Some Symbolic Interpretations About Worships in Najm al-Din Daya's Tafsir Entitled as Bahr al-Haqaiq

Yıl 2011, Cilt: 10 Sayı: 20, 193 - 210, 01.12.2011

Halil Baltacı

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Necmeddîn Dâye’nin Bahru’l-hakāik Adlı Tefsirinde İbâdetlere Dâir Bazı İşârî Yorumlar

Öz

Bu makalede Necmeddîn Dâye’nin tasavvufî tefsiri Bahru’l-hakāik’te kaleme alınan ibâdetlerin işârî yorumları ele alınmıştır. Çalışmanın girişinde işârî tefsir geleneğine kısaca değinilmiş, eserin müellifi Necmeddîn Dâye ve Bahru’l-hakāik hakkında genel hatlarıyla bilgiler verilmiştir. Son olarak Dâye’nin tefsirinde dile getirdiği namaz, oruç, hac ve zekât gibi ibâdetlerin tasavvufî anlamlarıyla ilgili değerlendirmelerine örnekler verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, tefsir, Necmeddîn Dâye, Bahru’l-hakāik, işârî yorum, ibâdet

Kaynakça

• Afîfî, Ebu’l-A‘lâ, Tasavvuf İslâm’da Mânevî Hayat, çev.: Ekrem Demirli, Abdullah Kartal, İstanbul 1996.
• Algar, Hamid, “Bahru’l-hakāik ve’l-ma‘ânî”, DİA, c. IV, İstanbul 1991.
• Anonim, Menâkıb-ı Evhâdüddîn Hâmid b. Ebi’l-Fahr Kirmânî, tahk. Bedîüzzamân Füruzanfer, Tahran 1969.
• Aştiyânî, Abbas İkbal, Târih-i Mufassal-ı İran, Tahran 1351.
• Ateş, Süleyman, İşârî Tefsir Okulu, İstanbul 1998.
• Bahar, Muhammed Takî, Sebk-i Şinâsî yâ Târih-i Tatavvur-i Nesr-i Fârisî, Tahran 1337.
• Bayram, Mikâil, Şeyh Evhadüddîn Hâmid el-Kirmânî ve Menâkıb-nâmesi, Konya 2005.
• Browne, Edward Granwille, A Literary History of Persia: from Firdawsi to Sa’di, I-IV, Cambridge 1956.
• Bursevî, İsmâil Hakkı, Rûhu’l-beyân, çev.: Heyet, I-XIV, İstanbul 2005–2010.
• Câmî, Abdurrahman Nureddîn, Nefehâtü'l-üns; Evliyâ Menkıbeleri, çev.: ve şerh Lamiî Çelebi, haz.: Süleyman Uludağ, Mustafa Kara, İstanbul 1998.
• Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, Ankara 1988.
• er-Rugedî, İbn-i Bîbî Ali, Selçuknâme =el-Evâmirü’l-alâ’iye fi’l-umûri’l-alâ’iye, I-II, çev.: Mürsel Öztürk, Ankara 1996.
• Kâtib Çelebî, Keşfü’z-zünûn, c. I, İstanbul, 1941.
• Kehhâle, Ömer Rızâ, Mu’cemu’l-müellifîn, Beyrut, 1957.
• Meier, Fritz Von, “Satmbuler Handschriften Dreirer Persischer Mystiker: Ain al-Qudât al- Hamadânî, Nağm ad-Dîn al-Kubrâ, Nağm ad-Dîn ad-Daja”, Der Islam, Berlin, 1937.
• Mollaİbrâhimoğlu, Süleyman, Yazma Tefsir Literatürü, İstanbul 2007.
• Dâye, Mirsâdü’l-ibâd, s. 169–170.
• Nefîsî, Saîd, Târih-i Nazm u Nesr der İran ve der Zebân-ı Fârisî, I-II, Tahran 1984.
• Nevâî, Alişir, Mecâlisü’n-nefâis, haz.: Ali Asgar Hikmet, Tahran 1963.
• Okuyan, Mehmet, Necmuddîn Dâye ve Tasavvufî Tefsiri, İstanbul 2001.
• -------, “Necmuddîn Dâye ve Tasavvufî Tefsiri” Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Samsun 1996.
• Dâye/Râzî, Necmeddîn, Mirsâdü’l-ibâd mine’l-mebde’ ile’l-me‘âd, tahk. M. Emin Riyâhî, Tahran 1973.
• -------, Bahru’l-hakāik ve’l-ma‘ânî fî tefsiri’s-seb‘i’l-mesânî, Süleymâniye Ktp., Hasan Hüsnü Paşa, no: 37, (yazma).
• -------, Bahru’l-hakāik (Simnânî’nin Tekmilesiyle birlikte), Hâlet Efendi, no: 18; Cârullah Efendi, no: 233.
• -------, Mermûzât-ı Esedî, haz.: Muhammed Rızâ Şefi‘-i Kedkenî, Tahran 1974.
• -------, Menârâtü’s-sâirîn, tahk. Saîd Abdulfettah, Kahire 1999.
• Safedî, el-Vâfî bi'l-vefeyât, haz.: E. Fuâd Seyyid, F. Steiner Verbag, Wiesbaden 1991.
• Uludağ, Süleyman, “İşârî Tefsir”, DIA, c. XXIII, İstanbul 2001.
• -------, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2005.
• Zehebî, M. Hüseyin, et-Tefsîr ve’l-Müfessirûn, Kahire 1962.