A Different Perspective on Caligula and His Period

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 2, 375 - 396, 30.05.2023

Ebru Durmaz Akyüz , Hüseyin Üreten

Öz

Gaius Iulius Caesar Germanicus, a member of the Julius-Claudius Dynasty, known as the third emperor of the Roman Empire, known as "Caligula", was born on August 31, 12 AD, and spent his childhood in the military camps of his father Germanicus. He became the third Emperor of Rome after Tiberius in 37 AD. Caligula, who came to power after the oppressive rule of Tiberius, was loved and happily welcomed by everyone at the beginning of his empire. Later, after an illness he was said to have suffered in the sixth or eighth months of his rule, his personality changed and he became a person known as "crazy", "brutal", "crazy", "monster" in history. As a result of the literature review based on ancient authors, diseases such as epilepsy, lead poisoning, anxiety disorder, neurosyphilis, narcissism, histrionic, antisocial personality disorder were attributed to Caligula. The fact that the emperor experienced some events and illnesses in his life and as a result of this, affected his life and his administration, or was wanted to be perceived as such, is discussed in this article, and it includes the physical and spiritual analysis of Caligula depending on the events he experienced and the situation evaluation of the history written by the historians of the period. This study is discussed in three different parts as Ancient writers, almost all of whom focused on Caligula's bad behavior, views completely against them, and possible diseases that he may have had.

Anahtar Kelimeler

Rome, Roman Emperors, Julius-Claudius, Caligula

Caligula ve Dönemine Farklı Bir Bakış Açısı

Öz

Roma İmparatorluğu’nun üçüncü imparatoru olarak bilinen Iulius-Claudius Hanedanlığı’na mensup Gaius Iulius Caesar Germanicus, bilinen adı ile “Caligula” İS 31 Ağustos 12 yılında dünyaya gelmiş, çocukluğu babası Germanicus’un askeri kamplarında geçmiştir. İS 37 yıllında Tiberius’tan sonra Roma’nın üçüncü İmparatoru olmuştur. Tiberius’un baskıcı yönetiminden sonra başa geçen Caligula, imparatorluğunun ilk aylarında herkes tarafından sevilmiş ve mutlulukla karşılanmıştır. Daha sonra iktidarının altıncı ya da sekizinci ayında geçirmiş olduğu söylenen bir hastalık sonrasında, kişilik değişimi görülmüş ve artık tarihte “deli”, “acımasız”, “çılgın”, “canavar” olarak anılan birisi haline gelmiştir. Antikçağ yazarları kaynak alınarak yapılan literatür taraması sonucu Caligula’ya epilepsi, kurşun zehirlenmesi, anksiyete bozukluğu, nörosifiliz, narsisistik, histriyonik, antisosyal kişilik bozukluğu gibi hastalıklar atfedilmiştir. İmparatorun hayatında birtakım olaylar, hastalıklar yaşadığı ve neticesinde yaşantısını, yönetimini etkilediği veya öyle algılanmasının istendiği gerçeği bu makalede ele alınmış olup, Caligula’nın yaşamış olduğu olaylara bağlı olarak fiziksel, ruhsal analizi ve dönemin tarihçilerinin yazdığı tarihin durum değerlendirmesini içerir. Bu çalışma, neredeyse tamamı Caligula’nın kötü davranışlarına odaklanmış Antikçağ yazarları, onlara tamamen karşı görüşler ve geçirmiş olabileceği olası hastalıklar olarak üç farklı bölüm halinde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Roma, Roma imparatorları, Iulius-Claudius’lar, Caligula.

