On the Nature of Some Prohibitions (muharramat) in the Quran

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 12, 101 - 117, 01.12.2007

Süleyman Gezer

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Kur’an’da Geçen Bazı Yasakların [Haramlar] Mahiyeti Üzerine

Öz

Kur’an’da Geçen Bazı Yasakların [Haramlar] Mahiyeti Üzerine Bu makale Kur’an’da geçen bazı yasakların mahiyeti hakkında bilgiler vermeyi amaçlamaktadır. Genel olarak bakıldığında Kur’an’da haram kılma yetkisi Allah’a aittir. Bu yetki başkalarıyla paylaşılmaz. Bundan dolayı kendilerine birtakım yasaklamalar koyan ve haddi aşan kimseler eleştirilmiştir. Muhatapların davranışlarından dolayı bazı nesneler ve gıdalar yasaklanmıştır. Bu yasaklar özellikle Yahudilerle ilgilidir. Yasaklamalar muhataba ceza vermeyi, imtihan etmeyi amaçlar. Bazı yasaklar ise dini kimliğin pekiştirilmesini ve diğer dini gruplardan ayrışmayı ifade etmektedir

Anahtar Kelimeler

Haramlar, yasaklar, kimlik ayrışması, ceza vermek

Kaynakça

• el-Buhârî, Abdullah Muhhamed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîh, el-Matbaatu’s-Selefiyye, Kâhire, h. 1400.
• el-Câhız, Ebû Osman Amr b. Bahr, Kitâbu’l-hayavân, Abdüselâm Muhammed Hârun, Mektebetu ve Matbaâtu el-Bâz el-Halebî, Mısır 1966.
• el-Curcânî, Ebû’l-Hasen Ali b. Muhammed, Kitâbu’t-ta’rîfât, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2000.
• el-Cuveynî, İmâmu’l-Haremeyn Abdu’l-Melîk, Kitâbu’l-irşâd, tahk.; Es’ad Temîm, Müessesetü’l- Kütübi’s-Sekâfiyye, Beyrut 1985.
• el-Endulûsî, İbn Atiyye, el-Muharreru’l-vecîz fî tefsiri kitâbi’l-aziz, tahk.: Abdu’s-Selâm Abdu’ş-Şâfi Muhammed, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2001.
• el-Kurtubî, Muhammed b. Ahmet b. el-Ensârî, el-Câmi’ li ahkâmi’l-Kur’an, tahk.:Abdullah b. Abdu’l- Muhsin et-Turkî, Müessetü’r-Risale, Beyrut 2006.
• Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, çev.: Cahit Koytak-Ahmet Ertürk, İşaret Yayınları, İstanbul 1997.
• es-Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleyman b. el-Eş’as Sunenu Ebî Dâvûd, Dâru’l-Cinân, Beyrut 1988.
• et-Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-beyân an te’vili âyi’l-Kur’an, tahk.:Abdullah b. Abdu’l-Muhsin et-Turkî, Dâru Hicr, Kahire 2001.
• et-Teftazânî, Sa’duddîn Mes’ûd b. Ömer, Şerhu’l-mekâsid, Alemu’l-Kutubi, Beyrut 1989
• et-Tirmîzî, Ebû İsa Muhammed b. İsa, es-Sünen, tahk.: Kemal Yûsuf el-Hût, Dâru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Beyrut 1987.
• Gölcük, Şerafeddin-Toprak, Süleyman, Kelam, Tekin Kitabevi, Konya 1991.
• Halil b. Ahmed, Ebû Abdurahmân, Kitâbu’l-ayn, tahk.: Mehdi el-Mahzûmî, İbrahim es-Samiraî, Beyrut 1988.
• Haris, Marvin, İnekler, Domuzlar, Savaşlar ve Cadılar, çev.: M. Fatih Gümüş, İmge Yay., Ankara 1995,
• İbn Ebî Hâtim, Abdurrahmân b. Muhammed. b. İdris er-Râzi, Tefsiru’l-Kur’ani’l-azîm musneden an Rasulillahi ve’s-sahabeti ve’t-tabi’în, tahk.: Es’ad Muhammed et-Tayyîb, Mektebetu Nizâr Mus- tafa el-Bâz, Mekke 1997.
• İbn Fâris, Ebû’l-Huseyn Ahmed b. Zekeriyyâ, Mu’cemu mekâyisi’l-luğa, tahk.: Abdu’s-Selâm Mu- hammed Hârun, Dâru’l-Ceyl, Beyrut 1991.
• İbn Hişâm Ebû Muhammed Abdulmelik Eyyub el-Himyerî, es-Siretü’n-Nebeviye, el-Mektebetü’l- İlmiyye, tahk.: Suheyl Zukkâr, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1992.
• İbn Kesîr, İsmail ed-Dımaşkî, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Mektebetu’l-Menâr, Ürdün 1990.
• İbn Manzûr, Cemâluddîn Muhammed, Lisânu’l-Arab, Dâru’l-Meârif, Kahire, ts.
• İbn Nedîm, Ebû’l-Ferec Muhammed b. İshâk, el-Fihrist, Beyrut 1994.
• İzutsu, Toshihiko, Kur’an’da Dinî ve Ahlâkî Kavramlar, çev.: Selâhattin Ayaz, Pınar Yay., Ankara 1991.
• Koca, Ferhat, “Haram”, DİA, İstanbul 1997, c. 16.
• Lane, Edward William, Arabic-English Lexicon, Librairie du Liban, Beyrut 1968.
• Paçacı, Mehmet, “Kur’an’ın Neliğine Dair”, İlahiyat Fakülteleri Tefsir Anabilim Dalı II. Koordinas- yon Toplantısı Tebliğ Metinleri, Kayseri 2006.
• Râğıb el-Isfehânî, el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’an, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 2001.
• Şa’bân, Zekiyüddîn, İslam Hukuk İlminin Esasları, (Usulü’l-Fıkh), çev.: İbrahim Kâfi Dönmez, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 1990.
• Tümer, Günay -Küçük Abdurrahman, Dinler Tarihi, Ocak Yay., Ankara 1993.
• Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Dağıtım, İstanbul ts.
• Zeydan, Abdu’l-Kerîm, el-Vecîz fi usûli’l-fıkh, Dersaâdet, ts.