anlam alanları yaratır. Bunu anlamak ve yorumlamak işi okuyucuya düşer. Aktif pozisyonda olması gereken okur, metinlerarasılıktan yola çıkarak anlatı karakterlerinin tinsel dünyasını, kişilik özelliklerini ve kültürel birikimini analiz eder. Bu çalışmada metinlerarası ilişkileri öykülerinde sıklıkla kullanan sanatçılardan Murat Yalçın’ın Pera Mera isimli öykü kitabı ele alınarak yazarın bu tekniği nasıl kullandığı üzerinde durulmuştur. Metinlerarasılık yöntemlerinden gönderge, alıntı ve anıştırma etrafında örülen öyküde birçok farklı disiplinden sözcüklerin ve cümlelerin varlığı dikkat çeker. Başka metinlerden alınan ayrışık unsurlar, öykülerdeki şahısların entelektüel düzeyi, mizacı ve psikolojik yapısı hakkında bilgi verir. Çalışmada gönderge, alıntı ve anıştırma yöntemlerinden yola çıkılarak metinlerarasılığın öyküde üstlendiği fonksiyonlara değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

metinlerarasılık,, gönderge,, alıntı,, anıştırma,, Pera Mera.

Kaynakça

• Aktulum, Kubilay. Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi, 2000.
• Allen, Graham. İntertextuality. The New Critical Idiom. London: Roodledge, 2000.
• Atik, Şerefnur. “Metinler Arası İlişki mi, Metinlerarasılık mı?”. Lacivert Dergisi 109 (2023), 43-45.
• Aytaç, Gürsel. Genel Edebiyat Bilimi. İstanbul: Papirüs Yayınları, 1999.
• Bahtin, Mihail. Karnavaldan Romana. çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2020.
• Batur, Enis. E/Babil Yazıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1995.
• Belge, Murat. Edebiyat Üstüne Yazılar. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
• Bulut, Feyza. “Metinlerarasılık Kuramının Kavramsal Çerçevesi”. Edebi Eleştiri Dergisi 2/1 (2018), 1-19.
• Büyükkavas Kuran, Şeyma. “Metinlerarasılık Kuramı”. Edebiyat Kuramı ve Eleştiri. ed. Veysel Şahin. 865-900. Ankara: Akçağ Yayınları, 2022.
• Coşkun Ögeyik, Muhlise. Metinlerarasılık ve Yazın Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık, 2008.
• Eagleton, Terry. Edebiyat Kuramı. çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2011.
• Ecevit, Yıldız. Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
• Kıran, Ayşe ve Kıran Zeynel. Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2007.
• Tosun, Necip. Günümüz Öyküsü. İstanbul: Dedalus Yayınları, 2017.
• Tunç, Gökhan. Kavramlar ve Kuramlarla Modern Türk Şiiri Okumaları. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2022.
• Ünal, Hayriye. “Postmodern Stratejiler ve Yöntem Sorunu Üzerine”. Hece Aylık Edebiyat Dergisi Modernizmden Postmodernizme Özel Sayısı, 138/139/140. (2008), 286-296.
• Yalçın, Murat. “Murat Yalçın’la Dile Gelen Öykü”. Kayıp Kayıt Edebiyat Dergisi. Söyleşen: İsa Koyuncu. 18, (2023), 18-20.
• Yalçın, Murat. Pera Mera. İstanbul: Can Sanat Yayınları, 2017.