Kaynakça

• Antik Literatür
• Cas. Dio, Rom. His. (=Cassius Dio, Romaike Historia)
• Cassius Dio, Dio’s Roman History (ωμαϊκή ̔ιστορία), Greek Text and Facing English Tr: Earnest Cary- Herbert Baldwin Foster- William Heinemann, Loeb Classical Library, Harvard University Press, London-New York 1914.
• Phi. In legatio (=Philo, In Legatio ad Gaium)
• “Φιλωνοσ Αρετων Πρωτον Ο Εστι Τησ Αυτου Πρεσβειασ Προσ Γαιον”
• The Embassy To Gaius, J. W. Earp, Tr: F. H. Colson, G. H. Whitaker, Ralph Marcus, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts London, England 1962.
• The Works Of Philo Judaeus The Contemporary Of Josephus, Tr: Charles Duke Yonge, London, H. G. Bohn, 1854-1890.
• Suet. Aug. (=Suetonius, Augustus)
• Suet. Tib. (=Suetonius, Tiberius)
• Suet. Cal. (=Suetonius, Caligula)
• Suet. Cla. (=Suetonius, Claudius)
• C. Suetonius Tranquillus, De vita Caesarum, On İki Caesar’ın Yaşamı, Çev: F. Telatar – G. Özaktürk, Doğubatı Yayınları, Ankara 2019.
• C. Suetonius Tranquillus, Caius Caesar Caligula (Caligula) The Lives Of The Twelve Caesars, Volume 4., Tr: Alexander Thomson, 2004.
• De Vita XII Caesarum C. Suetonii Tranquilli a Loeb Classical Library Ed. MCMXIII.
• Tac. Ann. (=Tacitus, Annals)
• Cornelius Tacitus, The Annals, The Reigns of Tiberius, Claudius and Nero, Oxford World's Classics, Tr: J. C. Yardley, Oxford University Press Inc., New York 2008.
• Flv. Jos. Antq. (=Flavius Josephus, Antiquities of the Jews)
• WHISTON, William, The Genuine Works Of Flavius Josephus, The Jewish Historian, London 1737.
• Lucius Annaeus Seneca, Öfke Üzerine, Çev. Cemal Bilge Özşar, Biblos Kitabevi, Bursa 2021.
• Modern Literatür
• ALPAY, Nihat, “Nörosifiliz: Bir Vaka Bildirimi”, Düşünen Adam Dergisi, C. 20, S. 2, 2007, s. 113-118.
• Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 5. Baskı, (DSM-5) Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı’ndan, Çev: Ertuğrul Köroğlu, Hekimler Yayın Birliği, Ankara 2014.
• BARATTA, Alexandre- Oliver Helleguen, “Quelle Pathologie Psychiatrique I’empereur Romain Caligula?”, L’Information Psychiatrique, C. 85, S. 83, 2009, s. 92.
• BARRETT, Anthony A., Caligula; The Corruption Of Power, Roudledge Taylor & Francis Group, 8. Baskı, British Library, London-New York 2001.
• BARRETT, Anthony A., Livia First Lady of Imperial Rome, Yale University Press, New Havven-London 2002.
• BAYKAN, Betül- A. Emre Öge, Nöroloji, Nobel Tıp Kitapevleri, 2. Baskı, İstanbul 2015.
• BERKOL, Ceyhun, Helen, Roma ve Bizans Ayakkabılarının Moda Tarihi Üzerindeki Etkileri Lectio Socialis, C. 3, S. 2, July 2019, s. 87-100.
• BİLGİNER, Burçak- Nejat Akalan, “Temporal Lob Epilepsileri”, Türk Nöroşirürji Dergisi, C. 16, S. 3, 2006, s. 156-159.
• BOYANA, Hülya- Ahmet Türkan, “Cassius Dio Cocceianus’un Hayatı ve Tarihçiliği”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 38, S. 65, 2019, s. 1-20.
• BUTTERWORTH, John F.- David C. Mackey- John D. Wasnick, Morgan & Mikhail Clinical Anesthesiology: Anesthesia For Patients With Endocrine Disease, Lange Medical Books/Mcgraw-Hill Medical Publishing Division, 5rd Ed., New York 2013, s. 733-734.
• CHARLESWORTH, Martin, “Percival, The Tradition about Caligula”, The Cambridge Historical Journal, C. 4, S. 2, 1933, s. 105-119.
• CHARRY-SANCHEZ Jesús David- Alberto Velez Van Meerbeke- Leonardo Palacios Sanchez, Caligula: A Neuropsychiatric Explanation Of His Madness, Historical Note, Arquivos De Neuro-Psiquiatria C. 79, S. 04, June 2021, s. 343-345.
• COSTA E SILVA, Jorge Alberto, “Sleep Disorder in Psychiatry”, Metabolism, C. 55, S. 10 Suply. 2, Oct. 2006, s. 40-44.
• ÇELİKKOL, Ahmet, Tarih Psikiyatri Divanında, Stüdyo İmge Yayınları, İstanbul 2002.
• DALKILIÇ, Bayram, “İskenderiye’li Yahudi Filozof: Philo, Eserleri ve Felsefî Yöntemi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C. 15, S. 15, Nisan 2003, s. 67.
• DAVID, Anthony S.- Simon Fleminger- Michael D. Kopelman- Simon Lovestone- John. D. C. Mellers, Lishman Organik Psikiyatri Nöropsikiyatri Ders Kitabı, İng. Çev: Elif Anıl Yağcıoğlu, Pelikan Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara 2013, s. 632-635.
• DEMİR, Muzaffer- Ebru Özer, “Titus Flavius Iosephus’un Hayatı, Eserleri ve Tarihçiliği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 13, S. 75, 2020, s. 240.
