The Concern of Sufistic Experience Privacy

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 28, 115 - 128, 30.12.2015

Halil İbrahim Şimşek

https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.526155

Öz

There have been various views asserted by Sufis, which are related the topic of sufistic experiences lived in their spiritual and moral lives and privacy of discoveries resulted in these experiences. The debates generally occurred about the clarification of aforementioned sufistic experiences in the presence of third party apart from a disciple and his mentor; or the topic, whether or not, it is accurate to redact those experiences. It seems that there are three issues regarding this matter: Initially, is that possible to express people’s spiritual experiences? Secondly, even it is possible, is that right to utter them explicitly? Thirdly, how and to whom can private information be transferred? The author sufis have stated that subjects explained in their works can only be comprehended by the cognoscenti, and not appropriate for those who are incapable. In this respect, accruing of sufistic experiences in one’s moral life, being a specific process, and, during this process, coming into existence of distinct epiphanies and consequences make it private.

Anahtar Kelimeler

Sufism (Tasavvuf), Sufis, Privacy, Sufistic Experience

Tasavvufî Tecrübelerin Mahremiyeti Meselesi

Öz

Mutasavvıflar tarafından kendi manevi hayatlarında yaşadıkları tasavvufî tecrübeler ve bunların neticesinde ortaya çıkan keşif ve müşahedelerin mahremiyeti konusunda çeşitli görüşler öne sürülmüştür. Genellikle meydana gelen tartışmalar; sözü edilen kişisel tecrübelerin mürid ile onun mürşidi dışında üçüncü şahısların yanında açıklanması veya yazılı ortamlara aktarılmasının doğru olup olmadığı konuları etrafında gelişmiştir. Bu mesele hakkında üç açıdan sorun görünmektedir: Birincisi; kişilerin manevi hayatlarındaki tecrübeleri ifade etmek mümkün müdür? İkincisi; mümkün olsa bile bunları açıkça ifade etmek doğru mudur? Üçüncüsü; mahrem bilgiler kimlere ve nasıl aktarılabilir? Müellif sufiler yazdıkları eserlerde açıklanan hususların ancak ehli olanlar tarafından doğru bir şekilde anlaşılabileceğini ve ehli olmayanlar için bu konuların mahrem olduğunu ifade etmişlerdir. Bu durumda tasavvufî tecrübelerin kişinin kendi manevi hayatında gerçekleşmesi, belli bir seyir süreci olması, bu zaman zarfında farklı tezahür ve neticelerinin meydana gelmesi onu özel kılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, Sufiler, Mahremiyet, Tasavvufî Tecrübe

Kaynakça

• Ateş, Süleyman, Cüneyd-i Bağdadî: Hayatı, Eserleri ve Mektupları, Sönmez Neşriyat, İstanbul 1970.
• Cebecioğlu, Ethem, “Şatahât İbarelerinin Anlaşılmasına Doğru: Metodik Bir Deneme”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, Ankara 2006, sayı: 17, ss. 7-27.
• Çakmaklıoğlu, Mustafa, “İbn Arabî’de Ma’rifetin İfadesi, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
• --------, “Yoğun Tasavvufi Tecrübelere İlişkin Söylemin İmkânı ve İşlevselliği”, Dinbilimleri: Akademik Araştırma Dergisi, 2014, c. 14, sayı: 1, ss. 85-122.
• Davutoğlu, Ahmet, Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre Yay., İstanbul 2001.
• Demirci, Mehmet, “Hâl”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 15, ss. 216-218.
• Ebu Zeyd, Nasr, “Sûfi Düşüncede Hakikat-Dil İlişkisi Üzerine: İbn Arabî’de Dil, Varlık ve Kur’ân”, çev.: Ömer Özsoy, İslâmiyât, Ankara 1999, c. 2, sayı: 3, ss. 15-38.
• Emiroğlu, İbrahim, Sûfi ve Dil: Mevlânâ Örneği, İnsan Yayınları, İstanbul 2002.
• Ertürk, Ramazan, Sûfi Tecrübenin Epistemolojisi: Çağdaş bir Yaklaşım, Fecr Yayınevi, Ankara 2004.
• Esad Sahib, Mektûbât-ı Mevlâna Halid, haz.: Dilaver Selvi, Kemal Yıldız, Umran Yay., İstanbul 1993.
• Güngör, Erol, İslâm Tasavvufunun Meseleleri, Ötüken Neşriyat, 3. baskı, İstanbul 1989.
• el-Herevî, Abdullah, Menâzilü’s-sâirîn, Matbaatu’s-Saade, Mısır 1908.
• el-Hücvirî, Ali b. Osman, Hakikat Bilgisi: Keşfü’l-Mahcub, haz.: Süleyman Uludağ, Dergâh Yayınları, 4. baskı, İstanbul 2014.
• İbnü’l-Arabî, Muhyiddin Muhammed, el-Fütûhâtü’l-Mekkiyye fî ma’rifeti’l-esrâri’lmâlikiyye ve’l-mülkiyye, Daru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, (c. 1-4), Beyrut, ts.
• Kahraman, Abdullah, İslam Hukuk ve Ahlak İlkeleri Bağlamında Özel Hayatın Gizliliği, Ebabil Yay., Ankara 2008.
• Kartal, Abdullah, “Tasavvufî Tecrübe Aktarılabilir mi?”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Bursa 2007, c. 16, sayı: 1, ss. 97-120.
• el-Kelâbâzî, Ebubekir Muhammed, et-Taarruf li-mezhebi ehli’t-tasavvuf, tahk.: Mahmud Emin en-Nevavî, Mektebetü’l-Külliyati’l-Ezheriyye, 2. bs., Kahire 1980.
• el-Kuşeyrî, Abdulkerim, er-Risâletü’l-Kuşeyriyye, tahk.: Ali Abdulhamid Ebu’l-Hayr, Maruf Mustafa Züreyk, 3. Bs., Daru’l-Hayr, Beyrut 1997.
• Mevlânâ Celaleddin Rûmî, Mesnevî, çev.: Derya Örs, Konya Büyükşehir Belediyesi Yayınları, (c. 1-6), Konya 2007.
• Nesterova, Svitlana, Mesnevî’de Örtülü Anlamlar, İnsan Yayınları, İstanbul 2012. Ögke, Ahmet, Vâhib-i Ümmî’den Niyâzî-i Mısrî’ye Türk Tasavvuf Düşüncesinde Metaforik Anlatım, Ahenk Yayınları, Van 2005.
• Öngören, Reşat, “Hatm-ı Hacegân”, DİA, c. 16, ss. 476-477.
• Tosun, Necdet, İmâm-ı Rabbânî Ahmed Sirhindî: Hayatı, Eserleri, Tasavvufî Görüşleri, İnsan Yay., İstanbul 2005.
• et-Tusî, Ebu Nasr Serrac, el-Luma’,tahk.: Abdulhalim Mahmud, Taha Abdulbaki Surur, Daru’l-Kütübi’l-Hadise, Mısır 1960.
• Tüzer, Abdullatif, Dinî Tecrübe ve Mistisizm: Felsefî Bir Yaklaşım, Dergâh Yayınları, İstanbul 2006.
• Uluç, Tahir, “İbn Arabî’de Sembolizm”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, 2006, sayı: 16, ss. 156-190.
• --------, İbn Arabî’de Sembolizm, İnsan Yayınları, İstanbul 2007.
• Uludağ, Süleyman, Tasavvuf ve Tenkit, Dergâh Yayınları, İstanbul 2014.