• DEMİRİŞ, Bedia, “Grekler’de ve Romalılar’da Tarih Yazımı: 2 Romalılar’da Tarih Yazımı”, Anadolu Araştırmaları, S. 15, İstanbul 1999, s. 431-459.
• ERCAN, Övgün A., Sağlık Deyimleri Türkçe Karşılıklar Sözlüğü, Doğu Kitabevi, İstanbul 2020.
• FREEMAN, Charles, Mısır, Yunan ve Roma, Antik Akdeniz Uygarlıkları, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2003.
• İPLİKÇİOĞLU Bülent, Eskibatı Tarihi I Giriş, Kaynaklar, Bibliyografya, TTK, 2. Baskı, Ankara 2015, s. 59.
• JOHANSSON Britta, Boys Will Be Boys: The Portrayal Of Youthful Emperors in Roman Imperial Histories and Biographies, (A Thesis Submitted For The Degree Of Master Of Philosophy At The University Of Queensland İn School Of Historical And Philosophical Inquiry), 2016.
• Kolay DSM-5-DSM-5’i Kavrama ve Uygulama Klavuzu, Çev: Ertuğrul Köroğlu, Esenkal Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2021.
• MEZA, Eduardo- Henry R. Kranzler, “Closing The Gap Between Alcoholism Research And Practise: The Case For Pharmacotherapy”, Psychiatric Services, C. 47, S. 9, 1996, s. 917-920.
• MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI, MEGEP, Seramik ve cam teknolojisi, Sır Hazırlama, Ankara 2007.
• NISPEN, Henri Van, “Zwarte İnkt: De Karaktermoord Op Gaius Caligula”, Tijdschrift Voor Geschiedenis, C. 134, S. 2, 2021, s. 201-215.
• Oxford Antikçağ Sözlüğü, Ed. M. C. Howatson, Çev: Faruk Ersöz, Kitap Yayınevi, İstanbul 2013.
• ÖZCANGİLLER, İhsan Berk, Seneca’nın De Ira Adlı Eserinde Öfke ve Akıl, (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2009.
• PAPANIKOLAOU, Nikolas C.- Eleftheria G. Hatzidaki- Stamatis Belivanis- George N. Tzanakakis- Aristidis M. Tsatsakis, “Lead Toxicity Update”, Medical Science Monitor, C. 11, S. 10, 2005, s. 329-336.
• PIÇAK, Ramazan, Sevda İsmailoğulları, M. Mümtaz Mazıcıoğlu, Hasan Basri Üstünbaş, Murat Aksu, “Birinci Basamakta Uyku Bozukluklarına Yaklaşım ve Öneriler”, Turkish Journal of Family Medicine & Primary Care, C. 4, S. 3, 2010, s. 12-22.
• POLSKY, Isabel- Steven C. Samuels, “Neurosyphilis Screening Does Sometimes Reveal An İnfectious Cause Of Dementia”, Geriatrics, C. 56, S. 3, 2001, s. 60-62.
• SELEN, Evren, Seneca’nın Hercules Furens Adlı Eseri, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2014.
• SEMİZ, Umit Başar- Ayhan Algül- Cengiz Başoğlu- Mehmet Alpay Ateş- Servet Ebrinç- Mesut Cetin- Cengiz Güneş- Hüseyin Günay, “The Relationship between Subjective Sleep Quality and Aggression in Male Subjects with Antisocial Personality Disorder”, Turk Psikiyatri Derg., C. 19, S. 4, 2008, s. 373–381.
• SEVEN, Tolgahan- Büşra Can- Begüm Nur Darende- Sevda Ocak, “Hava ve Toprakta Ağır Metal Kirliliği”, Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, C. 1, S. 2, 2018, s. 91-103.
• SWINKELS, Wilhelmina Adriana Maria- Jarl Kuyk- R. Van Dyck- Philip Spinhoven, “Psychiatric Comorbidity in Epilepsy”, Epilepsy Behav, C. 7, S. 1, 2005, s. 37-50.
• TCHOUNWOU, Paul B- Clement G. Yedjou- Anita K. Patlola- Dwayne J. Sutton, “Heavy Metals Toxicity And The Environment”, Molecular, Clinical And Environmental Toxicology, C. 101, 2012, s. 133-164.
• TEKİN, Oğuz, Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş, İletişim Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2008.
• TOMRUK, Nesrin Buket- Nesrin Karamustafalıoğlu- Reşit Kükürt- Nihat Alpay, “Nörosifiliz: Bir Vaka Sunumu”, Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, C. 8, S. 4, 1998, s. 235-240.
• TORTA, Riccardo- Roberto Keller, “Behavioral, Psychotic and Anxiety Disorders in Epilepsy: Etiology, Clinical Features and Therapeutic İmplications”, Epilepsia; C. 40, S. 10, 1999, s. 2-20.
• TÜRKOĞLU, Gökçe H., “Roma Cumhuriyet ve İlk İmparatorluk Dönemlerinin İdari Yapısı”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. 11, S. 2, 2009, s. 251-289.
• WILKINSON, Sam, Caligula, Routledge Taylor &Francis Group, London-New York 2005.
• WINTERLING, Aloys, Caligula A Biography, University Of California Press, Berkeley-Los Angeles London 2011.
• WOOD, Susan, “Diva Drusilla Panthea and The Sisters Of Caligula”, American Journal Of Archaeology, C. 99, S. 3, July 1995, s. 459.
• WOODS, David, “Caligula, Incitatus, And The Consulship”, The Classical Quarterly New Series, Cambridge University Press on behalf of The Classical Association, C. 64, S. 2, 2014, s. 772-777.